Φεστιβάλ του «νόστου» και της διαχρονικής ανάγκης του ανθρώπου για «Ρίζωμα», φεστιβάλ με νέες τεχνολογίες και νέα τμήματα, σινεμά με νέο τρόπο θέασης αλλά και επιλογής των ταινιών που προβάλλονται σ΄ αυτό, σινεμά που «ζουμάρει» στο … «κρυμμένο» στοιχείο -το «εκτός κάδρου που μπορεί ν΄ αλλάξει τα πάντα» όπως έλεγαν παρουσιάζοντας το πρόγραμμά του η πρόεδρος και ο καλλιτεχνικός του διευθυντής Φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Ελίζ Ζαλαντό και Ορέστης Ανδρεαδάκης, είναι το 58ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης που ξεκινά την επόμενη Πέμπτη 2 Νοεμβρίου και ολοκληρώνεται στις 12 του ίδιου μήνα.
Έτσι, εκτός από «εικονική πραγματικότητα», γυαλιά υψηλής τεχνολογίας για την παρακολούθηση ταινιών του… μέλλοντος, το φετινό φεστιβάλ εμπεριέχει και έννοιες όπως …ο νόστος, η επιστροφή -ακόμα και ο …Όμηρος.
Απόσπασμα από τη Ραψωδία «ν» της «Οδύσσειας» (σε μετάφραση Δημήτρη Μαρωνίτη) -που αναφέρεται στο νόστο για την πατρίδα που διακατέχει τον ξεριζωμένο Οδυσσέα- διάβασε κλείνοντας την παρουσίαση του 58ου Φεστιβάλ ο Ορέστης Ανδρεαδάκης -δίνοντας έτσι το «στίγμα» του φετινού «διαφορετικού» τρόπου επιλογής και θέασης των ταινιών απ΄ τους διοργανωτές του.
Οι έννοιες του νόστου, της επιστροφής, της «ρίζας» διατρέχουν τις 14 ταινίες (11 ξένες και τρεις ελληνικές) του διαγωνιστικού τμήματος.
Οι ταινίες πρωτοεμφανιζόμενων, τολμηρών δημιουργών, ιδωμένες σε συνάρτηση με τις ιδέες που αναπτύσσονται στο εμβληματικό έργο «Το ρίζωμα» της Γαλλίδας φιλοσόφου Σιμόν Βέιλ (το βιβλίο διατρέχει τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, θέτει υπό αμφισβήτηση τις θεμελιώδεις πλάνες του, αναλύει την ασθένεια του «ξεριζώματος» που τον έχει πλήξει και διακηρύττει ότι «το ρίζωμα είναι ίσως η σημαντικότερη, αλλά και η πλέον παραγνωρισμένη ανάγκη της ανθρώπινης ψυχής»).
Παράλληλα, οι 14 ταινίες γίνονται το υλικό μιας πρωτότυπης έκθεσης, με τίτλο «Το ρίζωμα». Το Φεστιβάλ ανέθεσε σε 14 νέους Έλληνες εικαστικούς, να δουν ο καθένας από μια ταινία του διαγωνιστικού τμήματος και να φιλοτεχνήσουν ένα έργο εμπνευσμένο από αυτήν. Τα έργα -ζωγραφικά σχέδια, φωτογραφίες, εγκαταστάσεις, γλυπτά- θα παρουσιαστούν στην πρώην Αποθήκη Στρατού (προβλήτα Α΄, Λιμάνι Θεσσαλονίκης) κατά τη διάρκεια του 58ου ΦΚΘ.
Παραμύθια με …ελάφια και «Πάρτι» της ευρωπαϊκής μπουρζουαζίας…
Το φεστιβάλ ξεκινά μ΄ ένα… παραμύθι απ΄ την Ουγγαρία με αγαπημένα …ελάφια, και κλείνει μ΄ ένα… βρετανικό πάρτι-τραγελαφικό σχόλιο στην πολιτική, τους ανθρώπους και την ηθική…
Ως ταινία έναρξης του Φεστιβάλ ορίστηκε η καθηλωτική ιστορία αγάπης «Η ψυχή και το σώμα» (θα προβληθεί μετά το Φεστιβάλ στις αίθουσες) της πολυβραβευμένης Ουγγαρέζας Ίλντικο Ενιέντι, που κέρδισε τη Χρυσή Άρκτο του φετινού Φεστιβάλ Βερολίνου. Στο παράδοξο, ρομαντικό φιλμ ομορφιά και γκροτέσκ δημιουργούν ένα ατμοσφαιρικό παραμύθι με ελάφια και δυο μοναχικές ψυχές που συναντιούνται κάθε βράδυ κυριολεκτικά στα όνειρά τους. Το 58ο ΦΚΘ πραγματοποιεί αφιέρωμα στην σκηνοθέτιδα, η οποία θα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσει στο κοινό τις ταινίες της.
