Μια ουδέτερη Ουκρανία στο πρότυπο της Σουηδίας και της Αυστρίας είναι ο συμβιβασμός που συζητούν αυτή τη στιγμή οι ρώσοι και οι ουκρανοί διαπραγματευτές, ανακοίνωσε σήμερα το Κρεμλίνο. Το Κίεβο, ωστόσο, φαίνεται να απέρριψε την ιδέα της εφαρμογής ενός «αυστριακού ή σουηδικού» μοντέλου «ουδετερότητας». Το μοντέλο δεν μπορεί παρά να είναι «ουκρανικό», ανέφερε η ουκρανική προεδρία, απαιτώντας «πλήρεις εγγυήσεις ασφαλείας».
«Είναι πράγματι η επιλογή που συζητείται αυτή τη στιγμή και η οποία μπορεί να θεωρηθεί επιλογή συμβιβασμού», δήλωσε σήμερα ο εκπρόσωπος της ρωσικής προεδρίας Ντμίτρι Πεσκόφ, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων RIA.
Ο Πεσκόφ σχολίαζε επισημάνσεις του επικεφαλής των ρώσων διαπραγματευτών Βλαντίμιρ Μεντίνσκι, ο οποίος είχε δηλώσει νωρίτερα στην κρατική τηλεόραση: «Η Ουκρανία προσφέρει μια αυστριακή ή σουηδική εκδοχή ενός ουδέτερου αποστρατιωτικοποιημένου κράτους, που να είναι ταυτόχρονα όμως ένα κράτος με το δικό του στρατό και το δικό του πολεμικό ναυτικό».
Η Ουκρανία απαιτεί «πλήρεις εγγυήσεις ασφαλείας» απέναντι στη Ρωσία, απορρίπτοντας παράλληλα την ιδέα της εφαρμογής ενός «αυστριακού ή σουηδικού» μοντέλου «ουδετερότητας», ανακοίνωσε από την πλευρά της η ουκρανική προεδρία, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο.
«Η Ουκρανία βρίσκεται αυτήν τη στιγμή σε κατάσταση απευθείας πολέμου με τη Ρωσία. Κατά συνέπεια, το μοντέλο δεν μπορεί παρά να είναι “ουκρανικό”», δήλωσε ο Μιχάιλο Ποντόλιακ, ένας εκ των ουκρανών διαπραγματευτών, σε σχόλια που δόθηκαν στη δημοσιότητα από την ουκρανική προεδρία. Διευκρινίζει δε ότι απαιτούνται «πλήρεις εγγυήσεις ασφαλείας» απέναντι στη Ρωσία, στο πλαίσιο των οποίων οι συμβαλλόμενοι θα δεσμεύονται να επέμβουν στο πλευρό της Ουκρανίας σε περίπτωση επίθεσης.
Το Reuters, από την πλευρά του, σημειώνει πως η Ουκρανία δεν έχει επιβεβαιώσει ότι προτίθεται να συζητήσει την ουδετερότητα. Λέει πως είναι έτοιμη να διαπραγματευτεί τον τερματισμό του πολέμου.
Το μήνυμα Ζελένσκι
Οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις πρέπει να οδηγήσουν σε μία δίκαιη συμφωνία για την Ουκρανία που θα περιλαμβάνει εγγυήσεις ασφαλείας που θα την προστατεύουν από μελλοντικές απειλές, δήλωσε ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
«Μπορούμε και οφείλουμε να αγωνισθούμε σήμερα, τώρα. Μπορούμε και οφείλουμε να υπερασπισθούμε το κράτος μας, την ζωή μας, την ουκρανική ζωή. Μπορούμε και οφείλουμε να διαπραγματευθούμε μία δίκαιη και προσήκουσα ειρήνη για την Ουκρανία, πραγματικές εγγυήσεις ασφαλείας που θα λειτουργούν», δήλωσε ο ουκρανός πρόεδρος σε μήνυμα που απηύθυνε μέσω βίντεο.
