Πώς και γιατί η Τουρκία προχώρησε στην κοινοποίηση της Navtex – της οδηγίας προς ναυτιλλομένους δηλαδή, πως η Άγκυρα δεσμεύει περιοχές που βρίσκονται εντός της κυπριακής ΑΟΖ για έρευνες από το σκάφος Barbaros; Πώς αξιολογεί η Κύπρος σήμερα τη δική της αντίδραση (αποχώρηση απ΄τις συνομιλίες) και πώς τις διεθνείς αντιδράσεις; Ο αντίκτυπος της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας της Άγκυρας μπορεί να πει κάποιος ότι είχε «θετικές» συνέπειες; Πώς σκέφτεται η Λευκωσία να προχωρήσει, ώστε να γίνει εφικτή η άρση του αδιεξόδου;

Τα ερωτήματα αυτά, καθώς και άλλα πολλά, βρίσκονται σήμερα στην αιχμή του προβληματισμού όσον αφορά το Κυπριακό, αλλά επίσης, όσον αφορά τις ευρύτερες εξελίξεις, στην περιοχή, που αναφέρονται σε ενεργειακά θέματα. Σύμφωνα με απόψεις Κυπρίων αξιωματούχων, στον έναν χρόνο (προεργασίας αλλά και εξέλιξης) των συνομιλιών, ποτέ δεν ετέθη από την τουρκοκυπριακή πλευρά οποιαδήποτε αναφορά στα ενεργειακά θέματα. Η επίδοση της Navtex επομένως από την Τουρκία ήταν ξαφνική και η ομόφωνη απόφαση της Λευκωσίας για αποχώρηση απ΄τις συνομιλίες ήταν επιβεβλημένη -υποστηρίζεται- αφού δεν μπορούσαν να γίνουν συνομιλίες υπό τη διαρκή απειλή εξόδου του Barbaros στην κυπριακή ΑΟΖ. Οποιαδήποτε άλλη πρόταση (περί αναστολής των γεωτρήσεων μέχρι να λυθεί το Κυπριακό ή περί παράλληλης – προς τις συνομιλίες – διαπραγμάτευσης επί του θέματος) δεν μπορεί να εξεταστεί «σε καθεστώς πίεσης» κι ενόσω το Barbaros βρίσκεται στην Κυπριακή ΑΟΖ, σημειώνεται.

Κατά την άποψη της Λευκωσίαςν εξάλλου, οι σκοπιμότητες της συγκυρίας (που συνυπολογίστηκαν από την Άγκυρα στην κοινοποίηση της Νavtex) έκαναν πιο υποτονικές τις διεθνείς αντιδράσεις. Τα εύσημα της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει λάβει η αντίδραση του Βαν Ρομπάι και της Ευρωβουλής, ενώ επίσης με ικανοποίηση αναφέρονται Κύπριοι αξιωματούχοι στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Ως προς την αποχώρηση συνολικά της ελληνοκυπριακής πλευράς από τις συνομιλίες (τόσο του Προέδρου Αναστασιάδη δηλαδή, όσο και του Ανδ. Μαυρογιάννη, διαπραγματευτή της ελληνοκυπριακής κοινότητας) επισημαίνεται ότι εκτιμήθηκε, πως η συγκεκριμένη επιλογή έπρεπε να γίνει στο σύνολό της για να προκαλέσει έναν αντίκτυπο. Επ΄αυτού αξίζει εξάλλου να σημειωθεί, ότι κατά την άποψη Κυπρίων αξιωματούχων, η συγκεκριμένη ιστορία είχε κάποιες θετικές συνέπειες. Θεωρείται δηλαδή, πως αν δεν είχε προηγηθεί η συγκεκριμένη αλληλουχία, ενδεχομένως να μην είχαν προχωρήσει οι τριμερείς συνεργασίες της Κύπρου με Ελλάδα – Αίγυπτο αφενός, και με Ελλάδα-Ισραήλ αφετέρου. Ενόψει εξάλλου της επικείμενης επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών του Λιβάνου στη Λευκωσία επισημάνθηκε, ότι ήδη έχει διερευνηθεί η προοπτική προσχώρησης του Λιβάνου στην «τριμερή» με την Αίγυπτο. Ανάλογη σημασία αποδίδεται και στην επικείμενη επίσκεψη στο Ισραήλ του Προέδρου Αναστασιάδη στις 2/12, όπου επιδιώκεται να αποδοθεί έμφαση σε ενεργειακά θέματα και ζητήματα ασφάλειας. Πάντως, παρά τις εμφανείς περιπλοκές που δημιουργεί η αποχώρηση από τις συνομιλίες, η Λευκωσία επιμένει πως ήταν μια «επιβεβλημένη επιλογή» στη συγκεκριμένη συγκυρία και υποστηρίζει, πως η επιστροφή στις συνομιλίες συναρτάται με την «έμπρακτη απόδειξη της Τουρκίας, πως δεν θα επαναλάβει παρόμοια πράξη».

Αναφορικά με την επίσκεψη Νταβούτογλου στην Αθήνα, Κύπριοι αξιωματούχοι δηλώνουν πως «γνώριζαν» για την πρόσκληση και πως «εμπιστεύονται πολύ περισσότερο την Αθήνα από οποιαδήποτε άλλη χώρα» στη μετάδοση των «σωστών μηνυμάτων» προς την Τουρκία. Διευκρινίζοντας εξάλλου τις προθέσεις τους υπογραμμίζουν, πως σε καμία περίπτωση δεν είναι στις προθέσεις της Λευκωσίας ο αποκλεισμός της Τουρκίας από την κατανομή του φυσικού αερίου – «διότι αν αποκλειστεί η Τουρκία απ΄αυτή την προοπτική, τι κίνητρο θάχει για την επίλυση του Κυπριακού;» επισημαίνουν και προσθέτουν ότι μεγάλο ενδιαφέρον θα έχουν τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας στο οικόπεδο 9, που αναμένεται να είναι διαθέσιμα στις αρχές του χρόνου.

Τέλος, οι σχετικές πληροφορίες αναφέρουν πως η κυπριακή πλευρά εξετάζει την εκπόνηση μιας νομοθετικής ρύθμισης που θα κινείται κατά κάποιον τρόπο στο πλαίσιο των «συγκλίσεων Χριστόφια» υπό το πνεύμα των δεσμεύσεων που απορρέουν από το μνημόνιο. (Υπενθυμίζεται ότι οι «συγκλίσεις Χριστόφια» προέβλεπαν ότι, σε περίπτωση λύσης του Κυπριακού, η διαχείριση των θαλάσσιων ζωνών θα είναι αρμοδιότητα της ομοσπονδίας και ότι τα έσοδα απ΄τους υδρογονάνθρακες θα ανήκουν στην ομόσπονδη κυβέρνηση, η οποία θα κατανέμει μέρος των εσόδων αναλογικά στις δύο συνιστώσες πολιτείες).