Για πρώτη φορά μέσα σε μία δεκαετία ο αριθμός των αυτοκτονιών στην Ιαπωνία αυξήθηκε το 2020, καθώς η πανδημία ανέτρεψε την πρόοδο που είχε σημειωθεί στην καταπολέμηση ενός σταθερά υψηλού ποσοστού αυτοκτονιών.

Ο αριθμός των γυναικών, αλλά και των παιδιών, που αυτοκτόνησαν τον περασμένο χρόνο αυξήθηκε εν μέσω της ψυχολογικής και οικονομικής πίεσης που άσκησε στον πληθυσμό η πανδημία, ενώ αντίστοιχα εκείνος των ανδρών μειώθηκε.

Συγκεκριμένα, 13.943 άνδρες και 6.976 γυναίκες αυτοκτόνησαν το 2020, μείωση κατά 1% από το 2019 για τους άνδρες, αλλά αύξηση κατά 14,5% για τις γυναίκες, οι οποίες στη συγκεκριμένη χώρα συνήθως εργάζονται στον τομέα των υπηρεσιών και του λιανεμπορίου που υπέστησαν το μεγαλύτερο πλήγμα από την πανδημία.

Σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση του υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας της Ιαπωνίας, 20.919 άνθρωποι αυτοκτόνησαν το 2020, με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία, μια αύξηση ύψους 3,7% ή αλλιώς 750 περισσότερες αυτοκτονίες σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν.

Ο χειρότερος μήνας ήταν ο Οκτώβριος όπου σημειώθηκαν 2.153 αυτοκτονίες, ο υψηλότερος μηνιαίος αριθμός εδώ και πάνω από μια πενταετία αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, επικαλούμενο το AFP.

Τον περασμένο χρόνο 3.460 άνθρωποι στη χώρα πέθαναν από COVID-19.

Η Ιαπωνία έχει επί μακρόν το υψηλότερο ποσοστό αυτοκτονιών μεταξύ των μελών της Ομάδας των 7, των μεγαλύτερων βιομηχανικών οικονομιών του κόσμου, παρότι σε περιφερειακό επίπεδο η Νότια Κορέα καταγράφει υψηλότερα ποσοστά.

Τα τελευταία χρόνια η κυβέρνηση έχει εργαστεί για την καλύτερη υποστήριξη ατόμων με ανάγκες ψυχικής υγείας και οι συντονισμένες προσπάθειες που έχουν γίνει σε εθνικό επίπεδο έχουν καταφέρει να μειώσουν το ποσοστό των αυτοκτονιών σχεδόν κατά 40% τα τελευταία 15 χρόνια, περιλαμβανομένης μιας σταθερής μείωσης από το 2009.

Οι αυτοκτονίες είναι συνηθισμένο φαινόμενο στην Ιαπωνία εδώ και πολλά χρόνια, ως ένας τρόπος για τον αυτόχειρα να αποφύγει την ντροπή ή την ατίμωση.

Η πανδημία έφερε πρωτόγνωρες συνθήκες

Επί σειρά ετών στην Ιαπωνία η αναζήτηση βοήθειας από ψυχολόγο ήταν ταμπού αλλά όταν ο αριθμός των αυτοκτονιών ανήλθε σε επίπεδο ρεκόρ, 34.427, το 2003, οι αρχές αναγκάστηκαν να συστήσουν ένα πρόγραμμα πρόληψης το οποίο τέθηκε σε ισχύ το 2007.

Μέσω των συντονισμένων προσπαθειών της κυβέρνησης και των επιχειρήσεων, στις οποίες περιλαμβάνεται ο εντοπισμός των ατόμων υψηλού κινδύνου, η μείωση των υπερωριών και η διευκόλυνση της αναζήτησης βοήθειας, ο αριθμός των αυτοκτονιών το 2019 είχε μειωθεί στις περίπου 20.000 προτού εμφανιστεί η πανδημία.

«Η πανδημία του κορονοϊού οδήγησε τους ανθρώπους σε πρωτόγνωρες συνθήκες», εξηγεί στο AFP ένας αξιωματούχος υγείας.

Η πανδημία έπληξε δυσανάλογα βιομηχανίες που απασχολούν πολλές γυναίκες, συχνά με προσωρινά συμβόλαια, όπως είναι ο τομέας της φιλοξενίας.

Μια έρευνα που διενήργησε τον Δεκέμβριο το δημόσιο τηλεοπτικό δίκτυο NHK διαπίστωσε ότι το 26% των γυναικών εργαζομένων ανέφερε προβλήματα στη δουλειά του, όπως απολύσεις, από τον Απρίλιο, σε σύγκριση με το 19% των ανδρών.

«Ο κορονοϊός τόνισε τo χάσμα μεταξύ των δύο φύλων που υπάρχει στην Ιαπωνία», λέει η Γιάγιο Οκάνο, μια καθηγήτρια φεμινιστικών σπουδών στο πανεπιστήμιο Doshisha στο Κιότο.

Μια άλλη δημοσκόπηση, του NHK, διαπίστωσε ότι το 28% των γυναικών απάντησε ότι περνούσε περισσότερη ώρα κάνοντας οικιακές εργασίες στη διάρκεια της πανδημίας, σε σχέση με το 19% των ανδρών, ενώ η επίβλεψη των παιδιών μετά το κλείσιμο των σχολείων βάρυνε κυρίως τις μητέρες.

«Οι οικιακές εργασίες ήταν επί μακρόν δυσανάλογα μοιρασμένες στην Ιαπωνία και ο όγκος τους έχει τώρα αυξηθεί λόγω του κορονοϊού», είπε η Οκάνο στο AFP.

Ανησυχία για τα παιδιά

Η αύξηση του αριθμού των αυτοκτονιών μεταξύ των παιδιών έχει επίσης ανησυχήσει τους ειδικούς. Περισσότερα από 300 παιδιά Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου αυτοκτόνησαν τους τελευταίους οκτώ μήνες μέχρι τον περασμένο Νοέμβριο, ποσοστό αυξημένο κατά σχεδόν 30% σε σχέση με την ίδια περίοδο για το 2019. Στατιστικά στοιχεία για τον Δεκέμβριο του 2020 δεν είναι διαθέσιμα.

«Οι μαθητές έχουν αγωνία για το μέλλον τους. Δεν ξέρουν τι να κάνουν. Ήταν συνηθισμένοι να μπορούν να αποφορτίζονται μιλώντας με τους φίλους τους, αλλά τώρα δεν μπορούν ούτε να πάνε για καραόκε», λέει η Ακίκο Μούρα, σύμβουλος στο Κέντρο για τις Αυτοκτονίες του Τόκιο.

Οι ειδικοί φοβούνται ότι μια σειρά από αυτοκτονίες διάσημων προσώπων στην Ιαπωνία τον περασμένο χρόνο πιθανόν να έχει επηρεάσει ευάλωτους ανθρώπους στο να σκεφτούν να κάνουν το ίδιο.

O Μουνετάκα Κανέκο, σύμβουλος στην μκο πρόληψης των αυτοκτονιών Sotto, προτείνει η κυβέρνηση να θέσει τη διαχείριση του φαινομένου των αυτοκτονιών κυρίαρχο ζήτημα της πολιτικής της αντιμετώπισης της πανδημίας «με προληπτικά μέτρα που θα ταιριάζουν στην εποχή της πανδημίας. Για κάποιους, ο κίνδυνος της αυτοκτονίας είναι πολύ σοβαρότερος από τον κίνδυνο της πανδημίας».