Το γύρο του κόσμου έκανε η δήλωση του επικεφαλής δοκιμών τεχνητής νοημοσύνης και επιχειρήσεων της αεροπορίας των ΗΠΑ, Κολ Τάκερ Χάμιλτον, πως drone που ελεγχόταν από τεχνητή νοημοσύνη, κατά τη διάρκεια δοκιμής, αψήφησε τις εντολές και «σκοτώνοντας» τον χειριστή του προσπάθησε να ολοκληρώσει την αποστολή του.
Επισήμως οι ΗΠΑ έσπευσαν να διαψεύσουν την πληροφορία, ωστόσο οι εξελίξεις γύρω από την τεχνολογία των «killer robots» καταδεικνύουν πως τα αυτόνομα οπλικά συστήματα δεν είναι σενάριο φαντασίας, αλλά βρίσκονται ήδη εδώ.
Η ανθρωπότητα βρίσκεται στο κατώφλι μιας νέας εποχής πολέμου. Τα αυτόνομα οπλικά συστήματα με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να εντοπίσουν, να επιλέξουν, να στοχεύσουν και εν τέλει να αποφασίσουν να ανοίξουν πυρ κατά ανθρώπων ή εγκαταστάσεων. Χωρίς να χρειάζεται κάποιος χειριστής, χωρίς να χρειάζεται η εντολή από κάποιον αξιωματικό. Η τεχνολογική δυνατότητα υπάρχει και το μόνο που μένει να φανεί είναι το πότε θα δούμε τα «Killer Robots» σε πλήρη δράση.
ΗΠΑ, Κίνα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ισραήλ, Ρωσία, Ινδία, Ιράν, Τουρκία Νότια Κορέα κ.α. έχουν επενδύσει πολλά κεφάλαια τα τελευταία χρόνια στην ανάπτυξη τέτοιων όπλων. H αυγή αυτής της νέας εποχής, σύμφωνα με έκθεση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), καταγράφηκε στη Λιβύη το 2020, όπου τα τουρκικής κατασκευής drones Kargu-2 τέθηκαν πλήρως σε αυτόματη λειτουργία. Drones καμικάζι χρησιμοποιούνται κατά κόρον και στον πόλεμο στην Ουκρανία, τόσο από τη Μόσχα, όσο και από το Κίεβο.
Η ανάπτυξη των αυτόνομων οπλικών συστημάτων έχει προκαλέσει πολλές αντιδράσεις: Οι μηχανές δεν μπορούν να λογοδοτήσουν για τις αποφάσεις τους και οι άνθρωποι, αφού δεν θα λαμβάνουν ουσιαστικές αποφάσεις, δεν θα μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνοι για τις επιθέσεις. Επίσης η χρήση των killer robots διαστρεβλώνει τη φρίκη του πολέμου, καθιστώντας ευκολότερη μια ένοπλη σύρραξη με πρωταγωνιστές ρομπότ και θύματα ανθρώπους. Η απώλεια ουσιαστικού ελέγχου από τον άνθρωπο έμμεσα προκαλεί και αδιαφορία για τις επιπτώσεις και περιορισμό των ηθικών αναστολών και της ηθικής ευθύνης.
Παρά τις εκκλήσεις και τις προειδοποιήσεις οι μεγάλες δυνάμεις συνεχίζουν ακάθεκτες τις επενδύσεις στα killer robots και η λογική είναι η απλή: «Χρειαζόμαστε περισσότερα ρομπότ αν οι αντίπαλοι έχουν περισσότερα ρομπότ». Οι βιομηχανίες όπλων και τεχνολογίας τρίβουν τα χέρια τους με τη νέα κούρσα εξοπλισμών για πιο φονικά και πιο αποτελεσματικά αυτόνομα οπλικά συστήματα.
