Οι καλύτερες διαστημικές ταινίες όλων των εποχών

Το επικών προδιαγραφών διαστημικό φιλμ του Κρίστοφερ Νόλαν «Interstellar» εκτοξεύτηκε πέρυσι τόσο στο box office όσο και τις καρδιές του κοινού, μετατρεπόμενο σε μια από τις καλύτερες ταινίες του είδους και με διαφορά. Η ειδική αυτή υποκατηγορία της επιστημονικής φαντασίας, το διαστημικό genre δηλαδή, γνωρίζει τα τελευταία χρόνια μεγάλες δόξες, καθώς πρόπερσι θαυμάσαμε το «Gravity», που όχι μόνο θρονιάστηκε στη μνήμη μας αλλά συγκέντρωσε και 716 εκατ. δολάρια παγκοσμίως! Το σινεμά αγάπησε την οδύσσεια του ανθρώπου για την κατάκτηση του Διαστήματος ήδη από τις πρώτες περιπέτειές του, όπως εξάλλου και το κοινό, το οποίο ανταμείβει τις διαστημικές υπερπαραγωγές τόσο με μια θέση στην κινηματογραφική καρδιά του όσο και με εισπράξεις ρεκόρ. Με αφορμή λοιπόν το πολυαναμενόμενο «Interstellar» που θα κάνει την επίσημη πρώτη του στα κανάλια Novacinema στις 18 Οκτωβρίου, είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να γιορτάσουμε το γεγονός ενθυμούμενοι τις απολύτως σπουδαιότερες διαστημικές ταινίες που μας χάρισε το παγκόσμιο σινεμά. Τα κανάλια Novacinema, πιστά στο ραντεβού τους με τις μεγάλες ταινίες, φέρνουν στην ελληνική τηλεόραση τουλάχιστον έναν χρόνο πριν από την προβολή τους σε οποιοδήποτε άλλο τηλεοπτικό κανάλι τις πιο πρόσφατες παραγωγές. Και βέβαια χάρη στον αποκωδικοποιητή NovaBox+ και τη δυνατότητα εγγραφής, πλέον έχουμε τη δυνατότητα να απολαμβάνουμε τις λαμπερές πρεμιέρες όποτε και όσες φορές θέλουμε, δημιουργώντας ταυτοχρόνως το προσωπικό μας video club!

«2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος» (1968)

Ως η κορυφαία των κορυφαίων, η διαστημική περιπέτεια του Στάνλεϊ Κιούμπρικ όχι μόνο ενθρονίστηκε στην κεφαλή του είδους, αλλά ανάγκασε κάθε λίστα με τις σπουδαιότερες ταινίες όλων των εποχών να τη συμπεριλάβει αναγκαστικά! Ο μεγάλος Στάνλεϊ Κιούμπρικ έκανε όλο τον πλανήτη να αναρωτιέται για τον ανατριχιαστικό υπολογιστή Χαλ και το μέλλον της ανθρωπότητας, γεννώντας έναν καλλιτεχνικό θρίαμβο με τεράστια απήχηση στο κοινό αλλά και το μέλλον του κινηματογραφικού είδους. Η «Οδύσσεια του Διαστήματος» παραμένει αξεπέραστη, ορίζοντας ταυτοχρόνως τα ακρότατα όρια της επιστημονικής φαντασίας: σκοτεινή, «διανοουμενίστικη» και μυστικιστική, η ταινία λατρεύτηκε από όλους, αν και ο καθένας την αγάπησε για τους δικούς του λόγους. Ο Κιούμπρικ ζήτησε στο σενάριο τη βοήθεια του συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας Άρθουρ Κλαρκ, αλλά και δύο πρώην μηχανικών της NASA στον σχεδιασμό του διαστημοπλοίου. Όταν κυκλοφόρησε, η Διαστημική Υπηρεσία των ΗΠΑ του έδωσε συγχαρητήρια για την ακριβή αποτύπωση του διαστημικού περιβάλλοντος. Τεχνικά καινοτόμο για την εποχή του και πρωτοποριακό στη θεματική του, το οπτικό κομψοτέχνημα του Κιούμπρικ λειτουργεί ακόμα και σήμερα ως η καλύτερη διαφήμιση για το τι μπορεί να κάνει το σινεμά σε επίπεδο επιστημονικής φαντασίας…

«Solaris» (1972)

