Το διαδίκτυο έχει μετατραπεί στη «Μέκκα» του καταναλωτισμού. Ό,τι ποθεί ο καθένας μπορεί να το βρει με ένα «κλικ». Οι διαδικτυακές αγορές έχουν εκτοξευτεί και ο ετήσιως τζίρος του ηλεκτρονικού εμπορίου ξεπερνάει πλέον τα 5 τρισεκατομμύρια με μια διαρκώς αυξανόμενη τάση. Τα σκήπτρα σε αυτό το «βασίλειο» κρατάει η Amazon, με τον ιδρυτή της Τζεφ Μπέζος να βρίσκεται στη τρίτη θέση των πλουσιότερων ανθρώπων στον κόσμο (περιουσία 168 δισεκατομμυρίων).
Κατά καιρούς πολλοί έχουν επιχειρήσει να αμφισβητήσουν την ηγεμονία της Amazon χωρίς επιτυχία. Όμως, τους τελευταίους μήνες, μια νέα κινέζικη εταιρεία έχει προκαλέσει σοβαρές ανησυχίες στο γίγαντα των ηλεκτρονικών λιανικών πωλήσεων.
Πρόκειται για την «Temu», η οποία τείνει να εξελιχθεί σε μια παγκόσμια τάση χάρη στις σοκαριστικά χαμηλές τιμές που προσφέρει εν μέσω πληθωρισμού. Ο κατάλογος προϊόντων περιέχει από μικροαντικείμενα, ρούχα και παπούτσια μέχρι μουσικά όργανα και ηλεκτρονικά είδη. Η επιτυχία της βασίζεται στη ζήτηση προϊόντων χαμηλού κόστους για τα οποία οι καταναλωτές δεν επιθυμούν απαραίτητα τη γρήγορη παράδοσή τους. Με απλά λόγια: Η αναμονή αξίζει όταν πρόκειται να πληρώσεις τόσο λίγα χρήματα.
Οι διαφημίσεις και οι παραπομπές στην πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου είναι καταιγιστικές και όσοι την έχουν επισκεφτεί μένουν άφωνοι με τα ποσά που αναγράφονται στα προϊόντα, αλλά και τις προσφορές και τα δώρα. Πολλοί είναι αυτοί που διερωτώνται πώς καταφέρνει και προσφέρει τέτοιες τιμές, εκφράζοντας συχνά αμφιβολίες για την ποιότητα ή και την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων. Στον αντίποδα, οι υποστηρικτές της πλατφόρμας υποστηρίζουν πως αυτή είναι μια στρεβλή προσέγγιση και το μεγάλο ερώτημα, όπως σημειώνουν, είναι γιατί τα προϊόντα στις άλλες πλατφόρμες και τα καταστήματα είναι τόσο ακριβά.
Οι τιμές των προϊόντων σε κάνουν να «νιώθεις σαν δισεκατομμυριούχος», όπως είναι το σλόγκαν της εταιρείας, που κατά τους ειδικούς έχει ταράξει την αγορά ηλεκτρονικού εμπορίου περισσότερο από οποιανδήποτε άλλη εταιρεία τα τελευταία χρόνια.
Η «έκρηξη» της Temu
Αν και η πλατφόρμα ανήκει στην κινεζική PDD Holdings Inc., η οποία διαχειρίζεται επίσης και την κινεζική πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου Pinduoduo, η έδρα της Temu επίσημα είναι στη Βοστώνη. Η επέκτασή της είναι τόσο δυναμική που πολλοί την έχουν χαρακτηρίσει ως το «δολοφόνο της Amazon».
Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, η εφαρμογή της από το «Google Play» έχει εγκατασταθεί από περισσότερους από 100 εκατομμύρια χρήστες κα η μετοχή της, που είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο των ΗΠΑ, έχει εκτοξευτεί κατά σχεδόν 20%. Από την έναρξη της πανδημίας, οι πωλήσεις της μητρικής PDD έχουν οκταπλασιαστεί και η μετοχή της έχει υπερτετραπλασιαστεί,
Την ίδια περίοδο, ο πωλήσεις της Amazon μόλις διπλασιάστηκαν. Η επιτυχία της Temu αντανακλάται και στην αφοσίωση που δείχνουν οι χρήστες. Σύμφωνα τα στοιχεία, ο μέσος χρήστης στην Amazon ξοδεύει περίπου 8,7 λεπτά το μήνα στον ιστότοπό της, ενώ το αντίστοιχο μέγεθος των χρηστών στη σελίδα της Temu είναι σχεδόν τριπλάσιο (22,4 λεπτά).
