Ο Α. Παπαδιαμάντης το 1894 δημοσίευσε τη Νοσταλγό που δεν είναι άλλη από την μικροπαντρεμένη Λαλιώ, κατά ένα χρόνο μεγαλύτερη από την κόρη τού ηλικιωμένου συζύγου της, του μπάρμπα Μοναχάκη. Όταν αναγκάζεται να εγκαταλείψει την πατρική της στέγη και να τον ακολουθήσει στο νησί του, μη δυνάμενη να προσαρμοστεί εκεί, βασανίζεται από την επιθυμία να επιστρέψει στους γονείς της, που ζούνε σε κοντινό νησί. Έτσι λοιπόν στη Σκιάθο ο νεαρός γείτονάς της ο Μαθιός που είναι ερωτευμένος μαζί της προτείνει να κάνουν μια βόλτα με μια βάρκα στην παραλία.
Γράφει η Χαρά Κιούση
Εκείνη δέχεται και καθώς μπαίνει στο πλεούμενο φουντώνει η νοσταλγία για τον τόπο της. Εν τω μεταξύ ο Μαθιός που ελπίζει στην ανταπόκριση των αισθημάτων, της παθιασμένος από την λάμψη των ματιών της και τους «τορνευτούς της βραχίονες» την εξετάζει «δίχως έλεος,» σκαλίζοντας το παρελθόν της. Ωστόσο ο άντρας της τους καταδιώκει στη θάλασσα και λίγο πριν αποβιβαστούν στο νησί, εκείνος της ζητά να επισκεφθούν τους δικούς της. Εκείνη αποχαιρετά τον Μαθιό και τον ακολουθεί αφού προηγουμένως έχει ομολογήσει στον νέο πως «αν πέθαινε ο μπάρμπα Μοναχάκης θα σ’ έπαιρνα».
Πόσο ενδιαφέρει σήμερα ένα θέμα όπως αυτό: Μα φυσικά πολύ, αφού οι κοινωνικές συγκυρίες οδηγούνε τους ανθρώπους «σε ξένη γη, σε ξένα μέρη» και ο βασανιστικός νόστος ταλανίζει την ψυχή μακριά από την πατρίδα. Παρόλο που η μεταφορά του λογοτεχνήματος στη σκηνή είναι ένας δύσβατος θεατρικός δρόμος, η απόδοσή του άγγιξε και συγκίνησε το κοινό, που παρακολουθούσε με ευλαβική σιγή. Οι θεατές, αρμενίζοντας μεσοπέλαγα στα ποιητικά και ρεαλιστικά στοιχεία του ανόθευτου κειμένου, έγιναν νοσταλγοί της δικής τους Ιθάκης. Η αφηγηματική τέχνη που αναδεικνύει με τους ιδιωματισμούς της δημοτικής αλλά και της καθαρεύουσας ηθογραφικά στοιχεία, την ομορφιά της φύσης, τον λυρισμό του έρωτα και την αποφασιστικότητα της θέλησης, προσδίδει στη συλλογική συναίσθηση «γοητεία άρρητον». Έτσι ο θεατής συναινεί στο όνειρο, στη φυγή και αποδέχεται αγόγγιστα το διάβημα της νεαρής Λαλιώς, που τον αιφνιδιάζει τελικά με την απόφασή της να μείνει κοντά στον άνδρα της.
Η Μαρία Λογοθέτη στο ρόλο της Λαλιώς εξωτερικεύει με φινέτσα και αυθορμητισμό την αθωότητα, την τιμιότητα, την ακεραιότητα μιας ψυχής που κάνει την «ηρωική της έξοδο». Είναι μια γυναίκα που σέβεται τις παραδόσεις και τον ασυμβίβαστο γάμο της. Είναι μια κόρη που δεν αντέχει την μοναξιά και τον ξεριζωμό της και στη δραματική στιγμή της λύτρωσης εκπλήσσει τον θεατή. Ο Δημήτρης Λιόλιος ως Μαθιός ισορροπεί ανάμεσα στον πόθο και το σεβασμό που αρμόζει στο ανδρικό φύλλο σε καιρούς παλαϊκούς. Είναι το μέσον διαφυγής της Λαλιώς που μαζί με τα θαλασσινά «ρέματα» της συμπαραστέκεται, επιτείνοντας τη δραματικότητά της.
Η Αριέττα Μουτούση με τον αφηγηματικό της τρόπο ανέσυρε εικόνες λυρικές μέσα από παφλασμούς κυμάτων. Τα σώματα των ηθοποιών λικνίζονται απαλά, καθώς το κύμα οδηγώντας στο ρεμβασμό.
Το απλό και λειτουργικό σκηνικό, τα όμορφα κοστούμια, ο αισθησιακός φωτισμός, η ανάλογη μουσική, «οι στεναγμοί και περιπαθή άσματα» συνέβαλλαν στην ποιότητα της παράστασης. Μια παράσταση που ως «ονειρώδης εκδρομή» θαλασσινή, έδωσε στον καθένα την ψευδαίσθηση της ελευθερίας και της απόδρασης υψώνοντας πανιά σε ούριο νοσταλγικό άνεμο.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Άννα Παπαμάρκου
Σκηνικά: Λένα Λέκκου
Κοστούμια: Ιωάννα Τιμοθεάδου
Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ
Μουσική Σύνθεση: Δημήτρης Λαμπριανός
Επιμέλεια κίνησης: Εριφύλη Στεφανίδου
Βοηθός σκηνοθέτη: Βάσια Χρονοπούλου
Video (Μπαρμπα Μοναχάκη): Δημήτρης Γκότσης
Φωτογραφίες: Αντώνης Λέκκος
Αφίσα: Λένα Λέκκου
Παίζουν: Αριέττα Μουτούση, Μαρία Λογοθέτη, Δημήτρης Λιόλιος
Στο ρόλο του μπάρμπα-Μοναχάκη εμφανίζεται ο Θεόδωρος Κατσαφάδος
Πληροφορίες
Τοποθεσία: Θέατρο Αλκμήνη, Αλκμήνης 8-12, Γκάζι (μετρό Κεραμεικός)
Διάρκεια: 75’
Πληροφορίες-κρατήσεις: 211. 411.11.10
Τιμές εισιτηρίων: 12 ευρώ, 8 ευρώ μειωμένο (άνεργοι, πολύτεκνοι, συνταξιούχοι, ομαδικά)
Παραστάσεις
21 Σεπτεμβρίου-17 Νοεμβρίου 2015
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.15
