Κλιμακώνονται οι συγκρούσεις στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ: Εντείνονται οι φόβοι για ολοκληρωτικό πόλεμο

Οι μάχες κλιμακώθηκαν απότομα σήμερα μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και του ορεινού θύλακα Ναγκόρνο-Καραμπάχ, που ελέγχεται από τους Αρμένιους, και τουλάχιστον 29 άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά την δεύτερη ημέρα των σφοδρών συγκρούσεων.

Οι δύο πλευρές σφυροκοπούν η μία την άλλη, με πυραύλους και πυροβολικό, στη χειρότερη έκρηξη βίας αυτής της σύρραξης που κρατά σχεδόν 30 χρόνια.

Οποιαδήποτε ενέργεια προς έναν ολοκληρωτικό πόλεμο θα μπορούσε να σύρει στη σύγκρουση τις μεγάλες περιφερειακές δυνάμεις, τη Ρωσία και την Τουρκία. Η Μόσχα έχει συνάψει αμυντική συμμαχία με την Αρμενία, η οποία παρέχει υποστήριξη ζωτικής σημασίας στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ και αποτελεί τη σύνδεσή του με τον υπόλοιπο κόσμο. Η Άγκυρα στηρίζει τους δικούς της «συγγενείς», τους τουρκογενείς Αζέρους.

«Δεν έχουμε ξαναδεί κάτι τέτοιο μετά την εκεχειρία που επιτεύχθηκε τη δεκαετία του 1990. Οι μάχες διεξάγονται σε όλα τα τμήματα του μετώπου», είπε η Αλέσια Βαρτανιάν, υψηλόβαθμη αναλύτρια του Crisis Group για την περιοχή του Νότιου Καυκάσου.

Το Ναγκόρνο-Καραμπάχ ανέφερε ότι 27 στρατιώτες του σκοτώθηκαν στις μάχες με τις αζέρικες δυνάμεις σήμερα και άλλοι 31 χθες Κυριακή, μετά την επίθεση που λέει ότι δέχτηκε από το Αζερμπαϊτζάν. Οι τραυματίες είναι περίπου 200. Οι τοπικές αρχές πάντως υποστηρίζουν ότι ανέκτησαν σήμερα κάποια από τα εδάφη που είχαν χάσει χθες.

Το γραφείο του γενικού εισαγγελέα του Αζερμπαϊτζάν ανέφερε ότι δύο Αζέροι πολίτες σκοτώθηκαν σήμερα και άλλοι πέντε χθες, ενώ 30 τραυματίστηκαν. Δεν υπάρχουν επίσημες πληροφορίες για τυχόν θύματα μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν.

Φόβος ολοκληρωτικού πολέμου

Η Βαρτανιάν είπε ότι η χρήση πυραύλων και πυροβολικού θέτει σε υψηλότερο κίνδυνο τους αμάχους και σε μια τέτοια περίπτωση θα ήταν δυσκολότερο να αποκλιμακωθεί η κατάσταση με διπλωματικά μέσα. «Αν υπάρξουν μαζικές απώλειες (σ.σ. αμάχων) θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να περιοριστούν οι μάχες και σίγουρα θα βλέπαμε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο με την πιθανή παρέμβαση της Τουρκίας ή της Ρωσίας ή και των δύο», εξήγησε.

Η Ρωσία έκανε έκκληση για άμεση κατάπαυση του πυρός ενώ η Τουρκία ανακοίνωσε ότι στηρίζει το Αζερμπαϊτζάν. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε να αποχωρήσει αμέσως η Αρμενία από τα εδάφη των Αζέρων που έχει καταλάβει, τονίζοντας ότι ήρθε η ώρα για να τερματιστεί η κρίση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Η Άντζελα Φρανγκιάν, σκηνοθέτιδα που ζει στο Στεπανακέρτ, την πρωτεύουσα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, είπε ότι οι κάτοικοι έχουν σπεύσει στα καταφύγια και ότι ακούγονται συνεχώς βομβαρδισμοί. Όλα τα καταστήματα έκλεισαν και σχεδόν κανείς δεν κυκλοφορεί στους δρόμους.

Η τουρκική υποστήριξη

Το κοινοβούλιο της Αρμενίας νωρίτερα καταδίκασε την «στρατιωτική επίθεση με όλα τα μέσα» που λέει ότι εξαπέλυσε το Αζερμπαϊτζάν στον ορεινό θύλακα. Η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Άννα Ναγνταλιάν είπε ότι Τούρκοι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες πολεμούν στο πλευρό των Αζέρων και ότι η Τουρκία παρέχει μη επανδρωμένα αεροσκάφη και μαχητικά αεροπλάνα στο Αζερμπαϊτζάν. Το Μπακού διαψεύδει αυτούς τους ισχυρισμούς ενώ από την Τουρκία δεν υπήρξε κάποια άμεση αντίδραση. Ωστόσο, πολλοί Τούρκοι αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Ερντογάν, έχουν δεσμευτεί ότι θα βοηθήσουν τους Αζέρους.

