Ξεφύλλισα για πρώτη φορά το Metal Hammer προς το τέλος της δεκαετίας του ’80. Ακόμη και σήμερα, τέσσερις δεκαετίες μετά, φροντίζω να το προμηθεύομαι κάθε μήνα. Οι λόγοι είναι τρεις. Συνεχίζω να συνδέομαι με μια εποχή που αγάπησα και με σημάδεψε, ενημερώνομαι για τα νέα της εγχώριας και της παγκόσμιας μουσικής σκηνής και επιθυμώ να παραμείνει το έντυπο στα περίπτερα.
Το Metal Hammer είναι η ψυχή του ελληνικού heavy metal. Το «ευαγγέλιο» του έλληνα μεταλά – όπως λέγαμε παλιότερα, πάνω-κάτω την ίδια εποχή, για την εφημερίδα Φως των Σπορ και την Αθλητική Ηχώ, για τους οπαδούς του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού, αντίστοιχα. Είναι ένα περιοδικό με ταυτότητα, με κουλτούρα, με πάθη. Είναι ένα περιοδικό που συνεχίζει να κάνει δημιουργικό θόρυβο. Όπως η μουσική που εκπροσωπεί.
Κώστας Χρονόπουλος και Χάκος Περβανίδης μάς υποδέχτηκαν στα γραφεία του περιοδικού και είχαμε μια συζήτηση που πλησίασε τα 90 λεπτά. Απομαγνητοφώνηση που ξεπέρασε τις 6.000 λέξεις. Δυστυχώς δε χώρεσαν όλα όσα συζητήσαμε στο κείμενο που ακολουθεί. Μιλώντας με τους δύο πυλώνες του Metal Hammer, συγκράτησα τρία πράγματα: Να ζούμε για το τώρα, να αγαπάμε αυτό που κάνουμε και να το κάνουμε με σεβασμό. Θα μπορούσε να πει κάποιος πως αυτή είναι η μαγική συνταγή για την επιτυχία του περιοδικού.
– Περιοδικό Metal Hammer. Σχεδόν 40 χρόνια. Για να φτάσετε ως εδώ, έχετε περάσει και καλές και κακές στιγμές. Η κορυφαία στιγμή, όλα αυτά χρόνια, για το έντυπο;
Κώστας Χρονόπουλος: Η απάντηση, με κάθε ειλικρίνεια, και ζώντας το έντυπο από μέσα, είναι τώρα. Το σήμερα. Και το περιοδικό, όντως, έχει πάρα πολλά highlights που έχουν συμβεί μέσα σε αυτή τη διαδρομή που είναι τεραστίων διαστάσεων.
Χάκος Περβανίδης: Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι ένα μεγάλο highlight είναι όταν έγινε από «Heavy Metal», «Metal Hammer», το Μάρτιο του 1988. Η συνεργασία έγινε με τα μεγάλα περιοδικά του εξωτερικού, το οποίο έδωσε στους τότε ανθρώπους του περιοδικού μια αναβάθμιση. Έδωσε πολλά κείμενα, αποκλειστικότητες, φωτογραφίες, που ο μέσος οπαδός δεν μπορούσε να φανταστεί, εδώ στην Ελλάδα. Ένα δεύτερο βήμα αναβάθμισης, ήταν στις αρχές της δεκαετίας του 90, όταν κράτησε το όνομα «Metal Hammer», αλλά στη συνέχεια, ανεξαρτητοποιήθηκε από τους έξω, σταμάτησε να παίρνει κείμενο από τους έξω, και έγινε ένα αυτόνομο περιοδικό. Δημιούργησε συντακτική ομάδα, βρήκε τους ανθρώπους του και μέσα από αυτή την διαδικασία άρχισε να πορεύεται μόνο του, με παιδιά από εδώ, από τη χώρα μας. Σίγουρα, μία τρίτη, πολύ μεγάλη νίκη, είναι ότι έχουμε καταφέρει μέσα από τις εποχές των μνημονίων, οι οποίες ήταν δύσκολες και πάρα πολύ απαιτητικές και σε κόπο και σε επένδυση, οικονομική και προσωπική, καταφέραμε να βγούμε ζωντανοί και νικητές από όλη αυτή την ιστορία, το οποίο είναι πάρα πολύ σημαντικό. Έδειξε ότι η κοινότητα είναι πάρα πολύ ενωμένη και ισχυρή. Μας θέλει στη ζωή της. Και έτσι φτάσαμε στο σήμερα…
Κώστας Χρονόπουλος: Αυτό που έζησε όλος ο πλανήτης με την πανδημία δεν το περίμενα με τίποτα. Μας σόκαρε και προσωπικά και επαγγελματικά. Αν δεις το γενικό πλαίσιο, όπου είναι ένας ψηφιακός κόσμος, όχι στην Ελλάδα, σε όλο το πλανήτη, το να υπάρχει ένα έντυπο, το οποίο κάθε μήνα, από το 1984, έχει ένα σταθερό ραντεβού, βγαίνει, μπαίνει στα σπίτια των ανθρώπων, αυτό σήμερα, για εμένα, είναι τεράστιο highlight. Είναι κάτι, το οποίο δεν μπορεί να το υποσκελίσει τίποτα από όλα τα υπόλοιπα που έχουμε ζήσει και έχουμε ζήσει πολύ μεγάλες χαρές, και ακόμα ζούμε μεγάλες χαρές. Διοργανώνουμε συναυλίες, είμαστε κοντά στον κόσμο μας, ο κόσμος μας παρακολουθεί και μας δίνει μεγάλη χαρά αυτό. Το γεγονός ότι είναι ζωντανό το έντυπο κάθε μήνα, εκεί, ό,τι και να συμβεί, ο κόσμος να γυρίσει ανάποδα, που έχει γυρίσει ανάποδα πάρα πολλές φορές, το περιοδικό είναι εκεί.
