Η πρώην εισαγγελική λειτουργός αρμόδια για υποθέσεις διαφθοράς στη Γουατεμάλα, Βιρχινία Λαπάρα, καταδικάστηκε να εκτίσει τέσσερα χρόνια φυλάκιση για «κατάχρηση εξουσίας», έπειτα από δίκη που κατήγγειλαν οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
«Η κατηγορούμενη Βιρχινία Λαπάρα είναι ένοχη για το έγκλημα της κατάχρησης εξουσίας κατά συρροή σε βάρος της δημόσιας διοίκησης» και «καταδικάζεται σε τέσσερα χρόνια» φυλάκιση, ανέφερε ο πρόεδρος του δικαστηρίου της πρωτεύουσας όπου διεξήχθη η διαδικασία, ο Όλι Γκονσάλες.
Πρόκειται για «δικαστικό παραλογισμό», αντέταξε η κυρία Λαπάρα, προφυλακισμένη για δέκα μήνες, που αναμένεται να αφεθεί ελεύθερη πρόωρα, μετά την καταβολή χρηματικού προστίμου.
Φεύγοντας από το δικαστήριο, με χειροπέδες στα χέρια, ενώ κάπου πενήντα υποστηρικτές της φώναζαν «η Βιρχινία είναι αθώα», και «κάτω οι διεφθαρμένοι», η κυρία Λαπάρα μπόρεσε να μιλήσει στον Τύπο.
Η ετυμηγορία, είπε, δημιουργεί «φρικτό προηγούμενο»: «Ποτέ ξανά εισαγγελέας δεν θα τολμήσει να ασκήσει δίωξη για υποθέσεις διαφθοράς».
«Η Βιρχινία Λαπάρα είναι κρατούμενη για λόγους συνείδησης, η οποία πληρώνει βαρύ τίμημα για το έργο της ως εισαγγελέας κατά της διαφθοράς», ήταν η αντίδραση της διευθύντριας του τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας που είναι αρμόδιο για την αμερικανική ήπειρο, της Έρικας Γκεβάρα Ρόσας.
Η κυρία Λαπάρα συνελήφθη και απαλλάχθηκε από τα καθήκοντά της στο πλαίσιο αυτής που περιγράφεται από πολλούς ως συνεχιζόμενη εκστρατεία πάταξης των εισαγγελέων που ερεύνησαν υποθέσεις διαφθοράς.
Όταν πήρε για τελευταία φορά προχθές Πέμπτη τον λόγο στη δίκη της, που άρχισε πριν από 18 ημέρες, η κατηγορούμενη δήλωσε, χωρίς να μπορεί να συγκρατήσει τα δάκρυά της, θύμα διωγμού.
Πρόσθεσε πως οι κατηγορίες σε βάρος της αποτελούσαν την «εκδίκηση» του Ιδρύματος κατά της Τρομοκρατίας, το οποίο είναι γνωστό στη χώρα της κεντρικής Αμερικής διότι έχει υπερασπιστεί γουατεμαλτέκους πολιτικούς που κατηγορούνταν για διαφθορά και αξιωματικούς του στρατού που κατηγορούνταν για εγκλήματα κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου (1960-1996).
Το ίδρυμα αυτό «δεν δρα κατά του τρόμου, ενσταλάζει τρόμο», είπε η πρώην επικεφαλής της ειδικής μονάδας της εισαγγελίας της Γουατεμάλας κατά της ατιμωρησίας (Fiscalía Especial contra la Impunidad, FECI) στην Κετσαλτενάγκο, στο δυτικό τμήμα της χώρας.
«Εγκληματική συμμαχία»
Πέντε δικαστικοί της μονάδας αυτής, όπως κι ένα πρώην μέλος της Επιτροπής του ΟΗΕ κατά της ατιμωρησίας στη Γουατεμάλα (CICIG), έχουν συλληφθεί κι αντιμετωπίζουν δίκες για παρακώλυση της δικαιοσύνης ή κατάχρηση εξουσίας.
Οι ΗΠΑ έχουν εγγράψει τη γενική εισαγγελέα της Γουατεμάλας, την Κονσουέλο Πόρας, στον κατάλογο των «διεφθαρμένων» παραγόντων επειδή «επανειλημμένα εμπόδισε και υπονόμευσε έρευνες κατά της διαφθοράς στη Γουατεμάλα για να προστατεύσει πολιτικούς της συμμάχους και να εξασφαλίσει πολιτικές χάρες που δεν άξιζε», σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Η θητεία της κυρίας Πόρας ανανεώθηκε για άλλα τέσσερα χρόνια από τον συντηρητικό πρόεδρο της Γουατεμάλας, τον Αλεχάντρο Γιαματέι, τον Μάιο.
Η CICIG, που δημιουργήθηκε το 2007, είχε σημαντική συμβολή στην αποκάλυψη του σκανδάλου απάτης και διαφθοράς στα τελωνεία, που οδήγησε στην παραίτηση και τη φυλάκιση του πρώην προέδρου Ότο Πέρες Μολίνα (2012-2015) και της αντιπροέδρου του Ροξάνας Βαλδέτι, που καταδικάστηκαν για κατάχρηση.
Έχοντας συναίσθηση πως οι έρευνες θα συνεχίζονταν, η πολιτική ελίτ και επιχειρηματίες πέρασαν στη δράση. Ο πρώην πρόεδρος Τζίμι Μοράλες (2016-2020), ο ίδιος στο στόχαστρο έρευνας για κατάχρηση με σκοπό τη χρηματοδότηση της προεκλογικής του εκστρατείας, παρότι δήλωνε παλαιότερα υποστηρικτής της CICIG, την κατηγόρησε πως υπερέβη τη δικαιοδοσία της κι έβαλε τέλος στην αποστολή της.
Έκτοτε, εξαπολύθηκε εκστρατεία «εκδίκησης από την εγκληματική συμμαχία στη Γουατεμάλα» εναντίον όσων «αποκάλυψαν τον μηχανισμό της διαφθοράς», έχει δηλώσει στο Γαλλικό Πρακτορείο η πρώην γενική εισαγγελέας Θέλμα Αλντάνα, η οποία κατέφυγε το 2019 στις ΗΠΑ.
Ο Χουάν Φρανσίσκο Σαντοβάλ, ο πρώην επικεφαλής της FECI, που παύθηκε τον Ιούλιο του 2021 από την Κονσουέλο Πόρας, επιμένει να λέει πως ο πρόεδρος Γιαματέι ενέχεται προσωπικά σε υποθέσεις διαφθοράς.
«Δεν θέλει να διενεργηθούν έρευνες για τις υποθέσεις στις οποίες μπορεί να εμπλέκεται», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο κ. Σαντοβάλ, που είχε χαρακτηριστεί «πρωταθλητής του αγώνα κατά της διαφθοράς» από την Ουάσιγκτον.
