Το τέταρτο κύμα της πανδημίας του κορονοϊού εξαπλώνεται σταδιακά σε όλη την Ευρώπη, με ελάχιστες χώρες να γλιτώνουν από την ανησυχητική αύξηση των κρουσμάτων.
Το Politico, σε ένα εκτενές και αποκαλυπτικό του δημοσίευμα-ρεπορτάζ, υποστηρίζει ότι «ο εμβολιασμός τελικά αποδεικνύεται απαραίτητος αλλά όχι επαρκής για να περιοριστεί η εξάπλωση του κορονοϊού, ο οποίος ευδοκιμεί κυρίως το φθινόπωρο και τον χειμώνα». «Πολλές χώρες έχουν χαλαρώσει τους περιορισμούς αλλά τώρα εξετάζουν εκ νέου την εφαρμογή μέτρων για να περιορίσουν το νέο, τέταρτο κύμα της νόσου», αναφέρει το άρθρο.
O εμβολιασμός «λύνει μόνον ένα μέρος του προβλήματος, αλλά όχι ολόκληρο το πρόβλημα», δηλώνει ο καθηγητής Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου της Βρέμης, Χάγιο Ζέεμπ, επισημαίνοντας εμφατικά πως «αν και το εμβόλιο παρέχει προστασία κατά της μόλυνσης, δεν είναι η απόλυτη ασπίδα, αφού η ανοσία ολοένα και φθίνει, αναγκάζοντας τις κυβερνήσεις να καταφύγουν στη λύση των ενισχυτικών δόσεων των εμβολίων».
Στη συνέχεια, το Politico έκανε μια ενδελεχή έρευνα σε όλη την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο και ανέλυσε τους αριθμούς για τους εμβολιασμούς, τα νέα κρούσματα, τα νοσοκομεία και τους θανάτους και παρουσιάζει όλα τα νέα δεδομένα.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το τέταρτο κύμα φαίνεται να χτυπά κυρίως την Ανατολική Ευρώπη, με τα νέα επίκεντρα του κορονοϊού να βρίσκονται σε εκείνο το μέρος της Γηραιάς Ηπείρου.
Ωστόσο, υπάρχει μια διαβάθμιση ως προς τις χώρες που κατατάσσονται ανάλογα με το τί έχουν επιτύχει στον τομέα της διαχείρισης της πανδημίας. Στο ένα άκρο διακρίνεται μια ομάδα χωρών, με κορυφαία όλων την Πορτογαλία, η οποία έχει επιτύχει υψηλά ποσοστά εμβολιασμού τόσο του ενήλικου πληθυσμού τους όσο και των μεγαλύτερων μαθητών, έχει περιορίσει επιτυχώς τις λοιμώξεις και κρατά τις νοσηλείες στα νοσοκομεία και τους θανάτους σε χαμηλά επίπεδα.
Στο άλλο άκρο είναι οι χώρες που βρίσκονται σε χειρότερη κατάσταση, καθώς το μεγαλύτερο πληθυσμού δεν έχει εμβολιαστεί, κράτη όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία, που το σύστημα υγείας τους οδεύει προς κατάρρευση.
Χώρες τεσσάρων «εμβολιαστικών ταχυτήτων»
Οι άριστες (Overachievers): Εκεί όπου υπάρχει πλήρης επιτυχία της εμβολιαστικής εκστρατείας. Χώρες όπως η Πορτογαλία, η Μάλτα και η Ισπανία, όπου το ποσοστό άνω του 80% του πληθυσμού έχει εμβολιαστεί πλήρως, κάτι που μεταφράζεται άμεσα σε πολύ χαμηλά νέων κρουσμάτων, θανάτων και νοσηλειών.
Χώρες που θα μπορούσαν να τα πάνε και καλύτερα (Could Do Better): Βρετανία, Γερμανία και Αυστρία έχουν επιτύχει εμβολιαστική κάλυψη της τάξης του 65%-75% των πληθυσμών τους. Αυτό δεν είναι αρκετό, ωστόσο, για να σταματήσει η αύξηση νέων κρουσμάτων. Η χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων στη Βρετανία συνέβαλε πολύ στην άνοδο του ποσοστού των μολύνσεων.
Χώρες που έχουν μείνει πίσω (Falling Behind): Εδώ βρίσκεται η Ελλάδα, τα τρία κράτη της Βαλτικής – Λιθουανία, Λετονία και Εσθονία – καθώς και ορισμένα στην Κεντρική Ευρώπη, όπως η Σλοβενία. Αυτές οι χώρες καταγράφουν από τα υψηλότερα ποσοστά καθημερινών νέων κρουσμάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Την ίδια ώρα, τα ποσοστά εμβολιασμού αγγίζουν το 50%, αφήνοντας αρκετούς πολίτες απροστάτευτους έναντι του κορονοϊού, με αποτέλεσμα να είναι πολύ περισσότερες οι εισαγωγές στα νοσοκομεία και οι θάνατοι.
Οι χώρες που πιέζονται και παλεύουν (Strugglers): Οι δύο χώρες που υστερούν περισσότερο στους εμβολιασμούς είναι η Βουλγαρία και η Ρουμανία. Τα υπερφορτωμένα και ελλιπή συστήματα υγείας τους δημιούργησαν όλες εκείνες τις προϋποθέσεις για υψηλά επίπεδα νοσηλειών κατά το τέταρτο κύμα του κορονοϊού.
Η «επιδημία των ανεμβολίαστων»
Σύμφωνα με τον Ζέεμπ, πρόκειται για μια «επιδημία των ανεμβολίαστων», όπως φαίνεται από τα πολύ χαμηλά ποσοστά νέων κρουσμάτων και θανάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού στις χώρες της πρώτης κατηγορίας και τα πολύ υψηλά σε Ρουμανία και Βουλγαρία.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον Γάλλο υπουργό Υγείας Ολιβιέ Βεράν, «όλη η Ευρώπη αντιμετωπίζει νέες πιέσεις από την πανδημία, ενώ στην Ανατολική Ευρώπη, όπου το ποσοστό εμβολιασμού είναι πολύ χαμηλότερο από ό,τι στη Δύση, ο υγειονομικός αντίκτυπος είναι πραγματικός και έντονος».
«Κατά τα άλλα, οι κλιματικές συνθήκες και η εξάπλωση της παραλλαγής Delta του κορονοϊού, είναι λόγοι να είμαστε σε επαγρύπνηση», επισημαίνει ο Βεράν.
Τέλος, υπάρχει και η ζοφερή εκείνη πρόβλεψη του Ζέεμπ ότι τα συστήματα υγείας δεν θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν ένα άλλο, πέμπτο κύμα της νόσου. Όπως σημειώνει, «τα συστήματα υγείας δεν θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν ξανά», γι’ αυτό και επιμένει ότι ο εμβολιασμός αποτελεί τη μεγαλύτερη βοήθεια στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, καθώς μπορεί να αποτρέψει σοβαρές λοιμώξεις και θανάτους.
Ως παράδειγμα προς αυτή την κατεύθυνση, φέρνει το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου τα ιατρικά και επιδημιολογικά στοιχεία είναι καθησυχαστικά: η Βρετανία ναι μεν έχει εμφανίσει εκτόξευση κρουσμάτων κυρίως μεταξύ των νέων ανθρώπων, καθώς τα σχολεία άνοιξαν ξανά και ξεκίνησε η έντονη κινητικότητα, ωστόσο, ενώ τα ποσοστά νοσηλείας αυξάνονται, δεν έφτασαν στα ανησυχητικά επίπεδα προηγουμένων κυμάτων της πανδημίας.