Στη μεγάλη οθόνη αναμένεται να «ζωντανέψει» για πρώτη φορά πριν τα Χριστούγεννα το πλέον ευπώλητο αριστούργημα του Νίκου Καζαντζάκη. «Ο Καπετάν Μιχάλης» παίρνει σάρκα και οστά με τον Αιμίλιο Χειλάκη στον ρόλο του ομώνυμου ήρωα και ετοιμάζεται να μας ταξιδέψει στην Κρήτη τη χρονιά της επανάστασης, δηλαδή το 1889. Η ταινία αποτελεί μια εξ ολοκλήρου ελληνική παραγωγή, που δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα τις παραγωγές του Χόλιγουντ.
Μεγάλο στοίχημα των παραγωγών της όμως, όπως εξηγεί στο Newsbeast ο δημιουργός των όπλων, που χρησιμοποιήθηκαν στην ταινία «Καπετάν Μιχάλης», Νίκος Βλαχόπουλος ήταν να αποτυπωθεί με ακρίβεια η περίοδος κατά την οποία διαδραματίζεται η ιστορία του ασυμβίβαστου Κρητικού και να απεικονιστεί ρεαλιστικά ο οπλισμός της εποχής.
«Η παραγωγή είχε να διαχειριστεί, πέραν όλων των άλλων δυσκολιών που συνεπάγεται η δημιουργία μιας ταινίας εποχής, την πιστή απεικόνιση της περιόδου που διαδραματίζεται το έργο.
Τα κοστούμια, τα σκηνικά και φυσικά τα props, μεγάλο μέρος των οποίων αποτελούσαν τα όπλα, έπρεπε να κατασκευαστούν από το μηδέν» μας εξηγεί ο Νίκος Βλαχόπουλος.
«Στην Αμερική ίσως να ακούγεται εύκολο να βρεθούν τα όπλα για να γυριστεί μια ταινία. Άλλωστε υπάρχουν εταιρίες που αναλαμβάνουν τέτοιου είδους παραγγελίες. Υπάρχουν ακόμη και αντίγραφα κατασκευασμένα από καουτσούκ. Στην Ευρώπη και δη στη χώρα μας, με τους “σφιχτούς” νόμους περί όπλων, η εισαγωγή τέτοιων αντικειμένων καθίσταται αν όχι αδύνατη τουλάχιστον δαιδαλώδης!
Έτσι, μου ανατέθηκε η εύρεση και η κατασκευή των όπλων της ταινίας» τονίζει ο ίδιος, αναφερόμενος στο πώς ξεκίνησε το ταξίδι του στον «Καπετάν Μιχάλη».
Με τα όπλα, όπως λέει, ασχολείται από πολύ μικρός, ενώ με την κατασκευή τους και την αναπαλαίωση τους ασχολείται συνεχώς τα τελευταία 25 χρόνια. Τον γοήτευσε η τέχνη του οπλουργού, διότι περιέχει λίγο από πολλές τέχνες. «Πρέπει να είσαι λίγο μηχανικός, λίγο σιδηρουργός, λίγο ξυλουργός, λίγο χημικός, λίγο σχεδιαστής, λίγο χαράκτης, λίγο από πολλά πράγματα.
Ίσως και πολύ» λέει και εστιάζοντας στην ταινία «Καπετάν Μιχάλης» αναφέρει:
«Κατασκεύασα 60 αντίγραφα τουφεκίων τύπου Peabody Martini με τις ξιφολόγχες τους. 20 σπαθιά (γιαταγάνια), 20 κρητικά μαχαίρια, 20 φυσιγγιοθήκες και 1.000 φυσίγγια. Επίσης, προμήθευσα την παραγωγή με πάνω από 20 αυθεντικά τουφέκια, από καρυοφίλια και άλλα εμπροσθογεμή του 19ου αιώνα μέχρι γαλλικά τουφέκια τύπου Gras 1874, εμπροσθογεμείς και οπισθογεμείς πιστόλες, αυθεντικά γιαταγάνια και μαχαίρια. Μέχρι και ρόπαλο από ρίζα αγριελιάς, την περίφημη “χουρχούδα”».
Εστιάζοντας στη διαδικασία της εύρεσης των αυθεντικών όπλων και της κατασκευής των αντιγράφων ο Νίκος Βλαχόπουλος τονίζει πως αυτή η ακατάπαυστη εργασία διήρκεσε 6 μήνες. «Υπήρξαν μέρες που εργάστηκα 17 ώρες» σημειώνει.
Στις ιστορικές ταινίες γίνεται τεράστια προσπάθεια ούτως ώστε να αποδοθεί η εποχή όσο το δυνατόν πιο πειστικά. Σκηνικά, κοστούμια και props πρέπει να εναρμονίζονται με την ατμόσφαιρα της εποχής στην οποία αναφερόμαστε. Όταν μάλιστα υπάρχουν σκηνές μάχης, τότε τα όπλα παίζουν έναν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο.
Η εύρεση και η δημιουργία όλων αυτών των προαπαιτούμενων απαιτεί χρόνο, χρήμα και κυρίως έρευνα! Σε ταινίες που αναφέρονται σε εποχές κοντά στη δική μας είναι σχετικά εύκολο να αποδώσεις την ατμόσφαιρα, μιας και υπάρχει πληθώρα πληροφοριών και αντικειμένων» συμπληρώνει.