Η εταιρεία ισχυρίζεται πως πετυχαίνει τις χαμηλές τιμές «αποκλείοντας τους μεσάζοντες» και μειώνοντας το κόστος παράδοσης και αποθήκευσης. Με αυτόν τον τρόπο επιτρέπει στους Κινέζους εμπόρους – κυρίως προϊόντων χωρίς επωνυμία – να πωλούν απευθείας στους καταναλωτές σε όλο τον κόσμο. «Θέλουμε να μοιραστούμε με τους καταναλωτές μια αίσθηση ελευθερίας στις αγορές χάρη στις τιμές που προσφέρουμε», έχει δηλώσει εκπρόσωπος της Temu, υπογραμμίζοντας πως «μετακυλίουμε αυτή την εξοικονόμηση κόστους στους καταναλωτές, διασφαλίζοντας ότι θα κερδίσουν περισσότερα προϊόντα για τα χρήματα που θα διαθέσουν».
Εκτός από τις τεράστιες εκπτώσεις, η συνολική αξία των δώρων που προσφέρει η Temu μέσω των διάφορων «παιχνιδιών» (όπως ο «τυχερός τροχός») εκτιμάται σε εκατομμύρια δολάρια. Με αυτές τις διαδραστικές διαδικασίες, ξεκλειδώνονται εκπτώσεις, προσφορές και δώρα, που οι χρήστες δύσκολα μπορούν να βρουν σε κάποια άλλη πλατφόρμα. Πρόκειται για το αποκαλούμενο gamification, το οποίο σε συνδυασμό με τις επιθετικές καμπάνιες μάρκετινγκ στα social media, τις ειδοποιήσεις για χαμηλά επίπεδα αποθεμάτων και τις ενημερώσεις για πρόσφατες αγορές και αξιολογήσεις από άλλους χρήστες, ενισχύει την εμπλοκή των καταναλωτών και τους παρακινεί για διαδοχικές αγορές.
Η Temu – τουλάχιστον σε αυτή τη φάση – φαίνεται πρόθυμη να θυσιάσει τα κέρδη με αντάλλαγμα την ανάπτυξη. Η PDD δεν έχει αναφέρει τα οικονομικά αποτελέσματα της Temu, λέγοντας στους επενδυτές ότι βρίσκεται ακόμα σε πειραματική φάση. Οι εκτιμήσεις ειδικών είναι πως δεν αποκλείεται το 2023 να παρουσιάσει σημαντικές απώλειες, ενώ η στρατηγική της προκαλεί ερωτήματα σχετικά με την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της επιτυχίας της. Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως η κυβέρνηση της Κίνας συχνά υποστηρίζει τις κινεζικές επιχειρήσεις όταν βλέπει ένα κενό στην αγορά ή την προοπτική να επωφεληθεί από αυτές στον ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ.
Ο Κινέζος Μπέζος
Ο ιδρυτής της «κινέζικης Amazon», όπως συχνά την αποκαλούν, είναι ο Κόλιν Χουάγνκ. Μόλις πριν από δύο χρόνια, πριν από την ίδρυση της Temu, είχε εμφανίζει ζημίες αρκετών δισεκατομμυρίων, όμως ανέκαμψε. Σύμφωνα με το Forbes σήμερα η περιουσία του ανέρχεται σε περισσότερα από 50 δισεκατομμύρια δολάρια, μέγεθος που σύμφωνα με το Forbes τον κατατάσσει στην 25η θέση των πλουσιότερων ανθρώπων στον κόσμο και στην 4η των πλουσιότερων στην Κίνα.