Ενδεικτικά ορισμένα από τα πιο γνωστά αυτόνομα οπλικά συστήματα που έχουν αναπτυχθεί και χρησιμοποιηθεί τα τελευταία χρόνια. Για την ώρα επίσημα κάποιος χειριστής λαμβάνει την τελική απόφαση για το χτύπημα, όλα όμως έχουν τη δυνατότητα να αυτονομηθούν πλήρως αν αυτό αποφασιστεί:
► Νότια Κορέα: Η Νότια Κορέα έχει αναπτύξει το Samsung SGR-A1 είναι ένα αυτόνομο ρομπότ φρουρός έχει αναπτυχθεί κατά μήκος της αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης με τη Βόρεια Κορέα. Επίσημα αναφέρεται πως για την τελική απόφαση για ένα θανατηφόρο χτύπημα απαιτείται ανθρώπινη παρέμβαση. Η Νότια Κορέα έχει αναπτύξει και ιπτάμενα οπλικά συστήματα.
► Ισραήλ: Το Ισράηλ έχει αναπτύξει τα Harop και Harpy. Πρόκειται για αυτόνομα οπλικά συστήματα (UAV) γνωστά και ως «drone καμικάζι». Τα εν λόγω drones μπορούν να εντοπίζουν εχθρικούς στόχους και εν συνεχεία να προσκρούουν σε αυτούς για να τους καταστρέφουν.
► Ηνωμένο Βασίλειο: Το Ηνωμένο Βασίλειο και η BAE Systems έχουν αναπτύξει το Taranis. Πρόκειται για ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος μάχης (UCAV) σχεδιασμένο με τεχνολογία stealth και αυτόνομη λειτουργία. Αν και δεν έχει αναπτυχθεί επιχειρησιακά, έχει υποβληθεί σε επιτυχημένες δοκιμαστικές πτήσεις και θεωρείται ως πρότυπο για την ανάπτυξη αυτόνομων αεροσκαφών μάχης.
► ΗΠΑ: Οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει πολλά εναέρια – και μη – αυτόνομα οπλικά συστήματα. Όλα έχουν τη δυνατότητα επιτήρηση, αναγνώρισης και επίθεσης. Μεταξύ αυτών είναι τα Predator/Reaper, το Global Hawk και το X-47B. Μέχρι σήμερα οι ΗΠΑ αναφέρουν πως τις κρίσιμες αποφάσεις για θανατηφόρο χτύπημα τις λαμβάνει ο χείριστής και δεν επιτρέπεται στο UAV να δράσει μόνο του.
► Τουρκία: Το Kargu είναι το αεροπορικό αυτόνομο οπλικό σύστημα (UAV) που έχει αναπτυχθεί από την Τουρκία. Έχει σχεδιαστεί για στρατιωτικές επιχειρήσεις και επίθεση σε εχθρικούς στόχους, ακόμη και χωρίς καμία ανθρώπινη παρέμβαση. Μάλιστα, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΗΕ, είναι το πρώτο που χρησιμοποιήθηκε για επίθεση χωρίς καμία εντολή από χειριστή.
► Ιράν: Το Shahed είναι ένα αεροπορικό αυτόνομο οπλικό σύστημα που αναπτύχθηκε από την ιρανική βιομηχανία αμυντικών τεχνολογιών. Έχει τη δυνατότητα πολύωρης πτήσης και μπορεί να εκτελέσει αποστολές εξόντωσης, παρακολούθησης και συλλογής πληροφοριών.
► Κίνα: Ορισμένα από τα πιο γνωστά αυτόνομα αεροπορικά UAV που έχει αναπτύξει η Κίνα είναι τα Wing Loong, CH και Shen-Diao. Ανάλογα με την έκδοση, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αναγνώριση, επίθεση και εξόντωση στόχων.
► Ρωσία: Ένα από τα πιο γνωστά εναέρια αυτόνομα οπλικά συστήματα της Ρωσίας είναι το «Okhotnik». Αναπτύχθηκε από την εταιρεία Sukhoi και έχει σχεδιαστεί για επιθέσεις και υποστήριξη επιχειρήσεων καθώς μπορεί να μεταφέρει μεγάλες ποσότητες πυρομαχικών. Άλλα γνωστά μικρότερα UAV είναι το Orion και το Korsar.
