Ο ουκρανικός πυρηνικός σταθμός του Τσερνόμπιλ δεν υπέστη ζημιές κατά τη διάρκεια της κατοχής του από τους Ρώσους στρατιώτες, όμως οι τελευταίοι ενδέχεται να εκτέθηκαν σε ραδιενέργεια, κυρίως επειδή έσκαψαν χαρακώματα στη μολυσμένη περιοχή, υποστηρίζουν οι ουκρανικές αρχές.
Σύμφωνα με το Κίεβο, το ενδεχόμενο αυτό είναι πιθανό λόγω των εργασιών (αναχώματα κλπ.) του ρωσικού στρατού στην «απαγορευμένη ζώνη» του σταθμού, όπως το «κόκκινο δάσος». Παράγοντας κινδύνου θα μπορούσε να είναι και η κίνηση των οχημάτων του στρατού, η οποία θα μπορούσε να «σηκώσει» σκόνη που περιέχει ραδιενεργά μόρια.
Όταν ρωτήθηκε για το θέμα, νωρίτερα σήμερα, ο γενικός διευθυντής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) Ραφαέλ Γκρόσι είπε ότι «δεν είναι σε θέση να επιβεβαιώσει» αυτές τις πληροφορίες, μεταδίδει το ΑΠΕ ΜΠΕ, το οποίο επικαλείται το Γαλλικό Πρακτορείο.
Η υπηρεσία του ΟΗΕ «προσπαθεί να συγκεντρώσει πρόσθετα στοιχεία ώστε να παράσχει μια ανεξάρτητη εκτίμηση της κατάστασης», σημείωσε, και πρόσθεσε, μιλώντας σε δημοσιογράφους στη Βιέννη, πως «η ραδιενέργεια γύρω από τον σταθμό είναι σε φυσιολογικά επίπεδα».
Η αποχώρηση των Ρώσων θα μπορούσε ωστόσο να προκαλέσει «τοπική» αύξηση της, λόγω της μετακίνησης των οχημάτων, εξήγησε. Το ίδιο είχε συμβεί και όταν ο ρωσικός στρατός κατέλαβε την περιοχή αυτή, την πρώτη ημέρα της επίθεσης, στις 24 Φεβρουαρίου.
Ο Γκρόσι επέστρεψε σήμερα στην Αυστρία από την περιοδεία του στην Ουκρανία και τη Ρωσία, όπου συζήτησε με τις αρχές της κάθε χώρας το «πλαίσιο» για την ανάπτυξη εξοπλισμού και εμπειρογνωμόνων στις ουκρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Όπως είπε, ελπίζει «πολύ πολύ σύντομα» να τεθεί επικεφαλής μιας αποστολής που θα πάει στο Τσερνόμπιλ.
Ο σταθμός αυτός, όπου σημειώθηκε το 1986 το χειρότερο πυρηνικό δυστύχημα στην ιστορία, «απελευθερώθηκε» την Πέμπτη, αφού αποχώρησαν οι Ρώσοι από αυτήν τη ζώνη, στα βόρεια του Κιέβου, σύμφωνα, πάντα, με το ΑΠΕ ΜΠΕ.
Τι λέει η ουκρανική υπηρεσία ατομικής ενέργειας
«Όλος ο εξοπλισμός λειτουργεί» καθώς και «όλα τα συστήματα ελέγχου και παρακολούθησης της ραδιενέργειας», είπε ο διευθυντής του, Βαλέρι Σεΐντά, στην ανακοίνωση που εξέδωσε η ουκρανική υπηρεσία ατομικής ενέργειας Energoatom.
Δεν έχει παρατηρηθεί κανένα πρόβλημα, ούτε στη σαρκοφάγο που καλύπτει τον αντιδραστήρα αρ. 4, ούτε στο αποθηκευμένο ραδιενεργό υλικό.
Από την άλλη. σε αυτήν την «απαγορευμένη ζώνη», που μολύνθηκε από την καταστροφή του 1986, οι Ρώσοι στρατιώτες ενδέχεται να εκτέθηκαν σε σημαντικές δόσεις ραδιενέργειας, σύμφωνα με τους Ουκρανούς.
«Η λεπτή σκόνη που σηκώνουν τα οχήματα στον αέρα και τα ραδιενεργά μόρια που περιέχει θα μπορούσαν εύκολα να διεισδύσουν στον οργανισμό, με την αναπνοή», είπε ο Σεϊντά. Και, ακόμη χειρότερα, φαίνεται ότι έσκαψαν χαρακώματα στο «κόκκινο δάσος», την πιο μολυσμένη ζώνη.
Για τον λόγο αυτόν, αλλά και γενικότερα για την ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων, ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα κατηγόρησε τη Ρωσία για «ανευθυνότητα», μιλώντας σε δημοσιογράφους στη Βαρσοβία.
Ο αντιδραστήρας αρ. 4 του Τσερνόμπιλ εξερράγη το 1986 προκαλώντας τη χειρότερη πυρηνική καταστροφή στην ιστορία. Είναι καλυμμένος με μια διπλή σαρκοφάγο: μία που κατασκεύασαν οι Σοβιετικοί (και η οποία έχει πλέον υποστεί ζημιές) και μια δεύτερη, που τοποθετήθηκε το 2019.
Οι τρεις άλλοι αντιδραστήρες του σταθμού έκλεισαν σταδιακά μετά το δυστύχημα. Ο τελευταίος σταμάτησε να λειτουργεί το 2000.