Ο 43χρονος Χουάνγκ γεννήθηκε στο Zεζιάνγκ της Κίνας από γονείς εργαζόμενους σε εργοστάσιο στα περίχωρα της Χανκτζού. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του πάνω στην επιστήμη των υπολογιστών και εργάστηκε στη Google ως μηχανικός λογισμικού. Ο ίδιος ο Χουάνγκ έχει χαρακτηρίσει την εργασία του στη Google ως «εξαιρετική τύχη». «Μόλις τρία ή τέσσερα χρόνια αφότου άφησα την Google, άρχισα να συνειδητοποιώ πόσο σπάνιο ήταν να συναντήσω τέτοιους ανθρώπους και να γίνω μέλος μιας εταιρείας όπως η Google εκείνη την εποχή. Ήταν μοναδική ευκαιρία και ήμουν εξαιρετικά τυχερός που την έλαβα».
Ακολούθως δημιούργησε μια μικρή επιχείρηση ηλεκτρονικού εμπορίου, την οποία πούλησε το 2010 και το 2015 ίδρυσε την μητρική της Temu, Pinduoduo (PDD). Η Temu ιδρύθηκε μόλις πριν από περίπου ένα χρόνο και ο Κόλιν Χουάγνκ ακολουθεί μια ξέφρενη πορεία, με πολλούς να εκτιμούν πως σύντομα θα μπορούσε να γίνει ο νέος Τζεφ Μπέζος. Ακόμη και ο δισεκατομμυριούχος ιδρυτής της Alibaba, Τζακ Μα, τον συνεχάρη για τις επιτυχίες του, τονίζοντας πως η Temu οδηγεί σε μια υπέρβαση των ορίων του ηλεκτρονικού εμπορίου.
Θα ανατρέψει την Amazon;
Η Amazon φαίνεται πως έχει θορυβηθεί από το success story της Temu. Αυτό αντανακλάται και στο αίτημά, τον περασμένο Ιούνιο, για να μείνει η εταιρεία εκτός των αλγορίθμων ελέγχου τιμών, υποστήριζοντας πως η εταιρεία του Κόλιν Χουάγνκ δεν τηρεί τα ορθά πρότυπα τιμολογιακής πολιτικής. Έχουν υπάρξει επίσης κατηγορίες για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων, για πώληση προϊόντων χαμηλής ποιότητας, για παραβιάσεις του απορρήτου των δεδομένων, για ελλιπείς παραγγελίες, για μεγάλους χρόνους παράδοσης, ακόμη και για καταναγκαστική εργασία.
Οι εκπρόσωποι της Temu διαψεύδουν όλες αυτές τις αιτιάσεις, τονίζοντας με νόημα πως η εταιρεία δίνει μεγάλη σημασία στην τήρηση όλων των κανονισμών και πως «τα τρέχοντα πρότυπα και οι πρακτικές της δεν διαφέρουν από εκείνα των μεγάλων πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου των ΗΠΑ, όπως το Amazon και το eBay». «Οι ισχυρισμοί είναι εντελώς αβάσιμοι», αναφέρουν, τονίζοντας μάλιστα, ειδικά για την προστασία του απορρήτου και τη διαχείριση δεδομένων, πως η Temu «λειτουργεί υπό αυστηρό ρυθμιστικό έλεγχο και συλλέγει πληροφορίες αποκλειστικά για να παρέχει τις υπηρεσίες της και να βελτιώσει τις προσφερές της».
Το Temu είναι αναμφισβήτητα μια απειλή για την Amazon, ακόμη κι αν η εταιρεία του Τζεφ Μπέζος εμφανίζεται αυτή τη στιγμή «ψύχραιμη» για τη δυναμική εμφάνιση του νέου παίκτη στην ηλεκτρονική αγορά του λιανικού εμπορίου. Ο σκοπός της Temu είναι να αρπάξει ένα μερίδιο αγοράς από την Amazon και γιατί όχι και το μεγαλύτερο μέρος της πίτας. Το εάν αυτό θα συμβεί θα το δείξει ο χρόνος, όμως αναμφίβολα έχει κάνει μια πολύ εντυπωσιακή αρχή.