– Άσχημες στιγμές;
Κώστας Χρονόπουλος: Έχουμε χάσει ανθρώπους. Έχουμε χάσει δύο ανθρώπους. Αυτό που διακρίνει το Metal Hammer, είναι ότι έχει δύο πολύ βασικούς πυλώνες. Ο ένας είναι οι άνθρωποι που μας διαβάζουν, όλες αυτές οι γενιές των ανθρώπων. Μικρότερα παιδιά, παιδιά που έχουν γίνει 50 χρονών, ίσως και μεγαλύτεροι, όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι ένας πυλώνας για μας. Ο δεύτερος πυλώνας, είναι οι άνθρωποι που γράφουν στο περιοδικό. Οι «μέσα», λοιπόν, δεν είναι, απλώς, για μας συνεργάτες, δεν έχουμε τέτοια εδώ, δεν θα φτάναμε μέχρι σήμερα να κάνουμε αυτή τη συζήτηση, αν είχαμε απλώς συνεργάτες. Έχουμε ανθρώπους, οι οποίοι είναι φίλοι μας. Είμαστε ζυμωμένοι πάρα πολλά χρόνια με την ομάδα, η οποία αλλάζει από καιρό σε καιρό, μπαίνουνε νέα παιδιά, κάποια παιδιά αποσύρονται, αυτά μου φαίνονται εμένα απολύτως λογικά. Αλλά Όποιοι είναι μέσα, είναι φίλοι μας. Έτσι λειτουργούμε. Έχουμε χάσει δύο ανθρώπους τους. Χάσαμε, το 2005, τον Χάρη τον Ευκαρπίδη και χάσαμε, το ‘21 το Δεκέμβριο, τον Νίκο τον Ζαγογιάννη.
Χάκος Περβανίδης: Ο ένας ήταν 34 χρονών και ο άλλος ήταν 40. Αυτό σε σοκάρει, έτσι κι αλλιώς, αλλά εμάς μας διέλυσε.
– Ισχύει πως τα καλύτερα τεύχη δεν έχουν βγει ακόμη;
Κώστας Χρονόπουλος: 100% ισχύει. Δε θα ήμασταν εδώ. Εμείς παλεύουμε με τον εαυτό μας για να βγαίνει κάθε τεύχος, όχι απλώς στην ώρα του, που αυτό είναι κάτι που αφορά το timing. Παλεύουμε να είναι τεύχη, τα οποία να έχουν νόημα να μπουν μέσα στα σπίτια των ανθρώπων, να έχουν σπουδαίες συνεντεύξεις μέσα, να έχουν απόψεις, να έχουν πράγματα να προτείνουν. Τώρα έχουμε άλλη εμπειρία και αυτή την εμπειρία, την οποία συσσωρεύουμε με το πέρασμα του χρόνου, θέλουμε να την αξιοποιούμε, και εμείς και τα υπόλοιπα παιδιά.
Χάκος Περβανίδης: Εξάλλου, δε θα είχε νόημα αν λέγαμε πως έχουμε βγάλει τα καλύτερα τεύχη μας. Θέλουμε συνέχεια να προσπαθούμε να βγάζουμε τα καλύτερα τεύχη και δίνουμε ό,τι έχουμε και δεν έχουμε για αυτό το πράγμα.