Ο Στίβεν Σόντερμπεργκ την ξαναγύρισε το 2002, η ταινία του όμως δεν διέθετε τίποτα από τη μαγεία του στοχαστικού αριστουργήματος του κορυφαίου Αντρέι Ταρκόφκι. Κομψοτέχνημα οπτικά, η επιβλητική κινηματογράφηση ξεπερνιέται ίσως μόνο από τα υπαρξιακά ερωτήματα που τίθενται αμείλικτα για την πραγματικότητα, τον κόσμο που μας περιβάλλει, τον θάνατο, την απώλεια και τη διαχείρισή της, σε ένα πραγματικά πυκνότατο νοηματικά διαμάντι του παγκόσμιου σινεμά. Είναι μάλιστα η μόνη ταινία επιστημονικής φαντασίας που ρωτά ανοιχτά και χωρίς περιστροφές για τα όρια της επιστήμης, έτσι όπως τίθενται από τη θνητή μας φύση και την ανθρώπινη αντίληψή μας. Πρόκειται περισσότερο για κινηματογραφημένη φιλοσοφική διάλεξη παρά για ταινία μυθοπλασίας με τη στενή έννοια του όρου, μοναδική στα χρονικά της επιστημονικής φαντασίας…

«Interstellar» (2014)

H καλύτερη ταινία του Κρίστοφερ Νόλαν πέρα από ένα οπτικά άρτιο έργο, λογίζεται και επίτευγμα επιστημονικής φαντασίας για πάμπολλους λόγους. Θεαματικότατη, πολυδιάστατη και ευρηματική, η ταινία έχει γιγαντιαίες προθέσεις αλλά και διαστάσεις, αν και αυτό που κλέβει τελικά την παράσταση είναι η εκθαμβωτική σκηνοθεσία και η σκληρή επιστήμη στην οποία πατά. Θέλοντας να πει τον ύστατο λόγο στην επιστημονική φαντασία, την ανθρώπινη φύση και την κοσμική αλήθεια, το «Interstellar» βασίζεται στα επιστημονικά διαπιστευτήριά του για την εγκυρότητα όσων εκτυλίσσονται στο μεγάλο πανί. Εγγύηση γι’ αυτό είναι η επιλογή ως επιστημονικού συμβούλου και παραγωγού του Κιπ Θορν, ενός από τους κορυφαίους στον κόσμο ειδικούς στη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν! Οι αστροναύτες έδωσαν συγχαρητήρια για την ακριβή αναπαράσταση της διαστημικής εμπειρίας και οι κριτικοί κινηματογράφου σημείωσαν με νόημα ότι για να κρίνουν την ταινία όφειλαν να ξεσκονίσουν λίγο τη φυσική τους! Όσο για την περιβόητη μαύρη τρύπα που παρουσιάζεται στο «Interstellar», δεν είναι απλά εκπληκτική ως θέαμα, είναι και επιστημονικά ακριβέστατη…

«Gravity» (2013)

Άλλο ένα πρόσφατο οπτικό διαστημικό διαμάντι, το «Gravity» με τα εκθαμβωτικά εφέ κατέλαβε τον νου του θεατή και δεν λέει με τίποτα να ξεκουμπιστεί! Παρά την απλή και εν πολλοίς αφελή ιστορία του, το φιλμ έκοψε δεσμούς με τα παλιά σε επίπεδο διαστημικής απεικόνισης και αληθοφάνειας, αν και παρά το γεγονός ότι τοποθετείται στο Σύμπαν, η καρδιά του παραμένει γήινη και προσιτή. Ο Αλφόνσο Κουαρόν τα κατάφερε και με το παραπάνω και ο αστροναύτης του που μένει να αιωρείται στις εσχατιές του Διαστήματος μας στοίχειωσε όλους. Όσο για τα μακρόσυρτα πλάνα σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, ο Κουαρόν χρησιμοποίησε καινοτόμα οπτικά εφέ, αφήνοντας αληθινό στα περισσότερα πλάνα μόνο το πρόσωπο της Σάντρα Μπούλοκ!

«Aliens» (1986)

Εκεί που το πρώτο «Alien» (1979) του Ρίντλεϊ Σκοτ έδωσε περισσότερη έμφαση στον τρόμο παρά την επιστημονική φαντασία, ο Τζέιμς Κάμερον άλλαξε τους κανόνες του παιχνιδιού χαρίζοντάς μας ένα φιλμ δράσης με το Διάστημα σε πρώτο πλάνο. Ατμοσφαιρικό, συναρπαστικό και πολυεπίπεδο (ο Κάμερον βάσισε το φιλμ του στην αμερικανική εμπειρία του Πολέμου του Βιετνάμ, εκεί που η υπερδύναμη κάμφθηκε δηλαδή από τον στρατιωτικά κατώτερο εχθρό), το sequel του «Alien» είναι από τις ελάχιστες φορές που βγήκε τελικά καλύτερο από το πρωτότυπο.

