Την απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας τον επόμενο μήνα αναμένει η κτηματαγορά, προκειμένου να πάρει ανάσα και να δοθεί επιτέλους λύση στο μείζον θέμα που έχει δημιουργηθεί με το μπόνους στα ακίνητα, το οποίο προβλέπει ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ).

Η αγορά σε μεγάλο βαθμό έχει παγώσει, νέες άδειες εκδίδονται με το σταγονόμετρο, ενώ οι τιμές αναζητούν κατεύθυνση, καθώς θα διαμορφωθούν διαφορετικά ανάλογα με το αν το μπόνους θα ισχύσει πλήρως, μερικώς ή θα καταργηθεί εντελώς.

Οι συνέπειες της αναστάτωσης είναι πλέον εμφανείς, με την αβεβαιότητα να έχει παγώσει τις κατασκευαστικές δραστηριότητες σε πολλές περιοχές, κυρίως στην Αττική και δευτερευόντως στη Θεσσαλονίκη.

Η αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών προκαλεί «αρρυθμίες» στην κτηματαγορά, όπως αποτυπώνεται και στα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τα οποία δείχνουν αρνητική πορεία στην έκδοση αδειών για τον Μάιο, ενώ οι εκτιμήσεις της αγοράς είναι ότι η τάση αυτή συνεχίστηκε και τους επόμενους μήνες.

Οι κατασκευαστές εκτιμούν ότι η αποκατάσταση της ομαλότητας θα έρθει μετά την έκδοση της απόφασης από την Ολομέλεια του ΣτΕ, η συζήτηση της οποίας είναι προγραμματισμένη για τις 10 Οκτωβρίου.

Υπάρχουν ουσιαστικά δύο αντιμαχόμενες πλευρές: Στη μία πλευρά βρίσκονται οι Δήμοι που θέλουν να μην ισχύσει το μπόνους, θεωρώντας ότι αλλοιώνεται η φυσιογνωμία των περιοχών τους, και από την άλλη πλευρά βρίσκεται το υπουργείο και οι κατασκευαστές που εκτιμούν πως πρέπει να υπάρχει ανταμοιβή για όσους χτίζουν ακίνητα με μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Το πάγωμα της αγοράς αποτυπώνεται και στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τα οποία για τον Μάιο καταγράφουν δραματική μείωση των οικοδομικών δραστηριοτήτων:

Στην Αττική, οι νέες άδειες μειώθηκαν κατά 12,1%, η επιφάνεια των οικοδομών κατά 15,9%, και ο συνολικός όγκος τους κατά 21,5%.

Οι επιπτώσεις είναι πιο έντονες σε περιοχές όπως το κέντρο της Αθήνας και τα βόρεια προάστια, όπου η ζήτηση για στέγη είναι υψηλή και η καθυστέρηση στην έκδοση αδειών δημιουργεί σημαντικά προβλήματα.

Παρόμοια κατάσταση επικρατεί και στη Θεσσαλονίκη, με τις άδειες να σημειώνουν πτώση 16,9%, την επιφάνεια 21,6%, και τον όγκο 29,3%.

Στην Κρήτη, οι μειώσεις φτάνουν το 29,5% στις άδειες, το 35,7% στην επιφάνεια και το 33% στον όγκο, επιδεινώνοντας την ήδη δύσκολη κατάσταση στην αγορά ακινήτων.

Όπως σημειώνουν αναλυτές και παράγοντες της αγοράς, η αβεβαιότητα γύρω από τις διατάξεις του ΝΟΚ και οι συνεχείς καθυστερήσεις στην αδειοδότηση λειτουργούν ανασταλτικά για την αύξηση της προσφοράς στέγης, που είναι απαραίτητη για τη σταθεροποίηση των τιμών. Αντί να επιταχυνθεί η κατασκευή νέων κατοικιών, η αγορά παραμένει σε αδράνεια, με τους κατασκευαστές να περιμένουν την απόφαση του ΣτΕ πριν προχωρήσουν σε νέες επενδύσεις.

Παρά την προσπάθεια της κυβέρνησης να βάλει τάξη με την ψήφιση τροπολογίας που περιορίζει την αύξηση του ύψους των κτιρίων βάσει του συντελεστή δόμησης, η αβεβαιότητα παραμένει.

Η τροπολογία προβλέπει συγκεκριμένα όρια ύψους, ανάλογα με τον συντελεστή δόμησης κάθε περιοχής, ωστόσο δεν είναι αρκετή για να καθησυχάσει την αγορά, η οποία αναμένει με αγωνία την οριστική απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ.

Πολλοί Δήμοι, όπως της Αθήνας, της Κηφισιάς, του Αμαρουσίου και άλλοι, έχουν ήδη περιορίσει ή αναστείλει την έκδοση οικοδομικών αδειών που κάνουν χρήση των διατάξεων του ΝΟΚ, περιμένοντας την κρίσιμη απόφαση του ΣτΕ.

Αυτή η αναμονή επηρεάζει τόσο την αγορά ακινήτων όσο και τους πολίτες που αναζητούν προσιτή στέγη, με κίνδυνο περαιτέρω αύξησης των τιμών και δυσχέρειας στην πρόσβαση σε οικονομικά προσιτές κατοικίες.