– Πώς έχετε καταφέρει να μείνετε μακριά από τον πειρασμό του διαδικτύου;
Κώστας Χρονόπουλος: Εμείς όταν λέμε Metal hammer, εννοούμε το έντυπο, την ιστοσελίδα μας, την τηλεοπτική μας εκπομπή, τα social μας. Η καρδία, όμως, είναι το έντυπο. Σε αυτές τις μέρες, η αποστολή του εντύπου έχει μία άλλη, δικιά της υπευθυνότητα για αυτό που ζούμε σήμερα. Κάθε μέσο δημιουργεί και το ίδιο το μήνυμα. Αναλόγως της φύσης του μέσου, δημιουργείται και το μήνυμα. Η δικιά μας η καρδιά είναι στο έντυπο, γιατί στο έντυπο, Κάποιος, σε αυτές τις 116 σελίδες, που ο όγκος από μόνος του είναι πάρα πολύ μεγάλος για να τον διαβάσεις το διαδίκτυο. Εδώ, υπάρχει το εξής πλεονέκτημα, που αυτό είναι και το μειονέκτημα της εποχής. Επιτρέπεται στον αναγνώστη, μέσω του εντύπου, να κάνει focus. Αν κάτι είναι τελείως προβληματικό, κατά τη γνώμη μου, στην εποχή είναι αυτό. Είναι η υπερπληροφόρηση για όλα τα πράγματα, φυσικά και για τη μουσική. Αν κάποιος θέλει, πραγματικά, να μπορέσει να συγκεντρώσει το μυαλό του, θα το κάνει εδώ. Γιατί στο διαδίκτυο, και κυρίως στα social, που εκεί βρίσκεται ο πολύς ο κόσμος, υπάρχει όλη η πληροφορία του σύμπαντος. Όμως, τελικά, υπάρχει λίγη γνώση και, ενδεχομένως, ελάχιστη σοφία. Η απόδειξη του πραγματικού μόλις είπα είναι ότι αν όλη αυτή η πολύτιμη πληροφορία που υπάρχει εκεί έξω, μπορούσε να αλλάξει αυτό τον κόσμο προς το καλύτερο, θα το είχε κάνει ήδη. Εγώ, όμως, δεν βλέπω ότι αλλάζει ο κόσμος προς το καλύτερο, όχι για τη χώρα, για όλο τον πλανήτη. Ξημερώνει κάθε φορά μία μέρα, που είναι λίγο χειρότερη από την προηγούμενη. Πώς είναι δυνατόν, Λοιπόν, όλη αυτή η πληροφορία που έχουμε σήμερα, και λέμε ότι δεν την είχαμε κάποτε, να πηγαίνει χαμένη; πηγαίνει χαμένη, Γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε Focus. Όλα είναι, πλέον, περίπου στην ίδια αξία. Ένα πολύ ωραίο πιάτο, η επόμενη ανάρτηση είναι η Μόνικα Μπελούτσι, από κάτω μπορεί να υπάρχει μία πολύ σπουδαία μουσική. Αν όλα αυτά τα βάλουμε μαζί και άλλα 300 εκατομμύρια που τρέχουν στα τηλέφωνά μας, γιατί από εκεί αντλούνε τις περισσότερες πληροφορίες οι άνθρωποι σήμερα, χαϊδεύοντας ένα τηλέφωνο, συνήθως, εκείνο που θα χάσει είναι αυτό που έχει τη μεγαλύτερη αξία. Δεν μιλάω καθόλου ελιτίστικα ή ακαδημαϊκά. Στη ζωή των ανθρώπων, στην καθημερινότητα, όλα έχουν σημασία. Αν, όμως, τα βάλουμε όλα σε έναν αχταρμά, στο τέλος και την καλή μουσική χάνεις, και τα σπουδαία της ζωής, που εκεί βάζω και τη μουσική, γιατί την θεωρώ προτεραιότητα και ανάγκη για τον άνθρωπο.
Χάκος Περβανίδης: Είναι και λειτουργικό το σύστημα. Καταρχάς, πρέπει να πω, ότι την ύλη που καλύπτει το Metal Hammer σε ένα μήνα, σε καμία περίπτωση, τόσο πλούσια και τόσο πολλή, δεν την καλύπτει ένα αντίστοιχο site μέσα στο μήνα. Τα πράγματα που παρουσιάζει είναι στα δύο τρίτα ή στο ένα δεύτερο της ποσότητας που έχει το Metal Hammer μέσα στο μήνα. Από κει και πέρα, το έντυπο δίνει και ξεχωριστή αξία σε θέματα που έχει μέσα. Εννοείται πως στο θέμα του εξωφύλλου, συνήθως, θα έχουμε έναν γνωστό καλλιτέχνη, αλλά υπάρχει κάτι έμπρακτο. Για παράδειγμα, στο ίντερνετ ένας καλλιτέχνης, ο οποίος δεν είναι ιδιαίτερα γνωστός, αλλά υπάρχει μόνο σε ένα site, ο κόσμος δε θα μπει να το δει. Άμα το δει μετά τους Iron Maiden, θα του δώσει άλλη βαρύτητα. Νομίζω πως είναι πολύ καλύτερο και για τα συγκροτήματα και για την ίδια τη μουσική, το να υπάρχουν μέσα στο έντυπο. Ο κόσμος τους δίνει διαφορετική αξία και βαρύτητα, σε άλλη περίπτωση δεν θα τους έδιναν καμία σημασία αν ήταν στο ίντερνετ ανάμεσα σε 10 εκατομμύρια άλλα πράγματα, γιατί θα χανόταν.
