Κάτω από τον μολυβί ουρανό της Νέας Μάκρης, με τον ανοικτό ορίζοντα και την αίσθηση των προσκείμενων αγρών ως εξωτερικό φυσικό σκηνικό, η παράσταση «Ηλέκτρα» επικοινωνεί με το θεατρόφιλο κοινό τις υψηλές ιδέες του Ευριπίδη.

Γράφει η Χαρά Κιούση

Η τραγωδία που διδάχτηκε το 413 πχ, αντλεί την υπόθεσή της από τον κύκλο ταν Ατρειδών. Ο Ευριπίδης με συναισθηματική βαρύτητα και ευθύνη δείχνει την διάπραξη της μητροκτονίας. Διεισδύει στον ψυχισμό των εκτελεστών χωρίς να δικαιώνει την αποτρόπαια εγκληματική πράξη τους. Ο μεγάλος τραγωδός παρουσιάζει το έγκλημα, την ψυχική αναστάτωση, την διαταραχή της συνείδησης, τις αμφιβολίες, τη δυστυχία κάτω από την αφόρητη πίεση μιας τέτοιας πράξης.

Η Κλυταιμνήστρα και ο Αίγισθος αφού σκότωσαν τον Αγαμέμνονα ζουν τον παράνομο έρωτά τους; προσπαθώντας να απαλλαγούν και να εξουδετερώσουν τα παιδιά που εκείνη γέννησε μαζί του. Για τον Ορέστη, που ζει εξόριστος, έχουν υποσχεθεί αμοιβή σε όποιον τον δολοφονήσει.

Όσον αφορά την Ηλέκτρα την παντρεύουν μ’ έναν φτωχό γεωργό, για να της στερήσουν τα βασιλικά της δικαιώματα. Ταπεινωμένη αλλά αξιοπρεπής σε «έναν λευκό γάμο», ανταποδίδει την εκτίμησή της στον ευσεβή σύζυγό της, βοηθώντας τον σε αγροτικές δουλειές. Ωστόσο ο Ορέστης μαζί με τον φίλο του Πυλάδη έρχονται στο Άργος και εμφανίζονται μπροστά της, φέρνοντας δήθεν νέα για τον περιπλανώμενο αδελφό της.

Ο φιλόξενος γεωργός τους παρέχει φιλοξενία ζητώντας βοήθεια από τον γέροντα παιδαγωγό του Ορέστη, όταν ζούσε στα παλάτια του Αγαμέμνονα. Εκείνος αναγνωρίζει τον Ορέστη και με την Ηλέκτρα οργανώνουν τον φόνο της μητέρας και του θείου τους.

Οι δύο φίλοι σκοτώνουν τον Αίγισθο σε μια λαϊκή γιορτή καθώς εκείνος θυσιάζει, ενώ η Ηλέκτρα προσκαλεί τη μητέρα της στο φτωχικό της, τάχα για να δώσει ευχή στο νεογέννητο μωρό της. Εκείνη ανταποκρίνεται και τα παιδιά της την σφάζουν. Μετά το φονικό εμφανίζονται οι Διόσκουροι, ως από μηχανής θεοί,για να προετοιμάσουν τον χωρισμό των αδελφών, την δίκη του Ορέστη στον Άρειο Πάγο και την αθώωσή του.

Ο Θέμης Μουμουλίδης, με σκηνοθετική πείρα και προσωπική αίσθηση, αποδίδει το έργο ως ένα «Λυρικό θρίλερ». Αξιοποιεί την ουσία του με μια σύγχρονη ματιά πάνω στη σκηνική ανάγνωση της τραγωδίας, συνεπής ωστόσο στην κλασσική της παρουσίαση.

Τα υπερχρονικά μηνύματα και οι αξίες (τιμιότητα, ειλικρίνεια, μεγαλοψυχία, αρετή) που διακατέχουν τον απλοϊκό άνθρωπο, αναγνωρίσιμες ανόσιες πράξεις ανθρώπων με αρχοντική καταγωγή και πλούτο, οι έννοιες της εκδίκησης, του μίσους, της ενοχής, της μεταμέλειας και της δικαιοσύνης αποδόθηκαν από την εξαιρετική ομάδα των ηθοποιών.