«Όταν προσπαθείς να αποδώσεις εποχές από τον 19ο αιώνα και παλαιότερα, τότε πρέπει να αντιμετωπίσεις ποικίλα προβλήματα»
Όπως τονίζει ο Νίκος Βλαχόπουλος, όταν προσπαθείς να αποδώσεις εποχές από τον 19ο αιώνα και παλαιότερα, τότε πρέπει να αντιμετωπίσεις ποικίλα προβλήματα.
«Τα όπλα που χρησιμοποιούνταν τότε, ειδικά στην περιοχή των Βαλκανίων, ήταν χειροποίητα και στις περισσότερες των περιπτώσεων μοναδικά. Ευτυχώς για μας ο στρατός των Τούρκων εκείνης της περιόδου ήταν τακτικός. Το όπλο που χρησιμοποιούσε ήταν το αμερικανικής κατασκεύης Peabody Martini.
Έτσι, μιας και δεν μπορούσαμε να έχουμε 50-60 αυθεντικά, έπρεπε να βρούμε τουλάχιστον ένα και να το αντιγράψουμε. Ακόμη και αυτό, όμως, δεν ήταν εύκολο, μιας και στη χώρα μας δεν υπάρχουν πολλά και όσα λίγα υπήρχαν, κυρίως λάφυρα, είχαν μετατραπεί σε κυνηγετικά» αναφέρει.
Μιλώντας για τους Κρητικούς ο Νίκος Βλαχόπουλος εξηγεί πως «ήταν άτακτοι πολεμιστές», τονίζοντας ότι αντιμετώπιζαν πρόβλημα στην εξεύρεση οπλισμού.
«Έτσι ήταν οπλισμένοι με όποιο όπλο μπορούσαν να βρουν, από σύγχρονα όπλα της εποχής, τύπου Gras του ελληνικού στρατού έως και όπλα της Επανάστασης του 1821, πολύ παλαιότερα δηλαδή.
Ακόμη και με ρόπαλα, όπως αναφέραμε νωρίτερα.
Ειδικά για τους Κρητικούς επαναστάτες της ταινίας και για να αποδοθεί με μεγαλύτερη φυσικότητα η εικόνα τους, δόθηκε μεγάλη έμφαση ούτως ώστε να βρεθούν αυθεντικά και κυρίως διαφορετικά όπλα» συμπληρώνει.
«Οι σκηνές μάχης είναι ίσως οι απαιτητικότερες στα γυρίσματα μιας ταινίας εποχής»
Πώς όμως στήνεται μία σκηνή μάχης; Είναι δύσκολο να φανεί το σκηνικό ρεαλιστικό; Σύμφωνα με τον δημιουργό των όπλων της ταινίας «Καπετάν Μιχάλης», οι σκηνές μάχης είναι ίσως οι απαιτητικότερες στα γυρίσματα μιας ταινίας εποχής.
«Οι δυσκολίες πολλές» λέει χαρακτηριστικά και προσθέτει: «Η μεγαλύτερη είναι ο συντονισμός τόσων ανθρώπων. Πρέπει όλες οι σκηνές να είναι χορογραφημένες και να ξέρει ο καθένας ακριβώς τι θα κάνει.
Για να είναι οι σκηνές όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικές είναι αναγκαίο το συνεργείο, οι ηθοποιοί και όλοι οι βοηθητικοί να συνεργάζονται όπως ένα μελίσσι. Όσον αφορά τη συμβολή μου στις σκηνές μάχης, ήμουν επιφορτισμένος με τη σωστή χρήση των όπλων στο σκηνικό».
Πόσο εύκολο είναι να γίνουν λάθη σε τέτοιες σκηνές; Μπορούν να αποφευχθούν; Απαντώντας στις παραπάνω ερωτήσεις ο Νίκος Βλαχόπουλος μας λέει: «Πολλές φορές βλέπουμε σε ταινίες έναν τελείως λανθασμένο χειρισμό των όπλων, που πέρα από την έκπτωση στη ρεαλιστικότητα μπορεί να οδηγήσει και σε τραυματισμούς. Είδαμε τι συνέβη πριν λίγα χρόνια σε μια ταινία αμερικανικής παραγωγής, όπου τραυματίστηκε θανάσιμα η διευθύντρια φωτογραφίας. Ας μείνουμε όμως στη ρεαλιστικότητα.
«Στο σύνολο σχεδόν των ταινιών βλέπουμε σε στιγμές έντασης να οπλίζουν, για να πυροβολήσουν.
Στην πραγματικότητα δε συμβαίνει ποτέ αυτό. Το όπλο είναι ήδη οπλισμένο! Οπότε εδώ δε μιλάμε για τον “ρόλο” του σωστού οπλισμού, αλλά για τον ρόλο του σωστού “ειδικού όπλων”.
Πολλά από αυτά που γίνονταν στο παρελθόν, όπως κανονικοί πυροβολισμοί, πλέον δεν είναι ανάγκη να γίνονται λόγω της ολοένα αυξανόμενης εμπλοκής της ψηφιακής τεχνολογίας. Σε κάθε περίπτωση όμως, ο ηθοποιός αντί να πυροβολήσει πρέπει να το “παίξει”. Άρα πρέπει να εκπαιδευτεί γι’ αυτό» υπογραμμίζει κλείνοντας ο Νίκος Βλαχόπουλος.
Δείτε το τρέιλερ της ταινίας «Καπετάν Μιχάλης»
- Τις φωτογραφίες παραχώρησε στο Newsbeast ο Νίκος Βλαχόπουλος