Μια νέα πραγματικότητα υπάρχει στην Τουρκία έπειτα από τον φονικό σεισμό και τα παιδιά στις σεισμόπληκτες περιοχές, προκειμένου να διαχειριστούν το ψυχικό τους τραύμα, παίζουν ως παιχνίδι, όσα βίωσαν από το χτύπημα του εγκέλαδου.
«Συζητάνε για τον σεισμό. Χτίζουν με τα τουβλάκια τους και ρωτάνε… αντέχει στους σεισμούς, είναι σταθερό;» είπε χαρακτηριστικά η Μπούσρα Τζιβελέκ, που έχει αναλάβει να προσέχει 22 παιδιά σε μια αυτοσχέδια «σχολική αίθουσα», πάνω σε ένα φεριμπότ που μετατράπηκε σε κλινική και καταφύγιο, στο λιμάνι της Αλεξανδρέττας (Ισκεντερούν).
Τα παιδιά παίζουν επίσης με αυτοκινητάκια-πυροσβεστικά οχήματα. «Λένε: πρέπει να πάμε γρήγορα» στην περιοχή του σεισμού.
Η Χασιμπέ Εμπρού, μια ψυχίατρος που εργάζεται στο φεριμπότ, είπε ότι κάποιοι άνθρωποι κλαίνε πολύ, άλλοι δυσκολεύονται να κοιμηθούν. «Λέω (στους επιζώντες) ότι αυτά που βιώνουν είναι φυσιολογικά και ότι τα συμπτώματά τους σταδιακά θα περιοριστούν, όταν βρεθούν σε ασφαλές περιβάλλον. Αυτό τους ηρεμεί πραγματικά. Αισθάνονται ανακούφιση όταν μαθαίνουν πως δεν τρελαίνονται, ότι στην πραγματικότητα είναι λογικοί και ότι αυτό είναι κάτι που θα βίωνε οποιοσδήποτε άνθρωπος. Τους παρακολουθούμε όλη την ημέρα», εξήγησε.
«Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες για την ψυχική υγεία των ανθρώπων αυτών θα εμφανιστούν μόνο αφού περάσει κάποιο χρονικό διάστημα, επειδή ο καθένας διαχειρίζεται το σοκ με διαφορετικό τρόπο», πρόσθεσε η Εμπρού.
Οι γιατροί λένε ότι βλέπουν ολοένα και περισσότερους ασθενείς με διαταραχή μετατραυματικού στρες και με κρίσεις πανικού. Για τους επιζώντες, το τραύμα που βιώνουν είναι τεράστιο. Κάποιοι ανασύρθηκαν από τα συντρίμμια αφού παρέμειναν επί ώρες στο κρύο και το σκοτάδι. Και όταν βγήκαν έμαθαν ότι οι δικοί τους άνθρωποι σκοτώθηκαν ή αγνοούνται και ότι η γειτονιά τους μετατράπηκε σε ένα σωρό από χαλάσματα.