Νωρίτερα σήμερα, ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε ότι ορισμένες διατυπώσεις για συμφωνίες είναι κοντά στην ολοκλήρωσή τους με το ουδέτερο καθεστώς για το Κίεβο να εξετάζεται «σοβαρά».
«Καθοδηγούμαι από τις αξιολογήσεις που μας δίνουν οι διαπραγματευτές μας. Λένε ότι οι διαπραγματεύσεις δεν είναι εύκολες για προφανείς λόγους. Ωστόσο, υπάρχει κάποια ελπίδα επίτευξης συμβιβασμού. Το ουδέτερο καθεστώς συζητείται σοβαρά τώρα μαζί, φυσικά, με εγγυήσεις ασφαλείας», ανέφερε ο Λαβρόφ, όπως μεταδίδουν Reuters και Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Η Ουκρανία έχει επίσης προβεί με επιφυλακτικό τρόπο σε θετικές ανακοινώσεις σχετικά με τις ειρηνευτικές συνομιλίες. Λέει ότι προτίθεται να διαπραγματευτεί μέχρι τέλους τον πόλεμο, αλλά δεν θα παραδοθεί ούτε θα δεχτεί ρωσικά τελεσίγραφα.
Όπως είπε ο Λαβρόφ, στα βασικά ζητήματα περιλαμβάνονται η ασφάλεια των πολιτών στην ανατολική Ουκρανία, η αποστρατιωτικοποίηση της Ουκρανίας και τα δικαιώματα των ρωσόφωνων της Ουκρανίας.
Σημειώνεται πως ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δήλωσε σήμερα ότι «δεν υπάρχει περίπτωση η Ουκρανία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ σύντομα». Πρόσθεσε ότι κατανοεί «τη ρεαλιστικότητα της θέσης» που εξέφρασε ο πρόεδρος της Ουκρανίας.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μιλώντας μέσω βιντεοκλήσης στη σύνοδο των ηγετών της JEF (Κοινή Εκστρατευτική Δύναμη), μιας στρατιωτικής συμμαχίας της οποίας ηγείται το Ηνωμένο Βασίλειο, εξέφρασε χθες την αγανάκτησή του που η χώρα του δεν έχει ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, αλλά πρόσθεσε: «Αυτή είναι η αλήθεια και πρέπει απλώς να τη δεχθούμε ως έχει».
Η αυστριακή ουδετερότητα
Η Αυστρία είναι ουδέτερη και δεν μπορεί να στείλει στρατιώτες σε εμπόλεμη ζώνη πέραν των αποστολών του ΟΗΕ.
Το καθεστώς διαρκούς ουδετερότητας της Αυστρίας ισχύει με μια διάταξη που εντάχθηκε στο Σύνταγμα της χώρας το 1955 και υπήρξε και είναι η κεντρική σταθερά της αμυντικής πολιτικής της.
Η αυστριακή ουδετερότητα εορτάζεται την 26η Οκτωβρίου που έχει καθιερωθεί ως εθνική επέτειος στην Αυστρία, σε ανάμνηση της 26ης Οκτωβρίου 1955, όταν η χώρα – έπειτα από δέκα χρόνια διαίρεσής της σε τέσσερις ζώνες επιρροής – ανέκτησε την πλήρη κυριαρχία της με την αποχώρηση και του τελευταίου ξένου στρατιώτη των τεσσάρων συμμαχικών δυνάμεων (ΗΠΑ, Σοβιετική Ένωση, Γαλλία και Αγγλία), και η αυστριακή Βουλή ψήφισε την τροποποίηση του Συντάγματος θεσπίζοντας τη διαρκή ουδετερότητα της Αυστρίας.
Η περίπτωση της Σουηδίας
Η, επισήμως αδέσμευτη, Σουηδία δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά εταίρος της στρατιωτικής συμμαχίας από το μέσο της δεκαετίας του 1990. Κατά τα τελευταία χρόνια σταδιακά προσεγγίζει το ΝΑΤΟ.
Η Σουηδία εγκατέλειψε την ουδετερότητά της στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οπότε και εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση (1995).
