Η δημιουργία «νομίμων σημείων διέλευσης» είναι το νέο «εργαλείο» που έχουν αρχίσει να εξετάζουν οι Βρυξέλλες στο πλαίσιο της κοινής, ευρωπαϊκής πολιτικής ασύλου και μετανάστευσης.
Λίγα 24ωρα μετά την ανακοίνωση των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής των 28, όπου γίνεται σαφής αναφορά στην ανάγκη «αλληλεγγύης» και «καταμερισμού των βαρών» για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής κ. Ενρί Μαλός -κατά τη διάρκεια της σημερινής διεθνούς συνδιάσκεψης για «μια ολοκληρωμένη και κοινή μεταναστευτική πολιτική στην Ευρώπη- ανέλυσε την ιδέα των «νόμιμων σημείων διέλευσης», ιδέα που σχεδιάζεται να υλοποιηθεί «πιλοτικά» σε κράτη του Μαγκρέμπ (Μαρόκο, Τυνησία, Αλγερία).
Ο κ. Μαλός, στην εναρκτήρια ομιλία του, σημείωσε ότι σήμερα «ο μοναδικός τρόπος για να μπαίνουν οι αιτούντες άσυλο στην Ευρώπη είναι η λαθρομετανάστευση». Όμως, προσέθεσε, «είναι παράλογο άνθρωποι να θέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο για να καταφέρουν να συμπληρώσουν μια αίτηση πολιτικού ασύλου». Την ίδια στιγμή, η πρακτική έχει ως συνέπεια την ετεροβαρή συγκέντρωση υπηκόων τρίτων χωρών στα κράτη που βρίσκονται εκατέρωθεν των συνόρων της ΕΕ.
Στο πλαίσιο, λοιπόν, της εκλογίκευσης της πολιτικής ασύλου, αλλά και του πραγματικού καταμερισμού βαρών, η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της ΕΕ έχει ξεκινήσει συζητήσεις με μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ειδικούς στη μετανάστευση και το άσυλο, και κράτη «τράνζιτ», προκειμένου να δημιουργηθούν σε αυτά Γραφεία Ασύλου της ΕΕ.
Όπως εξηγεί ο κ. Μαλός στο ΑΜΠΕ, κεντρική ιδέα είναι να δημιουργηθούν στα κράτη του Μαγκρέμπ και στην Τουρκία (που δέχονται τα τελευταία χρόνια τη μεγαλύτερη πίεση από μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές) Γραφεία Ασύλου της ΕΕ που θα συνεργάζονται με τα γραφεία της Ύπατης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες. Εκεί θα μπορούν οι εκτοπισμένοι και οι διωκόμενοι να υποβάλλουν αιτήσεις για πολιτικό άσυλο και στη συνέχεια να καταμερίζονται σε κράτη της ΕΕ.
Σε πολλά, επικίνδυνα για την ασφάλεια των πολιτών, κράτη ήδη υπάρχουν γραφεία της Ύπατης Αρμοστείας που δίνουν σε αιτούντες πολιτικό άσυλο προσωρινές κάρτες προσφύγων. Παρόλα αυτά για να «περάσουν» αυτοί οι άνθρωποι στην ΕΕ πρέπει να ακολουθήσουν την «κλασική» επιλογή των διακινητών και επιπλέον εναπόκειται στο κράτος-μέλος να σεβαστεί ή να αγνοήσει τη σύσταση της Ύπατης Αρμοστείας. Αυτό που επιδιώκεται είναι να δημιουργηθούν παρόμοια κριτήρια στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ και την ΕΕ, ώστε οι αιτούντες άσυλο να μπορούν να διασπαρθούν σε κράτη-μέλη της ΕΕ.
Την ίδια ώρα, όμως σημειώνει ο κ. Μαλός, εκτός από τα κοινά (στο βαθμό που είναι δυνατό) κριτήρια ΕΕ και Ύπατης Αρμοστείας, προϋποτίθεται ότι θα υπάρχει και πλήρης εναρμόνιση των συστημάτων ασύλου στα κράτη-μέλη της ΕΕ. Κάτι που 10 χρόνια μετά την έναρξη της οικοδόμησης κοινού συστήματος ασύλου και μετανάστευσης δεν έχει καταστεί δυνατό. Όπως σημειώνει ο κ. Μαλός, «η υποστήριξη από τα κράτη-μέλη της ΕΕ ενός συστήματος “νομίμων σημείων διέλευσης θα είναι μια έμπρακτη απόδειξη αλληλεγγύης».