Το σωφρονιστικό σύστημα των ΗΠΑ είναι παγκοσμίως γνωστό, όχι μόνο γιατί διαθέτει πάρα πολλές φυλακές, συγκριτικά με τον πληθυσμό της χώρας, αλλά και γιατί ακόμα εφαρμόζεται η θανατική ποινή. Τα τελευταία χρόνια όμως, έχει μειωθεί η υποστήριξη σε αυτή την πρακτική, ενώ έχουν ξεσπάσει σοβαρές αντιδράσεις για τραγικά λάθη που έχουν συμβεί κατά τη διάρκεια εκτέλεσης ορισμένων θανατοποινιτών.
Χαρακτηριστικά, σε μία περίπτωση οι φύλακες άνοιξαν το χέρι κρατούμενου για να βάλουν την ένεση, ενώ σε μία άλλη ο ίδιος ο θανατοποινίτης πήρε την κατάσταση στα χέρια του και υπέδειξε πού πρέπει να τοποθετήσουν τον θανατηφόρο ορό. Μάλιστα, μόνο μέσα στο 2022 υπήρξαν επτά τραγικές περιπτώσεις, που έγιναν μπροστά σε πλήθος κόσμου, ενώ σε δύο οι αρχές ανακοίνωσαν επίσημα πως δεν βρίσκουν τρόπο για να σκοτώσουν τον κρατούμενο.
Οι New York Times λοιπόν, συγκέντρωσαν τους λόγους που φέρεται να οδηγούν σε αυτά τα τραγικά λάθη, ενώ παραθέτουν και τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις που προκάλεσαν αποτροπιασμό, αφού έγιναν μπροστά σε κοινό.
Αγανάκτηση, λάθος ή κόλπο των δικηγόρων;
Τα τελευταία χρόνια η υποστήριξη των Αμερικανών στη θανατική ποινή έχει μειωθεί σημαντικά και δημοσκόπηση της Gallup που έγινε τον Οκτώβριο, έδειξε πως το 55% υποστήριζε την εκτέλεση των ατόμων που έχουν καταδικαστεί για φόνο. Ταυτόχρονα, σε 37 Πολιτείες η θανατική ποινή είτε έχει καταργηθεί, είτε δεν έχει εφαρμοστεί για τουλάχιστον μια δεκαετία.
Τα περισσότερα προβλήματα κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης της ποινής έχουν παρατηρηθεί στην Οκλαχόμα και την Αλαμπάμα, με την κυβερνήτη της, Kay Ivey, να εκδίδει προσωρινό μορατόριουμ.
Σύμφωνα με την ίδια, δεν ευθύνονται οι φύλακες για λάθους χειρισμούς, αλλά οι δικηγόροι των κατηγορούμενων, οι οποίοι λίγο πριν εκπνεύσει η διορία της θανατικής ποινής, ζητούν να επανεξεταστεί η υπόθεση των πελατών τους. Έτσι, οι υπάλληλοι αγχώνονται και δεν βρίσκουν χρόνο να κάνουν πρόβα, αφού πρέπει να σκοτώσουν τον κρατούμενο άμεσα.
Αντιθέτως, οι δικηγόροι υποστηρίζουν ότι σε ελάχιστες περιπτώσεις έχει γίνει αίτημα τελευταία στιγμή, ενώ επιρρίπτουν τις ευθύνες στους φύλακες. Χαρακτηριστικά, αναφέρουν ότι παρά τον κίνδυνο να εκπνεύσει η διορία της εκτέλεσης και του ενδεχόμενου να ανατραπεί η απόφαση, οι φύλακες έχουν τον διαθέσιμο χρόνο για να κάνουν πρόβα. Πόσο μάλλον, όταν άτομα πληρώνονται μόνο και μόνο για να εκτελούν κρατούμενους.
Τα πιο χαρακτηριστικά λάθη
Με βάση τους New York Times το 2022 μπορεί να χαρακτηριστεί ως «το έτος της αποτυχημένης εκτέλεσης», γιατί επτά περιπτώσεις ήταν «ορατά προβληματικές», ενώ δύο εγκαταλείφθηκαν οριστικά.
Παρόλα αυτά, ξεχωρίζουν δύο περιπτώσεις, οι οποίες δημιούργησαν αποτροπιασμό. Αρχικά, στην Αριζόνα οι φύλακες δεν μπορούσαν να σκοτώσουν έναν άνδρα, που είχε καταδικαστεί για τη δολοφονία ενός 8χρονου κοριτσιού. Ο θανατοποινίτης μπορεί να δήλωνε αθώος, όμως βλέποντας τους φύλακες να δυσκολεύονται, πρότεινε ο ίδιος σε ποιο μέρος του σώματος του έπρεπε να μπει η θανατηφόρα ένεση. Έτσι, ακολούθησαν τις οδηγίες του και μπόρεσαν να αφαιρέσουν τη ζωή του.
Έπειτα, τον φετινό Ιούλιο μέλη του προσωπικού της φυλακής Atmore στην Αλαμπάμα έψαχναν για ώρες τρόπο για να χορηγήσουν θανατηφόρα ένεση τον κρατούμενο Joe N. James. Όλα αυτά έγιναν μπροστά σε δημοσιογράφους και μάρτυρες της δίκης του, μέχρι που τελικά βρήκαν πως να χορηγήσουν τον ορό.
Όμως, επειδή το θέαμα ξεσήκωσε αντιδράσεις, διατάχθηκε έρευνα, ώστε να διαπιστωθεί τι πήγε λάθος. Μέχρι στιγμής, δεν έχει εξαχθεί επίσημο συμπέρασμα, όμως οι αρχές ανακάλυψαν πως οι φύλακες όχι μόνο είχαν κάνει πρόβα την εκτέλεση (χωρίς παρουσία κοινού), αλλά και πως είχαν κόψει κομμάτι από το χέρι του θανατοποινίτη, ώστε να είναι σίγουροι που θα έπρεπε να μπει η ένεση, όταν θα ερχόταν η ώρα της εκτέλεσης.