Κώστας Χρονόπουλος: Όπως χάνονται πολύ σπουδαίες μουσικές, όπως χάνονται όλα τα σπουδαία της ζωής. Λειτουργούμε μέσα στο διαδίκτυο και στα social, αλλά εδώ γίνεται το Focus. Κάθε μήνα, έχουμε μέσα στο έντυπο αποκλειστικές συνεντεύξεις από τους σπουδαιότερους του χωραφιού μας, μέχρι τους πλέον άσημους. Το άσημος, δεν σημαίνει ότι δεν αξίζει τον κόπο αυτό που κάνει, μπορεί να είναι καταπληκτικό. Όταν, όμως, έχεις δίπλα σου τους Guns n’ Roses, τους Black Sabbath και τους Iron Maiden, λαμβάνει άλλη υπόσταση στο μυαλό των ανθρώπων και στην ουσία, κατά τη γνώμη μου, λαμβάνει και τη σωστή υπόσταση. Γιατί δεν έχει να κάνει μόνο να είναι μεγάλος και σπουδαίος και τρανός, είναι να βγάζει και καλές μουσικές.
Χάκος Περβανίδης: Το ξέρουν αυτό και οι καλλιτέχνες και τα συγκροτήματα και τα μεγάλα και τα μικρά. Δηλαδή άμα είναι να δώσουν οι Iron Maiden μία συνέντευξη στην Ελλάδα, πλέον θα τη δώσουν στο έντυπο Metal Hammer, γιατί είναι το Metal Hammer και είναι έντιμο και ξέρουν ότι τα λόγια που θα πουν, δεν θα πάνε χαμένα. Δεν είναι τυχαίο ότι, πλέον, όλες οι μεγάλες συνεντεύξεις που γίνονται στη χώρα μας, αν πεις στον καλλιτέχνη ότι είναι έντυπο, θα θέλει να μιλήσει. Ξέρει ότι θα απευθυνθεί σε ένα κοινό, το οποίο, πραγματικά, θα το διαβάσει και θα ασχοληθεί μαζί του. Το ίντερνετ δεν το προτιμάνε.
– Το περιοδικό δεν έχει ανταγωνισμό. Υπάρχουν φοβίες για το αύριο;
Χάκος Περβανίδης: Έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, δε φοβάμαι για την ύπαρξη και τη λειτουργία του περιοδικού. Ακόμα και αν τα πράγματα εξελιχθούν όσο πιο άσχημα γίνεται, νομίζω ότι εμείς θα είμαστε αντάρτες. Πειρατές, σε έναν ψηφιακό κόσμο και θα βγάζουμε το Metal Hammer έντυπο. Θα είναι η παντιέρα μας.
Κώστας Χρονόπουλος: Έχουμε δει τα τελευταία χρόνια πράγματα, αναφέρομαι στον κορονοϊό, τα οποία διαβάζαμε μόνο σε βιβλία επιστημονικής φαντασίας και τα βλέπαμε στις ταινίες του κινηματογράφου. Δεν ξέρω τι κατάλαβε η ανθρωπότητα μετά από αυτό, αλλά εγώ ακόμα κουβαλάω αυτό το σοκ. Το να μην μπορείς να βγεις από το σπίτι, για όλους τους σωστούς λόγους, γιατί πρέπει να προστατεύσεις το διπλανό σου, είναι κάτι το οποίο θα το κουβαλάω πάντοτε. Οπότε, δεν με εκπλήσσει πλέον ό,τι κι αν συμβεί. Όταν Λοιπόν ξεκίνησε και στη χώρα αυτό, εμείς είχαμε ένα τεράστιο Δίλημμα για το τι πρέπει να κάνουμε. Να το βγάλουμε το έντυπο εκείνο το μήνα; ποιος θα το πάρει, αφού είναι όλοι μέσα στα σπίτια τους; ήταν μία τρέλα. Μαζευτήκαμε εδώ, να βγάλουμε μία συνολική απόφαση, για το τι πρέπει να κάνουμε. Αποφασίσαμε ότι θα τη ρίξουμε τη ζαριά. Όμως, εμείς δεν έχουμε έναν μεγαλοεκδότη, έναν άνθρωπο από πίσω με πάρα πολλά λεφτά, είμαστε αυτοχρηματοδοτούμενοι και έτσι, δεν γίνεται να μας «σπάσει» πολύ η κυκλοφορία ενός τεύχους, γιατί δεν θα μπορέσουμε να χρηματοδοτήσουμε το επόμενο. Παρόλα αυτά, αποφασίσαμε να το βγάλουμε, κρατώντας για έναν μήνα την ανάσα μας, γιατί ήταν δύσκολες οι συνθήκες. Είχαμε εμπιστοσύνη στους ανθρώπους που μας παρακολουθούν, αλλά αυτό που έγινε, ξεπέρασε την όποια εμπιστοσύνη είχαμε χτίσει το παρελθόν με τον κόσμο μας. Κατακλυστήκαμε από μηνύματα, παντού, που μας έλεγαν «μην τολμήσετε και δεν το βγάλετε». Οι άνθρωποι πηγαίνανε να πάρουν το έντυπο, γιατί εκείνους τους πρώτους μήνες, καταλάβαιναν το αυτονόητο, ότι μπορεί να τελειώσει αυτή η ιστορία. Ήταν μία κίνηση αδιανόητης αλληλεγγύης και μου είναι πολύ δύσκολο να περιγράψω τι έγινε. Είναι αλήθεια αυτό, όμως, δεν έχει καμία υπερβολή.
