Με ποιο τρόπο η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τα ευαίσθητα οικοσυστήματα των παράκτιων λιμνοθαλασσών της Ευρώπης; Σε αυτό το ερώτημα καλούνται να απαντήσουν οι επιστήμονες του ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος, που αφορά στην προστασία τεσσάρων παρόμοιων οικοσυστημάτων, όπως η λιμνοθάλασσα του Αβέιρο στην Πορτογαλία.
Ο συγκεκριμένος υδροβιότοπος στην ακτή του Ατλαντικού καλύπτει μια έκταση 75 τετραγωνικών χιλιομέτρων και περιλαμβάνει έλη και βάλτους με αλμυρό νερό, που αποτελούν τόπους αναπαραγωγής για πολλά είδη μαλακίων (δίθυρα και καρκινοειδή), ψαριών και πουλιών. Πρόκειται για έναν οικολογικό θησαυρό, ο οποίος, όπως και άλλοι στην Ευρώπη, αντιμετωπίζουν μεγάλους κινδύνους.
Ο κυριότερος από αυτούς, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι η υψηλή περιεκτικότητα του νερού σε θρεπτικές ουσίες. Αυτές ευνοούν την ανάπτυξη του πράσινου φυκιού, το οποίο απορροφά οξυγόνο από το νερό. Με τον τρόπο αυτό ολόκληρο το οικοσύστημα επηρεάζεται αρνητικά. Επιπλέον, σύμφωνα με το Euronews, τα τελευταία χρόνια έχουν βρεθεί νέες ρυπογόνες ουσίες, φαρμακευτικές χημικές ενώσεις και άλλα μικροσωματίδια που καταστρέφουν την ποιότητα του περιβάλλοντος.
Η κλιματική αλλαγή μπορεί δυνητικά να διαφοροποιήσει τον όγκο του νερού της λιμνοθάλασσας, την θερμοκρασία και την οξύτητά του. Οι ερευνητές επιχειρούν να διαγνώσουν πως αντιδρούν τα ανώτερα είδη της διατροφικής αλυσίδας στις ξαφνικές αλλαγές του οικοσυστήματος.
Εφαρμόζοντας θεωρητικά μοντέλα και χρησιμοποιώντας την πλέον σύγχρονη τεχνολογία, οι επιστήμονες μπορούν να προβλέψουν την εξέλιξη των διαφόρων ειδών. Αν δηλαδή ο πληθυσμός τους θα αυξηθεί, αν θα μειωθεί ή αν απλά θα εξαφανιστούν από το οικοσύστημα της λιμνοθάλασσας. Μέσω διαδραστικών χαρτών εξετάζουν, πώς η κλιματική αλλαγή και άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως ο τουρισμός ή οι αγροτικές και βιομηχανικές χρήσεις της γης, θα επηρεάσουν μελλοντικά την σταθερότητα του οικοσυστήματος.
Οι κάτοικοι της περιοχής βοηθούν στην ερευνητική διαδικασία. Οι επιστήμονες αντλούν πληροφορίες από ομάδες κυνηγών και ψαράδων που παρέχουν εμπειρικά δεδομένα και λειτουργικά στοιχεία σχετικά με τα προβλήματά που αντιμετωπίζει ο υδροβιότοπος.
«Εμείς τους εφοδιάζουμε με χάρτες» αναφέρει ένας επιστήμονας. «Τους ζητάμε να χρησιμοποιούν ενδείξεις διαφόρων χρωμάτων για να επισημαίνουν, ποιες κατά τη γνώμη τους, περιοχές της λιμνοθάλασσας αναπτύσσονται περισσότερο και ποιες απειλούνται . Έτσι λαμβάνουμε πληροφορίες για την ακριβή τοποθεσία των περιοχών που αντιμετωπίζουν τους μεγαλύτερους κινδύνους» καταλήγει.
