Οι φόβοι ότι ο κύκλος των μειώσεων του πληθωρισμού φτάνει στο τέλος του εντείνονται και οι επιτελείς του υπουργείου Ανάπτυξης προετοιμάζονται εντατικά, για να ανακόψουν το επερχόμενο κύμα αυξήσεων σε βασικά αγαθά.

Οι κυριότεροι λόγοι για αυτή την αλλαγή της τάσης είναι εξωγενείς και ενδογενείς παράγοντες, όπως η αύξηση του κόστους ενέργειας, που ενισχύει τις πληθωριστικές πιέσεις.

Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς σούπερ μάρκετ και της βιομηχανίας τροφίμων, οι τιμές σε βασικά αγαθά αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά από τον επόμενο μήνα, κάτι που θα σταματήσει την πτώση ή σταθεροποίηση των τιμών των τελευταίων τριών μηνών.

Από τον Σεπτέμβριο, προβλέπεται ότι θα σημειωθούν οι πρώτες αυξήσεις σε τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης. Αν αυτές οι προβλέψεις επιβεβαιωθούν, η κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει μια κατάσταση που δεν ανέμενε και σίγουρα δεν επιθυμούσε.

Ως αποτέλεσμα, στο κυβερνητικό επιτελείο έχει σημάνει συναγερμός και αναζητούνται τρόποι για να περιοριστούν οι πιθανές νέες αυξήσεις. Το μήνυμα του υπουργού Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκου, προς τους εκπροσώπους των σούπερ μάρκετ και της βιομηχανίας τροφίμων κατά τη συνάντηση της περασμένης Τετάρτης ήταν σαφές: «Οι βιομηχανίες και τα σούπερ μάρκετ πρέπει να μειώσουν το μεσοσταθμικό τους κέρδος και να συγκρατήσουν τις τιμές, ειδικά το φθινόπωρο, όταν οι οικογένειες επιβαρύνονται με πρόσθετα έξοδα λόγω της έναρξης της σχολικής χρονιάς», δήλωσε ο υπουργός, τονίζοντας την επέκταση των ελέγχων και την ανάγκη κοινωνικής ευθύνης από την πλευρά των επιχειρήσεων.

Το καμπανάκι για πιθανές αυξήσεις ήχησε πριν από λίγες ημέρες, όταν η Eurostat ανακοίνωσε τα στοιχεία πληθωρισμού για τον Ιούλιο.

Ενώ τους δύο προηγούμενους μήνες ο πληθωρισμός είχε υποχωρήσει, τον Ιούλιο επέστρεψε στο 3%. Οι τιμές στις υπηρεσίες αυξήθηκαν σημαντικά, ενώ ο πληθωρισμός στα τρόφιμα (συμπεριλαμβανομένων καπνού και αλκοόλ) διαμορφώθηκε στο 1,4%, με σημαντικές αυξήσεις και στην ενέργεια.

Παράγοντες που είχαν προκαλέσει το προηγούμενο κύμα αυξήσεων εξακολουθούν να υπάρχουν. Από τις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή, που επηρεάζουν τις τιμές των καυσίμων και των εμπορευμάτων που εισάγονται από την Ασία, έως τα προβλήματα στις καλλιέργειες λόγω της κλιματικής αλλαγής και την πανώλη των αιγοπροβάτων, οι οποίοι θα επηρεάσουν τις τιμές του κρέατος και των γαλακτοκομικών.

Την προσεχή Παρασκευή, 9 Αυγούστου, αναμένονται οι ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό του Ιουλίου, οι οποίες θα δείξουν την τάση για το επόμενο διάστημα, καθώς και τις επιμέρους διαφοροποιήσεις σε διάφορα αγαθά και υπηρεσίες. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), οι τιμές στα ράφια των σούπερ μάρκετ υποχώρησαν κατά 1,56% τον Ιούλιο, αν και σε 10 από τις 23 κατηγορίες προϊόντων καταγράφηκαν αυξήσεις έως και 5,9%.

Ωστόσο, σύμφωνα με έρευνα του ΙΟΒΕ, τα ελληνικά νοικοκυριά αναμένουν συνέχιση των ανατιμήσεων. Η έρευνα οικονομικής συγκυρίας του Ιουλίου δείχνει ότι ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης συνεχίζει να μειώνεται.

Οι έλληνες καταναλωτές εμφανίζονται ως οι πιο απαισιόδοξοι στην ΕΕ, με την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών να παρουσιάζει επιδείνωση και την πρόθεση για μεγάλες αγορές να μειώνεται. Η ακρίβεια εξακολουθεί να ανησυχεί τους πολίτες, με το 56% των νοικοκυριών να προβλέπει άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 16% να αναμένει σταθερότητα. Το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» διαμορφώθηκε στο 61%, ενώ το 13% (από 11% τον Ιούνιο) αναφέρει ότι αντλεί από τις αποταμιεύσεις του.

Οι καταναλωτές που δηλώνουν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ ανέρχονται στο 18% του συνόλου, ενώ το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι έχουν χρεωθεί παραμένει στο 8%.