Χάκος Περβανίδης: Υπήρχαν αναγνώστες του περιοδικού, οι οποίοι πήγαιναν από μόνοι τους και αγόραζαν πέντε τεύχη, φοβούμενοι πως δεν θα πουληθεί το τεύχος και μπορεί να διακινδυνεύσει η πορεία του περιοδικού. Μας έστελναν και φωτογραφίες, έλεγαν «πήγα περίπτερο και πήρα 5 τεύχη για να στηρίξω». Τρελά πράγματα.
Κώστας Χρονόπουλος: Μας λέγανε «αν δεν το βρω, πού να σας στείλω λεφτά;».
Χάκος Περβανίδης: Άλλοι μας έλεγαν ότι θα πληρώσουν δύο συνδρομές για να τα στείλουν σε αναγνώστες, για να στηρίξουν το έντυπο.
Κώστας Χρονόπουλος: Εμείς είχαμε το άγχος μας και ξαφνικά βρεθήκαμε μπροστά σε αυτή την κατάσταση. Είμαστε πολύ υποχρεωμένοι απέναντι σε αυτό τον κόσμο. Δεν φοβάμαι τίποτα. Όχι από έπαρση, αλλά επειδή είναι αυτοί οι άνθρωποι και είναι έτσι η πάστα τους. Θέλουν να κρατήσουν το έντυπο ζωντανό και θα το κρατήσουν. Δεν έχει σημασία αν θα είναι εδώ ο Χρονόπουλος ή όχι, αυτό έχει ελάχιστη ή μηδαμινή σημασία. Θα το κρατήσει ζωντανό ο κόσμος, γιατί το θέλει. Είναι κομμάτι της ζωής του.
Χάκος Περβανίδης: Το Metal Hammer είναι προϊόν αγάπης, και από εμάς και από τον κόσμο, που είναι δίπλα μας όλα αυτά τα χρόνια.
Κώστας Χρονόπουλος: Άντε τώρα να πεις ότι το Metal Hammer είναι προϊόν και μόνο αυτό. Ούτε για εμάς είναι προϊόν. Αφήσαμε σπουδές για να μπούμε εδώ μέσα, δεν μπήκαμε για να γίνουμε πλούσιοι, και δεν θα γίνουμε.
Χάκος Περβανίδης: Δεν είναι κομμάτι της ζωής μας, ασχολούμαστε όλο το 24ωρο με αυτό. Δε θα φύγουμε 5:00 το απόγευμα αυτό και θα ασχοληθούμε με άλλα πράγματα. Μας απασχολεί όλη τη μέρα. Έχουμε τη ζωή μας, αλλά το Metal Hammer υπάρχει μονίμως μέσα στο κεφάλι μας.
