Το πρώτο φορτίο με ουκρανικά σιτηρά αναχωρεί από το λιμάνι της Οδησσού σήμερα στις 08:30, ανακοίνωσε το υπουργείο Άμυνας της Τουρκίας.
«Το πλοίο Razoni απέπλευσε από το λιμάνι της Οδησσού με προορισμό το λιμάνι της Τρίπολης στο Λίβανο. Στις 2 Αυγούστου αναμένεται στην Κωνσταντινούπολη. Θα συνεχίσει την πορεία του προς τον προορισμό του έπειτα από επιθεωρήσεις που θα πραγματοποιηθούν στην Κωνσταντινούπολη», ανακοινώθηκε από το τουρκικό υπουργείο.
Κίεβο: «Μια ανακούφιση για τον κόσμο»
Ο επικεφαλής του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες «χαιρετίζει θερμά» τη σημερινή αναχώρηση του πρώτου πλοίου με ουκρανικά σιτηρά στο πλαίσιο ενός σχεδίου που έχει στόχο την άρση του ρωσικού θαλάσσιου αποκλεισμού, δήλωσε ένας εκπρόσωπος.
«Ο γενικός γραμματέας ελπίζει ότι αυτό θα είναι το πρώτο από πολλά εμπορικά πλοία βάσει της συμφωνίας που υπογράφηκε και ότι αυτό θα φέρει τη σταθερότητα και την αρωγή που είναι απαραίτητες για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, ιδιαίτερα στα πιο εύθραυστα ανθρωπιστικά πλαίσια», αναφέρεται σε ανακοίνωση του ΟΗΕ.
Ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών, Ντμίτρο Κουλέμπα, δήλωσε από την πλευρά του πως η σημερινή επανάληψη των εξαγωγών ουκρανικών σιτηρών, για πρώτη φορά μετά τη ρωσική εισβολή το Φεβρουάριο, είναι «μια ανακούφιση για τον κόσμο».
«Ημέρα ανακούφισης για τον κόσμο, ιδιαίτερα για τους φίλους μας της Μέσης Ανατολής, της Ασίας και της Αφρικής, καθώς τα πρώτα ουκρανικά δημητριακά αναχωρούν από την Οδησσό έπειτα από μήνες ρωσικού αποκλεισμού. Η Ουκρανία ήταν ανέκαθεν και θα παραμείνει ένας αξιόπιστος εταίρος, αν η Ρωσία σεβαστεί το τμήμα της συμφωνίας που της αναλογεί», έγραψε ο υπουργός στο Twitter.
Τι προβλέπει η συμφωνία για την εξαγωγή σιτηρών
Αντιπροσωπείες από Ρωσία και Ουκρανία συναντήθηκαν προ ημερών στην Κωνσταντινούπολη, όπου έδωσαν τα χέρια και συμφώνησαν στην εξαγωγή σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια, παρά το γεγονός ότι η ένοπλη σύρραξη συνεχίζει να είναι σε εξέλιξη.
Παρόλα αυτά, τα πνεύματα κατά τη διάρκεια της συνάντησης ήταν τεταμένα, καθώς ναι μεν Μόσχα και Κίεβο έκαναν ανακωχή στο θέμα των σιτηρών για να αποφευχθεί μια επισιτιστική κρίση, όμως υπέγραψαν συμβάσεις με Τουρκία και ΟΗΕ, όχι όμως μεταξύ τους.
Επίσης, προέκυψαν μερικά «κενά» στη συμφωνία, όπως το ποια χώρα θα μεταφέρει τα εμπορεύματα ή τι θα γίνει με την πρόσβαση στη Μαύρη θάλασσα, όπου έχει ναρκοθετεί, με πολλές νάρκες να έχουν αποκολληθεί και να έχουν φτάσει έως και τα παράλια της Τουρκίας.
Τι συμφώνησαν οι δύο πλευρές
Από ασφαλείς διαδρόμους θα μπορούν να μετακινούνται τα εμπορικά πλοία στη Μαύρη Θάλασσα και οι δύο πλευρές δεσμεύονται «να μην επιτεθούν», σύμφωνα με έναν αξιωματούχο των Ηνωμένων Εθνών. Ο στόχος είναι να βγουν από την Ουκρανία 20-25 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών που βρίσκονται σε σιλό στα λιμάνια, την ώρα που πλησιάζει η νέα συγκομιδή.