Η ταλαντούχα Λένα Παπαληγούρα δημιούργησε μια υποδειγματική Ηλέκτρα, «πρόσωπο του πένθους». Με σωστό τόνο στην ερμηνεία της, φαρμακωμένη από μίσος για την άδοξη απώλεια του γονιού της, την προσωπική της ταπείνωση, τη θιγμένη της αξιοπρέπεια, αδίστακτη καθώς έχει σκληρύνει από τον πόνο, είναι εκείνη που ενσταλάζει την εκδικητικότητα στην ψυχή του αδελφού της.

Με αρχοντικές καταβολές αναγνωρίζει με ευγνωμοσύνη τον σεβασμό και την καλοσύνη στο πρόσωπο του ανάξιού της συζύγου. Πολύ δυνατή στη θρηνητική της μονωδία, υβριστική στη θέα του νεκρού Αίγισθου, ειρωνική προς τη μητέρα της, τραγική μετά το φόνο καθώς βασανίζεται από τύψεις.

Ο Νίκος Κουρής, ηθοποιός με ήθος και σκηνική πείρα, σε διαδοχικές μεταπτώσεις εξωτερικεύει την πικρία του κυνηγημένου ανέστιου, προσβεβλημένου στην τιμή άνδρα και γιου.

Προστατευτικός προς την αδελφή του κατά την διαδικασία της αναγνώρισης, ευάλωτος στις παρακινήσεις για εκδίκηση, δισταχτικός αρχικά μα τελικά μεταπείθεται για να συντριβεί από τις τύψεις και την απόδοση δικαιοσύνης. Αξιοπρεπής η ψύχραιμη θέση του γεωργού -Γιάννη Νταλιάνη (ο ίδιος υποδύεται τον Πολυδεύκη στην επινοημένη από τον Ευριπίδη απόδοση δικαιοσύνης).

Συγκινητική η στοχαστικότητα στη δυνατή ερμηνεία του παιδαγωγού Χρήστου Χατζηπαναγιώτη. Ηγεμονική στην όψη πολυτελώς ενδεδυμένη Κλυταιμνήστρα η Μαρούσκα Παναγιωτοπούλου με διάθεση, κάπως μαλακωμένη και υπαινιγμό κατανόησης. Στο βωβό ρόλο του Πυλάδη ο Παναγιώτης Εξαρχέας εκφράζει κινητικά το ψυχικό κλίμα.Με πολύ καλή φυσική κίνηση, ρυθμό εσωτερικό ο Χορός των: Μαρούσκα Παναγιωτοπούλου, Ελένης Ζαραφίδου, Δανάης Επιθυμιάδη. Εκπληκτική κορυφαία η Μαριάννα Πολυχρονίδη που συνέβαλε με τα τραγουδιστικά μέρη στην κορύφωση του τραγικού λόγου. Ικανοποιητικά περιγραφικός, στο φόνο του Αίγισθου, αγγελιαφόρος ο Νίκος Αρβανίτης.

Το λιτό γεωμετρικό σκηνικό της Παναγιώτας Κοκκορού και η ενδυματολογική επιλογή βασισμένη στα πρόσωπα της δραματουργίας σε σύγχρονο ύφος, η όμορφη μουσική του Θύμιου Παπαδόπουλου συνέβαλαν στην ολοκλήρωση της αξιόλογης και αξιοπρεπούς παράστασης.

Η οποία μετέδωσε στον θεατή το δράμα της βασανιστικής εκδικητικότητας, τις αλόγιστες συνέπειες μιας αυθαίρετης απόδοσης δικαιοσύνης και την επώδυνη ανάληψη
των προκυπτουσών ηθικών ευθυνών από τον άνθρωπο.

Συντελεστές:

Σκηνοθεσία: Θέμης Μουμουλίδης
Μετάφραση: Κ.Χ. Μύρης
Επεξεργασία κειμένου: Παναγιώτα Πανταζή
Σκηνικό, κοστούμια: Παναγιώτα Κοκκόρου
Μουσική: Θύμιος Παπαδόπουλος

Στον ρόλο της Ηλέκτρας η Λένα Παπαληγούρα.

Παίζουν:
Νίκος Κουρής, Χρήστος Χατζηπαναγιώτης, Γιάννης Νταλιάνης, Νίκος Αρβανίτης, Μαρούσκα Παναγιωτοπούλου, Μαριάννα Πολυχρονίδη, Ελένη Ζαραφίδου, Δανάη Ευθυμιάδη κ.ά.