– Η Metal κοινότητα έχει κάτι διαφορετικό από τις άλλες κοινότητες;
Κώστας Χρονόπουλος: Δε θέλω να υποτιμήσω καμιά μουσική κοινότητα. Ο καθένας ό,τι αγαπάει καλά κάνει. Εμείς είμαστε, και στα εσωτερικά μας και για τους υπόλοιπους που ακούν άλλου είδους μουσικές, δεν γουστάρουμε καθόλου το μπατσιλίκι στο γούστο. Και δεν το γουστάρουμε, γιατί το έχουμε υποστεί. Όχι μέσα στο περιοδικό, σαν ακροατές, Όταν μπαίναμε σε αυτή τη μουσική, το έχουμε υποστεί αυτό. Δεν το θέλουμε, δεν μας αρέσει, δεν το γουστάρουμε καθόλου. Οπότε δεν υποτιμώ κανέναν. Αυτό που αγαπάει στη μουσική και του είναι σπουδαίο, καλά κάνει και μπράβο του και του είναι σπουδαίο, ο ίδιος ξέρει γιατί. Εγώ ξέρω, για αυτή την κοινότητα, ότι έχει μοναδικά χαρακτηριστικά, τα οποία δεν τα έχει τώρα, τα κουβαλάει όλα τα χρόνια. Παλαιότερα, όταν υπήρχε το Ρόδον, εκεί με είχαν φωνάξει να βάζω μουσικές πριν τις συναυλίες και μετά τις συναυλίες Όσο θα έφευγε ο κόσμος. Το έκανα με χαρά Γιατί μου άρεσε το Ρόδον, Είχε ένα ωραίο περιβάλλον, οι άνθρωποι ήταν μία χαρά και πήγα και το έκανα. Εκεί, οι άνθρωποι που δουλεύανε στα άλλα πόστα, η συντριπτική πλειοψηφία δεν ήταν χεβιμεταλάδες, εγώ ήμουν χεβιμεταλάς. Τους άκουγα κάθε λίγο και λιγάκι να κάνουν την ίδια συζήτηση. Το Ρόδον φιλοξενούσε ροκενρολ συναυλίες, πιο ανεξάρτητα πράγματα, πιο Soul πράγματα, αλλά, τέλος πάντων, σε ένα Πλαίσιο, το οποίο μπορούσαμε όλοι να καταλάβουμε τις συγγένειες που είχαμε με αυτούς τους ανθρώπους. όταν Είχε συναυλία που δεν ήταν heavy metal, ο κόσμος πήγαινε εκεί, κρατούσε το ποτό του, πήγαινε στο φουαγιέ, έκανε καμιά βόλτα, ξανά γύρναγε στη θέση του και τα λοιπά. όταν Είχε συναυλία στο Ρόδον, που ήταν heavy metal, οι άνθρωποι πηγαίνανε με ένα τελείως διαφορετικό μενταλιτέ και άλλο dedication να παρακολουθήσουν τη συναυλία. αυτό συνέβαινε και πριν το Ρόδον, σε όποιες λίγες συναυλίες συνέβησαν πριν το Ρόδο, συμβαίνει και μέχρι σήμερα. οι άνθρωποι πηγαίνανε και τότε και σήμερα για να πάρουν, όσο το δυνατόν, περισσότερη μουσική μαζί τους, Φεύγοντας για το σπίτι. Και, επίσης, για να κάνουν αυτόν που βρίσκεται επάνω στη σκηνή, αν είναι δυνατόν, να δώσεις την καλύτερη performance της περιοδείας και της ζωής του, ενδεχομένως.
Χάκος Περβανίδης: Ο χεβιμεταλάς είναι πολύ προστατευτικός απέναντι στο heavy metal, επειδή σε αυτό, είναι ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του εαυτού του, της ψυχής του της διάθεσής του. Δεν θέλει να ακούει από ανθρώπους, οι οποίοι δεν έχουν πολύ σχέση με το χώρο, απόψεις για το τι συμβαίνει στο heavy metal, για το τι είναι το heavy metal. Έχει γνώμη μόνος του και αυτή την προστατευτικότητα τη βγάζει από το μεγάλο ποσοστό του εαυτού του και της δικής του διάθεσης που επενδύει σε αυτή τη μουσική. Δεν θέλει να το μοιράζεται με αυτόν που είναι έξω από αυτό το χώρο και αυτό δίνει σε αυτή την κοινότητα τη μοναδικότητα της. Δεν είναι μόνο στην Ελλάδα αυτό, αλλά είναι γενικότερο φαινόμενο. Τα μοναδικά δισκάδικα που έχουν μείνει είναι heavy metal, τα μοναδικά περιοδικά που έχουν μείνει είναι heavy metal, οι συναυλίες που πηγαίνουν καλύτερα είναι αυτές, γιατί υπάρχει αυτή η αίσθηση της κοινότητας.
Κώστας Χρονόπουλος: Υπάρχει ένα dedication, είναι συνδεδεμένοι με τη μουσική, δεν είναι κομμάτι τους, τους δίνει πράγματα στο χαρακτήρα του, στην καλλιέργεια τους. Δεν είναι νότες στη σωστή σειρά. Είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο, το οποίο είναι βιωματικό.