Στο κέντρο συντονισμού και ελέγχου της επιχείρησης, που θα εδρεύει στην Κωνσταντινούπολη, θα βρίσκονται εκπρόσωποι και των τεσσάρων πλευρών (Ουκρανία, Ρωσία, Τουρκία, ΟΗΕ). Το κέντρο αυτό θα ορίζει το χρονοδιάγραμμα των δρομολογίων των πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα.
Επίσης, η Ουκρανία θεωρεί ότι οι εξαγωγές μπορούν να ξαναρχίσουν από την Οδησσό και από τα «δορυφορικά» λιμάνια της, το Πιβντένι και το Τσορνομόρσκ. «Μιλάμε για ουκρανικό σιτάρι από τα ουκρανικά λιμάνια που ελέγχονται από την Ουκρανία», είπε ο Πολ Τουρέ, ο διευθυντής του Ανωτάτου Ινστιτούτου Ναυτιλιακής Οικονομίας (Isemar), υπογραμμίζοντας ότι η Μαριούπολη εξαιρείται, αφού ελέγχεται από τους Ρώσους.
Ποια χώρα θα μεταφέρει τα σιτηρά
Σύμφωνα με τον Πολ Τουρέ, τα πλοία που θα χρησιμοποιηθούν θα είναι κατά κύριο λόγο τουρκικά ή ελληνικά πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου αφού η Ελλάδα, όπως υπενθύμισε, διαθέτει τον μεγαλύτερο στόλο. Τα πλοία αυτά μπορούν να μεταφέρουν 20-70.000 τόνους το καθένα.
Θα μπορούσαν επίσης να τεθούν στη διάθεση των Ουκρανών και μεγάλα, ευρωπαϊκά πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, για τα προϊόντα των οποίων έχει ήδη γίνει η επεξεργασία σε ουκρανικά εργοστάσια (άλευρα ή ζυμαρικά).
Τα πλοία αυτά θα επιθεωρούνται στην Κωνσταντινούπολη προτού αναχωρήσουν για την Ουκρανία, από τους εκπροσώπους των τεσσάρων μερών, για να διασφαλιστεί ότι δεν θα μεταφέρουν όπλα.
Θα ασφαλίζονται τα δρομολόγια;
Ένα μεγάλο μέρος της Μαύρης Θάλασσας και της Αζοφικής δεν καλύπτεται πλέον από τις εταιρείες ασφάλισης ποντοπόρων πλοίων και εμπορευμάτων, από την αρχή του πολέμου. Τα πλοία θα χρειαστούν επομένως «πρόσθετη κάλυψη, η οποία μένει να συζητηθεί», εξήγησε ο Σιλβέν Γκοντέν, της εταιρείας αντασφάλισης Scor.
«Θα τεθεί το ερώτημα πώς οι ασφαλιστές θα υπολογίσουν τον κίνδυνο και πώς θα τον αναλάβουν. Θα χρειαστεί να γίνει μια συζήτηση για το πώς θα οργανωθεί αυτός ο (θαλάσσιος) διάδρομος, οι αντισυμβαλλόμενοι να κατανοήσουν καλά ποια είναι τα μέτρα ασφαλείας, τα στρατιωτικά μέσα που διατίθενται για να εξασφαλιστεί ότι τα πλοία θα περνούν με ασφάλεια», εξήγησε.
Πόσο θα κοστίσει;
Τα έξτρα ασφάλιστρα για τη Μαύρη Θάλασσα ανέρχονταν στο παρελθόν στο 5-7% της ασφαλιζόμενης αξίας του πλοίου, είπε ο Γκοντέν, για να δώσει μια τάξη μεγέθους. Συνήθως, η ασφάλιση του φορτίου στοιχίζει μεταξύ 0,2-0,5% της αξίας του, φτάνοντας μέχρι και το 1% για τα γερασμένα πλοία. «Είναι τεράστιο ποσό!», σημείωσε.
«Όταν μιλάμε για εμπόλεμες ζώνες, η κοστολόγηση γίνεται κατά περίπτωση και το κόστος μπορεί πολύ γρήγορα να εκτιναχθεί στα ύψη», είπε ο Ματιέ Μπερουριέ, ο γενικός διευθυντής της ναυλομεσίτριας εταιρείας Eyssautier Verlingue.