«Moon» (2009)

Ο μοναχικός αστροναύτης του χαμηλού προϋπολογισμού φιλμ που περιπολεί στη Σελήνη αποδίδει τα οφειλόμενα στις κλασικές ταινίες του είδους, περιλαμβανομένων των περισσότερων της λίστας μας! Δανείζεται την κλειστοφοβική και ανατριχιαστική αίσθηση της «Οδύσσειας του Διαστήματος», τη χαρακτηριστική αισθητική αύρα του «Alien» και του «Blade Runner» του Ρίντλεϊ Σκοτ, κλείνοντας ταυτοχρόνως το μάτι σε ακόμα παλιότερες δημιουργίες του είδους, εφαρμόζοντας δημιουργικά πρώιμες τεχνικές οπτικών εφέ. Κι όμως, δεν κλέβει τίποτα, απλώς επηρεάζεται και δανείζεται, γι’ αυτό και καταφέρνει να αναπνεύσει και να μετρήσει τη δική του δόξα…

«Apollo 13» (1995)

«Χιούστον, έχουμε πρόβλημα»! Ποιος μπορεί να ξεχάσει την ατάκα από τη μνημειώδη επική περιπέτεια του Ρον Χάουαρντ; Ο σκηνοθέτης δεν καταφεύγει στις γνώριμες πεπατημένες του χολιγουντιανού μελό, καθώς η δική του δραματουργία τα καταφέρνει από μόνη της. Και βέβαια σε επίπεδο κινηματογράφησης, ο Χάουαρντ το πήγε πολύ μακριά το πράγμα αναζητώντας τη μεγαλύτερη δυνατή αληθοφάνεια και πιστότητα. Τα πλάνα σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας είναι γυρισμένα μέσα στο ιπτάμενο όχημα KC-135, το οποίο χρησιμοποιούνταν στην εποχή για την εκπαίδευση των αστροναυτών σε μηδενική βαρύτητα!

«Dune» (1984)

Ο ογκόλιθος της επιστημονικής φαντασίας, το ομώνυμο μυθιστόρημα του Φρανκ Χέρμπερτ, αρνούνταν να γυριστεί σε ταινία ήδη από τη δεκαετία του 1970, με την οδύσσεια για την κινηματογράφησή του να περιλαμβάνει κάποια στιγμή ονόματα όπως του Ντέιβιντ Λιν, του Αλεχάντρο Γιοντορόφσκι και του Ρίντλεϊ Σκοτ! Και έπρεπε να έρθει τελικά ο Ντέιβιντ Λιντς για να δώσει σάρκα και οστά στο απόκοσμο σύμπαν του «Dune», αν και οι περιπέτειές του δεν έλεγαν να πάρουν τέλος ακόμα και μετά την ολοκλήρωση των γυρισμάτων: το director’s cut ήταν πάνω από τρεις ώρες, το στούντιο το κουτσούρεψε δραστικά και ο Λιντς το αποκήρυξε στο τέλος! Οπτικά αριστουργηματικό και σκοτεινό όσο χρειάζεται, μιλάμε για μια πραγματική διαστημική περιπέτεια που σπάνια ευτύχησε να ξαναδεί το σινεμά…

«Avatar» (2009)

Η σχετικά πρόσφατη ταινία του Τζέιμς Κάμερον μόνο συστάσεις δεν χρειάζεται, καθώς τα μπλε ανθρωπάκια του κατάφεραν να κλέψουν τη δόξα και από τα Στρουμφάκια ακόμα! Επηρεασμένος από το ενδιαφέρον του για τη θαλάσσια Άβυσσο, ο Κάμερον φιλοτεχνεί ένα διαστημικό σύμπαν στο οποίο ο μεγάλος εχθρός είναι ο άνθρωπος και η πανταχού παρούσα απληστία του. Παρά την προβλεπόμενη πλοκή του, είναι η έμφαση στην ανθρώπινη λαιμαργία που τίθεται σε πρώτο πλάνο, κάνοντας τη διαστημική περιπέτεια σχεδόν αυτοαναφορική και στοχαστική για τη φύση μας ως όντα. Και βέβαια παραμένει ένας από τους πρώτους καλλιτεχνικούς θριάμβους που φτιάχτηκαν με τη νέα πλατφόρμα του τρισδιάστατου σινεμά…

«Star Wars: Episode V: The Empire Strikes Back» (1980)

Όταν η Disney αγόρασε τα δικαιώματα για τρία επόμενα sequel του φανταστικού «Πολέμου των Άστρων», προσέλαβε στο σενάριο τον «πολύ» Λόρενς Κάσνταν. Και βέβαια είχε πολύ καλό λόγο γι’ αυτό, μιας και ο κορυφαίος σεναριογράφος είχε ήδη δείξει τι μπορεί να κάνει στο «Empire Strikes Back», την καλύτερη μακράν ταινία του κόσμου του «Star Wars»! Ο Κάσνταν έδωσε αυτές τις αποχρώσεις του γκρι στο απλουστευτικό δίπολο του καλού-κακού που είχε η δουλειά του Τζορτζ Λούκας, κάνοντας τους χαρακτήρες πιο αληθινούς και πολυδιάστατους. Παρά τις αδυναμίες του, η ταινία βρυχήθηκε στο box office και εγκαινίασε έτσι την εποχή των μεγάλων franchise του blockbuster, πολυδάπανα sequel δηλαδή που δεν είχαν να ζηλέψουν σε τίποτα τις αρχικές ταινίες…