– Μία συμφωνία που αρνηθήκατε να κάνετε για το περιοδικό και αν νιώθετε δικαιωμένοι για την απόφασή σας;
Κώστας Χρονόπουλος: Αρνηθήκαμε να μπούμε σε έναν εκδοτικό οίκο, ο οποίος ήταν τεράστιος. Το δέλεαρ ήταν πάρα πολλά χρήματα. Όταν πήγα να μιλήσω εκεί, το πρώτο που μου έβγαλαν στη βιτρίνα ήταν τα χρήματα. Τους άφησα, είπαν αυτό που ήθελαν και μετά ρώτησα για τους όρους της λειτουργίας. Δηλαδή πώς θα λειτουργήσει αυτό. Εκεί κατάλαβα ότι, στην ουσία, θέλανε ένα πολύ μεγάλο brand σαν το Metal Hammer. Δεν ήθελαν την ψυχή του, ούτε τους ανθρώπους και το μεράκι τους, τον κόπο τους, την τρέλα τους. Ήθελαν ένα έντυπο να το βάλουν ως brand δίπλα στα υπόλοιπα. Είπα «ευχαριστώ πάρα πολύ, δεν μας αφορά αυτή η πρόταση». Το είπα και σε όλους τους ανθρώπους εδώ, γιατί αυτές οι αποφάσεις βγαίνουν συλλογικά και μου είπαν «Μπράβο, συγχαρητήρια, καλά κάναμε, πάμε να βγάλουμε το τεύχος». Τόσο απλά.
Χάκος Περβανίδης: Μέσα στα χρόνια, υπήρχαν και σε μένα και στον Κώστα, προτάσεις να πάμε να δουλέψουμε κάπου αλλού, ενδεχομένως, με καλύτερα λεφτά και άλλες συνθήκες. Να τα αφήσουμε όλα και να πάμε να γίνουμε διάφορα πράγματα. Όταν έρχεται μία πρόταση, την σκέφτεσαι. Πολλές φορές και τα λεφτά μπορεί να ήταν καλύτερα (πάντα τα λεφτά είναι καλύτερα) ή οι όροι ή ο χρόνος που θα μας άφηνε. Αλλά πάντα το σκεφτόμαστε και πάντα την απορρίπτουμε τη σκέψη αυτή άμεσα. Δεν την παίρνουμε καν στο σπίτι μας, για να τη συζητήσουμε με τους ανθρώπους μας.
– Η ελληνική heavy metal σκηνή είναι στα καλύτερά της;
Χάκος Περβανίδης: Η ελληνική σκηνή είναι όχι απλώς στα καλύτερά της, αλλά είναι η πλέον ανταγωνιστική σκηνή σε παγκόσμιο επίπεδο. Γίνονται αδιανόητα πράγματα. Αν ήμασταν στο κέντρο της Ευρώπης, θα μπορούσαν να παίξουν πολύ, για να δείξουν στον κόσμο τη δουλειά τους, να υπήρχαν και λίγο περισσότερα λεφτά, να μην είχαμε φάει αυτή την οικονομική μούντζα, που έχουμε φάει τα τελευταία χρόνια. Θα κάνανε θαύματα. Πλέον, αυτό το αναγνωρίζουν οι δισκογραφίες, τα φεστιβάλ, οι μεγάλες εταιρείες υπογράφουν με συγκροτήματα ελληνικά, φεστιβάλ καλούν ελληνικές μπάντες.
– Ποιες είναι οι διαφορές του μέταλλα της δεκαετίας του 80 με του σημερινού;
Χάκος Περβανίδης: Τότε δεν μπορούσες να ήσουν μεταλάς και να μην ήσουν χωρίς «στολή». Αυτό βέβαια, πολλές φορές τη δεκαετία του ‘80, γινότανε πάρα πολύ πρόσχαρα, για να εντυπωσιάσουν. Μετά το στρατό, σκυλάδικα και ξέρεις. Το έχουμε ζήσει όλοι. Σήμερα μπορεί να μην είναι τόσο εμφανείς, αλλά νομίζω ότι είναι πιο καλοί ακροατές και πιο γνωστές της μουσικής.
Κώστας Χρονόπουλος: Το να μαζέψεις λεφτά για να πας να πάρεις έναν δίσκο, το εκτιμούσες διαφορετικά. Είχε μπει, πλέον, στη ζωή σου, γιατί έκοψες από κάπου για να το πάρεις αυτό. Εγώ θα ήθελα όλα τα πράγματα που μας αφορούν, να μπορούν να έχουν πρόσβαση όλοι οι άνθρωποι. Δηλαδή και αυτός που έχει πολλά λεφτά και αυτός που έχει λίγα λεφτά. Θα ήθελα να είναι έτσι. Δε λέω να δούμε μία συναυλία με 150 μπάντες και να κάνει 5 ευρώ το εισιτήριο, αλλά στα λογικά πλαίσια. Να μπορεί και ένας άνθρωπος, που δεν έχει πολύ μεγάλη οικονομική δυνατότητα, να παρακολουθήσει αυτό που θέλει και να αγοράσει αυτό που θέλει, να κάνει το κέφι του. Εγώ αυτό θα ήθελα. Από την άλλη μεριά, όταν δίνει έστω και ένα ευρώ, αυτό, από μόνο του, σημαίνει ότι έχει μία άλλη αξιολόγηση, σε αυτό που λέει ότι αγαπάει. Επειδή έχει δώσει ένα ευρώ. Επειδή, όμως σε κάποιους ανθρώπους δεν περισσεύουν τα λεφτά, αυτό από κάπου το έχει κόψει. Άρα Εκεί ξέρεις, ότι αυτός ο άνθρωπος έχει ένα άλλο επίπεδο αγάπης, για αυτό που παρακολουθεί, έτσι είναι, έτσι το βλέπω εγώ, βασικά.