Στο «Πάρτι»/The Party της Βρετανίδας Σάλι Πότερ που θα κλείσει την αυλαία του 58ου Φεστιβάλ, μια φιλόδοξη πολιτευόμενη προσκαλεί τους φίλους της στο σπίτι για να γιορτάσουν την προαγωγή της. Το φιλμ ισορροπεί ανάμεσα στο δράμα και την κωμωδία, για να σχολιάσει πανέξυπνα τη μπουρζουαζία, την πολιτική, τα ανθρώπινα πάθη και την ηθική.
Συνολικά στο φεστιβάλ θα προβληθούν φέτος 183 ταινίες μεγάλου μήκους και 60 ταινίες μικρού μήκους.
Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου που θα διεξαχθεί παράλληλα με τη διοργάνωση, θα προβληθούν συνολικά 33 μεγάλου μήκους ελληνικές ταινίες (από τις οποίες 20 σε πρώτη προβολή, 5 που έχουν ήδη πραγματοποιήσει πρεμιέρα, 2 καθολικά προσβάσιμες ταινίες, 2 ταινίες σε συνεργασία με την ΕΣΠΕΚ, 1 ντοκιμαντέρ σε ειδική προβολή και 3 ταινίες στην ενότητα «Ξεπερνώντας τα σύνορα»).
Το διεθνές πρόγραμμα προβολών (Out of Competition, Ανοιχτοί Ορίζοντες, Ματιές στα Βαλκάνια, Ειδικές προβολές, «carte blanche» στο σεναριογράφο Ευθύμη Φιλίππου, ο οποίος επιλέγει 10 αγαπημένες ταινίες του, ριζοσπαστικές ταινίες στο «Film Forward», μεταμεσονύχτιες προβολές) περιλαμβάνει το διεθνές διαγωνιστικό τμήμα καθώς και νέο διαγωνιστικό τμήμα ταινιών V/R (Virtual Reality).
Επίσημοι προσκεκλημένοι του φεστιβάλ θα είναι φέτος (πέραν της Ουγγαρέζας Ίλντικο Ενιέντι) ο γνώριμος πλέον στη διοργάνωση Αλεξάντερ Πέιν, που επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσει τη νέα του ταινία «Μικρόκοσμος»/Downsizing, και ο ηθοποιός Ζαν Μαρκ Μπαρ, ο οποίος συμμετέχει σε δυο ταινίες (ως αφηγητής στο ντοκιμαντέρ «Dolphin Man» του Λευτέρη Χαρίτου για τη ζωή του θρυλικού δύτη Ζακ Μαγιόλ και ως πρωταγωνιστής στη νέα ταινία του Σεμίχ Καπλάνογλου «Σπόρος»).
Στο πλαίσιο των αφιερωμάτων, στη θεσσαλονίκη θα βρεθεί και ο Σουηδός δημιουργός Ρούμπεν Έστλουντ, ο νικητής του Χρυσού Φοίνικα στο πρόσφατο Φεστιβάλ Καννών.
Αφιέρωμα επίσης θα πραγματοποιηθεί στο τολμηρό σινεμά της Άιντα Λουπίνο (1918-1995), της πρώτης γυναίκας σκηνοθέτιδας στο ανδροκρατούμενο Χόλυγουντ της δεκαετίας του ΄50- αλλά και στις σπάνιες ταινίες του Γάλλου ποιητή, δημοσιογράφου, σκηνοθέτη και δραματουργού Αρμάν Γκατί (1924-2017), ενώ με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται το αφιέρωμα «Από τις λέξεις στις εικόνες: Βαλκανική λογοτεχνία και σινεμά» (τμήμα «Ματιές στα Βαλκάνια») με 11 αριστουργηματικές βαλκανικές ταινίες που βασίστηκαν σε λογοτεχνικά βιβλία, καθώς και το τραγικά σύγχρονο θέμα της ανεργίας και της εργασίας στο αφιέρωμα «Αόρατα χέρια».
Την κριτική επιτροπή της φετινής διοργάνωσης απαρτίζουν οι: Πέιμαν Μααντί, ηθοποιός, σεναριογράφος, σκηνοθέτης (Ιράν-ΗΠΑ), Κάρελ Οχ, καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Κάρλοβι Βάρι (Τσεχία), Μπρουνό Ταριέρ, Sound Designer, Sound Engineer (Γαλλία) και η Ελληνίδα ηθοποιός Μαρία Ναυπλιώτου.
Ο προϋπολογισμός της φετινής διοργάνωσης είναι 700.000 ευρώ (ποσό που προέρχεται από την επιχορήγηση του υπουργείου Πολιτισμού, το ΕΣΠΑ, το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Media, συνεργαζόμενους φορείς, χορηγίες, ίδια έσοδα).