Στο μέγιστο της καταστροφικής του ισχύος φτάνει στην κεντρική Αμερική ο κυκλώνας Γιώτα, φέρνοντας τον κίνδυνο για «καταρρακτώδεις βροχές», «εξαιρετικά σφοδρούς ανέμους» και «επικίνδυνες ανόδους του επιπέδου των υδάτων σε παραλιακές περιοχές».

Ο κυκλώνας, κατηγορίας 5 στην πεντάβαθμη κλίμακα, έφτασε πάνω από το έδαφος λίγο πριν από τις 19:00 χθες Δευτέρα (τοπική ώρα· σήμερα στις 03:00 ώρα Ελλάδας) στην κεντρική Αμερική, στο βόρειο τμήμα των ακτών της Νικαράγουας στην Καραϊβική Θάλασσα.

Το λεγόμενο μάτι του κυκλώνα βρίσκεται «στα όρια της παραλίας του Χαλόβερ», χωριού που απέχει 41 χιλιόμετρα νότια της Μπίλουι, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μετεωρολογίας της Νικαράγουας (INETER).

Ο Γιώτα ακολουθεί την ίδια τροχιά με τον κυκλώνα Ήτα, κατηγορίας 4, που προκάλεσε εκτεταμένες καταστροφές κι άφησε πίσω του πάνω από 200 νεκρούς πριν από δύο εβδομάδες, όπως υπενθυμίζει το ΑΜΠΕ.

Το νέο ακραίο φαινόμενο φέρνει ανέμους μέγιστης ταχύτητας 260 χιλιομέτρων την ώρα κι αποτελεί «θανάσιμη απειλή» για την κεντρική Αμερική, προειδοποίησε το αμερικανικό εθνικό κέντρο κυκλώνων (NHC), που ανήκει στην εθνική μετεωρολογική υπηρεσία των ΗΠΑ και έχει έδρα το Μαϊάμι.

Ο κυκλώνας, ο 13ος που πλήττει φέτος την κεντρική Αμερική, απειλεί περιοχές της Ονδούρας και της Νικαράγουας. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι απομακρύνθηκαν προληπτικά από τα σπίτια τους στη Νικαράγουα, την Ονδούρα και τη Γουατεμάλα, που δεν έχουν ακόμη συνέλθει από το καταστροφικό πέρασμα του Ήτα, που όταν έφτανε στο έδαφος κατατασσόταν στην κατηγορία 4 της πεντάβαθμης κλίμακας Σαφίρ-Σίμσον.

Οι αρχές στο Ελ Σαλβαδόρ κήρυξαν επίσης «κόκκινο» (μέγιστο) συναγερμό.

Ο Ήτα άφησε άστεγους εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους και προκάλεσε τεράστιες ζημιές σε υποδομές. Επλήγησαν περίπου 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι, κατά επίσημες εκτιμήσεις.

Οι καταρρακτώδεις βροχές του κυκλώνα Γιώτα θα πλήξουν περιοχές ήδη πληγείσες από πλημμύρες και κατολισθήσεις, όπου το έδαφος έχει ήδη κορεστεί ή διαβρωθεί από τις πρόσφατες βροχές.

Οι αρχές στη Νικαράγουα έδωσαν εντολή σε πολλούς κατοίκους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους αλλά πολλοί αρνούνται να πάνε σε ήδη κορεσμένα καταφύγια λόγω του φόβου ότι θα προσβληθούν από τον νέο κορονοϊό.

Σύμφωνα με τον Γκιγιέρμο Γκονσάλες, επικεφαλής της νικαραγουανής υπηρεσίας αντιμετώπισης καταστροφών (SINAPRED), «κάπου 80.000 οικογένειες θα κινδυνεύσουν» και ήδη, απομακρύνονται από τις εστίες τους πληθυσμοί κοντά στα σύνορα με την Ονδούρα.

Το NHC προβλέπει βροχοπτώσεις ως και 40 εκατοστών στην Ονδούρα, στη βόρεια Νικαράγουα, στη Γουατεμάλα και στο νότιο Μπελίζ, με τις κατακρημνίσεις να είναι ακόμη ισχυρότερες κατά τόπους και να εκτιμάται πως μπορεί να φτάσουν ακόμη και τα 76 εκατοστά. Ενδέχεται να προκαλέσουν «ξαφνικές πλημμύρες» μεγάλης έκτασης, «δυνητικά θανατηφόρες», καθώς και «κατολισθήσεις εδάφους», προειδοποιεί.

Στην Ονδούρα, ενόψει πλημμυρών, αστυνομικοί και στρατιώτες απομάκρυναν αναγκαστικά την Κυριακή, για δεύτερη συνεχόμενη ημέρα, με ελικόπτερα και βάρκες, δεκάδες χιλιάδες κατοίκους της κοιλάδας Σούλα, στα περίχωρα της Σαν Πέδρο Σούλα, της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της χώρας.

Η χώρα χτυπήθηκε σκληρά από τον κυκλώνα Ήτα και 40.000 άνθρωποι παραμένουν σε κέντρα υποδοχής πλημμυροπαθών.

Οι αρχές μείωσε το επίπεδο του νερού στους ταμιευτήρες του μεγαλύτερου υδροηλεκτρικού φράγματος της Ονδούρας, καθώς διατυπώθηκε η ανησυχία πως οι βροχές του κυκλώνα Γιώτα θα προκαλέσουν υπερχείλισή τους.

Στη Γουατεμάλα, η υπηρεσία αντιμετώπισης καταστροφών κάλεσε τους κατοίκους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους στο βόρειο και στο βορειοδυτικό τμήμα της χώρας.

Το γεγονός ότι το θαλασσινό νερό θερμαίνεται εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής κάνει τους κυκλώνες πολύ ισχυρότερους ακόμη κι αφού φθάσουν πάνω από τη γη, τονίζουν επιστήμονες.

Μέχρι στιγμής 30 τροπικές καταιγίδες — αριθμός ρεκόρ — έχουν καταγραφεί φέτος στην Καραϊβική Θάλασσα, στην κεντρική Αμερική και στις νοτιοανατολικές ΗΠΑ.

Αρχηγοί κρατών της κεντρικής Αμερικής, οι οποίοι προσάπτουν στις βιομηχανικές χώρες τις ευθύνες για την κλιματική αλλαγή, ζήτησαν από κοινού χθες Δευτέρα βοήθεια για την ανοικοδόμηση από διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς.