Εγγυήσεις από τις ΗΠΑ ότι δεν θα υπαναχωρήσουν από μια ενδεχόμενη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν ζήτησε τη Δευτέρα (19/9) ο Ιρανός πρόεδρος Ιμπραχίμ Ραϊσί, λίγο προτού αναχωρήσει για τη Νέα Υόρκη όπου θα συμμετάσχει στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
Τον προηγούμενο μήνα ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Χοσεΐν Αμίρ- Αμπντολαχιάν δήλωσε ότι η Τεχεράνη χρειάζεται ισχυρότερες εγγυήσεις από την Ουάσινγκτον για την αναβίωση της συμφωνίας του 2015 και κάλεσε τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) να σταματήσει τους «πολιτικά υποκινούμενους ελέγχους» για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στην εκπομπή «60 Minutes» του αμερικανικού τηλεοπτικού δικτύου CBS, η οποία μαγνητοσκοπήθηκε την προηγούμενη Τρίτη, ο Ραϊσί δήλωσε όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων: «Αν είναι μια καλή συμφωνία και μια δίκαιη συμφωνία, θα επιδιώξουμε σοβαρά την επίτευξή της».
Παράλληλα ο Ιρανός πρόεδρος τόνισε ότι η συμφωνία «θα πρέπει να διαρκέσει. Χρειάζονται εγγυήσεις. Αν υπάρχουν εγγυήσεις, τότε οι Αμερικανοί δεν θα μπορούν να αποσυρθούν από αυτή».
Ο Ραϊσί επεσήμανε ότι οι Αμερικανοί δεν τήρησαν τις υποσχέσεις τους βάσει της συμφωνίας του 2015.
«Το έπραξαν μονομερώς. Είπαν: ‘αποχωρώ από τη συμφωνία’. Τώρα οι υποσχέσεις δεν έχουν νόημα», τόνισε. «Δεν μπορούμε να εμπιστευθούμε τους Αμερικανούς λόγω της συμπεριφοράς που έχουμε δει από αυτούς. Για αυτό τον λόγο αν δεν υπάρχουν εγγυήσεις, δεν υπάρχει εμπιστοσύνη».
Το αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο ανέφερε ότι η συνέντευξη του Ραϊσί με τον Λέσλι Σταλ ήταν η πρώτη που παραχωρεί ο Ιρανός πρόεδρος σε Δυτικό δημοσιογράφο. «Μας είπαν πώς να ντυθούμε, να μην κάτσουμε πριν από εκείνον, να μην τον διακόπτουμε», δήλωσε ο Σταλ.
Βάσει της συμφωνίας του 2015, την οποία υπέγραψαν η Ομάδα 5+1 (ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία, Γαλλία, Βρετανία και Γερμανία) με το Ιράν, η Τεχεράνη είχε δεχθεί να περιορίσει σημαντικά το πυρηνικό της πρόγραμμα με αντάλλαγμα την άρση των διεθνών κυρώσεων εναντίον της.
Τρία χρόνια αργότερα, επί προεδρίας Ντόναλντ Τραμπ, οι ΗΠΑ αποσύρθηκαν από τη συμφωνία μονομερώς και επανέφεραν τις κυρώσεις εναντίον του Ιράν.
Ο νυν πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν τάσσεται υπέρ μιας επαναδιαπραγμάτευσης της συμφωνίας, αλλά η επιμονή της Τεχεράνης να λάβει εγγυήσεις από την Ουάσινγκτον εμποδίζει τις συζητήσεις.
Οι ΗΠΑ εξηγούν ότι δεν μπορούν να δώσουν τέτοιες εγγυήσεις, καθώς δεν γνωρίζουν ποια θα είναι η στάση των επόμενων προέδρων της χώρας στο θέμα.
Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι Τεχεράνη και Ουάσινγκτον θα καταφέρουν να ξεπεράσουν τις διαφωνίες τους, αλλά το Ιράν αναμένεται να εκμεταλλευθεί τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ για να συνεχιστούν οι διπλωματικές προσπάθειες, ενώ επαναλαμβάνει ότι επιθυμεί να υπάρξει συμφωνία.
Ωστόσο ο Ραϊσί έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να συναντηθεί με τον Μπάιντεν κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Νέα Υόρκη και ο Αμερικανός πρόεδρος από την πλευρά του δεν έχει εκφράσει την επιθυμία να συνομιλήσει μαζί του στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης.