– Πιστεύετε ότι συρρικνώνεται ο πληθυσμός των μεταλάδων;
Κώστας Χρονόπουλος: Και σήμερα μεγαλώνουν οι μπάντες. Δεν ξέρω αν πότε θα φτάσουνε τους Metallica ή τους AC/DC, αυτά τα μεγάλα σχήματα σε μέγεθος. Δεν το ξέρω και δεν έχουμε κάποια κρυστάλλινη σφαίρα για να μπορέσουμε να έχουμε ασφαλή συμπεράσματα. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο κόσμος θα γίνει λιγότερος, γιατί ο κόσμος παρακολουθεί πολλούς που είναι μικροί. Υπάρχει μία διάσταση και έτσι δε φαίνεται το πλήθος των ανθρώπων, και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, που παρακολουθούν αυτή τη μουσική, σε όλα τα ρεύματα της. Ο κόσμος συνεχίζει να είναι πραγματικά πολύς.
Χάκος Περβανίδης: Αυτό το πράγμα μπορείς να το κρίνεις και από την προσέλευση του κόσμου στα φεστιβάλ. Αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη, τα φεστιβάλ όλα γίνονται sold out, ενώ πριν από 10 χρόνια δε γίνονταν. Έχουμε πέντε φορές περισσότερα φεστιβάλ, με πέντε φορές μεγαλύτερη χωρητικότητα, τα οποία όλα γίνονται sold out, πριν ακόμα ανακοινώσουν τους headliners. Αυτό δε συνέβαινε πριν από 10 χρόνια. Είναι οι παλιές γενιές, που δε φεύγουν, είναι και νέες γενιές, που μπαίνουν μέσα. Οι συναυλίες που γίνονται στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, έχουν πιο πολύ κόσμο από ποτέ. Οι μεταλάδες είναι περισσότεροι. Μπορεί να μην είναι τόσο φωνακλάδες και κραυγαλέοι, ή να μην φαίνονται.
Κώστας Χρονόπουλος: Εμένα θα μου άρεσε να φαίνονται. Πάω προχθές σε ένα πολυκατάστημα, να πάρω κάτι εδώ κοντά. Μπαίνω μέσα, κοιτάω ψηλό χαμένος, γιατί εκεί ήταν πολλά τα πράγματα, έρχεται ένας τύπος και μου λέει «εσύ δεν είσαι ο Χρονόπουλος;». Γυρνάω και τον κοιτάζω, ήταν ένας τυπικός άντρας, χωρίς μακριά μαλλιά ή κάποιο διακριτικό μεταλά. Είναι απλοί άνθρωποι, δίπλα μας, στις τράπεζες, στα καταστήματα, στο δρόμο, δεξιά-αριστερά, δεν φαίνονται, αλλά υπάρχουν. Προτιμώ να υπάρχουν και να το αγαπάνε και να το κουβαλάνε μέσα τους, και ας μη φαίνονται.
– Τι έχετε να πείτε στους μεταλάδες που έχουνε μείνει με τις αναμνήσεις και τα παλιά ακούσματα και δεν ακολουθούν τις σύγχρονες τάσεις;
Κώστας Χρονόπουλος: Αν αυτό αγαπούν, αυτό να κάνουν. Δεν υπάρχει περίπτωση ποτέ να σταματήσει αυτή η μουσική, επειδή κάποιος άνθρωπος άλλαξε η ζωή του και σταμάτησε να παρακολουθεί.
Χάκος Περβανίδης: Αυτό που λέει ο Κώστας είναι πολύ σημαντικό. Καλά κάνουν και είναι εκεί που είναι. Να μην έχουν, όμως, την εντύπωση και την αίσθηση, ότι η καλή μουσική βγήκε στη δική τους εφηβεία και ότι σήμερα δε βγαίνει καλό heavy metal. Αυτή είναι μία λάθος τοποθετημένη νοσταλγία, βγαίνει φανταστικό heavy metal σήμερα.
Ποιο τραγούδι θα μπορούσε να είναι το Metal Hammer; Δύσκολη επιλογή μέσα από εκατοντάδες διαμάντια. Θα μπορούσε, όμως, να είναι -και- αυτό…