Το ειδησεογραφικό πρακτορείο Interfax μετέδωσε δηλώσεις του εκπροσώπου Τύπου του υπουργείου Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν, του Ανάρ Εβιάζοφ, σύμφωνα με τον οποίο οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας του έχουν καταλάβει πολλά στρατηγικής σημασίας υψώματα κοντά στο χωριό Ταλίς, στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Ο Εβιάζοφ είπε επίσης ότι κοντά στο Ταλίς σκοτώθηκε ο Λέρνικ Βαρντανιάν, ο διοικητής του αερομεταφερόμενου αρμένικου τάγματος επίθεσης, όμως η Αρμενία έκανε λόγο για «παραπληροφόρηση».

Δύο Σύροι αντάρτες, μέλη ενόπλων ομάδων που στηρίζονται από την Τουρκία στη βόρεια Συρία, είπαν στο πρακτορείο Reuters την περασμένη εβδομάδα ότι στέλνονται εκεί ως απόσπασμα, για να βοηθήσουν το Αζερμπαϊτζάν, σε συντονισμό με την Άγκυρα. Το πρακτορείο δεν ήταν σε θέση να επαληθεύσει αυτές τις πληροφορίες από άλλη πηγή.

Ο Χικμάτ Χατζίγιεφ, σύμβουλος του Αζέρου προέδρου Ιλχάμ Αλίγιεφ, χαρακτήρισε «ανοησία» να λέγεται ότι Σύροι μαχητές βοηθούν τη χώρα του.

Ερντογάν

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κάλεσε σήμερα να τερματιστεί η αρμενική «κατοχή» του Ναγκόρνο Καραμπάχ ώστε να σταματήσουν οι φονικές μάχες μεταξύ των υποστηριζόμενων αυτονομιστών από την Αρμενία και των αζερικών δυνάμεων.

«Ήρθε η ώρα να τελειώσει αυτή η κρίση που ξεκίνησε με την κατοχή του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Μόλις η Αρμενία εγκαταλείψει το έδαφος που έχει καταλάβει, η περιοχή θα ξαναβρεί την ειρήνη και την αρμονία», δήλωσε σε ομιλία του ο Ερντογάν, του οποίου η χώρα είναι ο κύριος υποστηρικτής του Αζερμπαϊτζάν σε αυτήν τη σύγκρουση.

«Οποιοδήποτε άλλο αίτημα ή πρόταση δεν θα ήταν μόνο άδικο και παράνομο, αλλά θα συνέχιζε να είναι ένα κακό μάθημα για την Αρμενία», πρόσθεσε.

Η Τουρκία θεωρεί ότι η Αρμενία “έχει υπό κατοχή” το Ναγκόρνο Καραμπάχ μέσω εχθρικών στο Μπακού αυτονομιστών που αυτοανακήρυξαν εκεί μια δημοκρατία το 1991 μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης.

Ο Ερντογάν είπε ότι η ομάδα του Μινσκ –υπό τη Ρωσία, τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες που διαμεσολαβεί μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν — απέτυχε να επιλύσει το θέμα για σχεδόν 30 χρόνια.

Το Αζερμπαϊτζάν «έπρεπε να πάρει τα πράγματα στα χέρια του είτε του αρέσει είτε όχι», δήλωσε ο Ερντογάν. “Η Τουρκία θα συνεχίσει να στέκεται στο πλευρό της αδελφής και φίλης χώρας που είναι το Αζερμπαϊτζάν με όλη μας την καρδιά και με κάθε τρόπο”, συνέχισε ο Τούρκος πρόεδρος, επαναλαμβάνοντας την ισχυρή υποστήριξη της χώρας του στο Μπακού από την αρχή αυτής της κρίσης.

Δεν ανέφερε άμεσα εάν η Τουρκία παίζει επί του παρόντος ενεργό ρόλο στη σύγκρουση, όπως είπε η Αρμενία.

Δεκάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους μέσα σε ένα 24ωρο, σε μάχες μεταξύ αυτονομιστών του Ναγκόρνο Καραμπάχ υποστηριζόμενων από την Αρμενία, και του Αζερμπαϊτζάν, σύμφωνα με απολογισμούς που ανακοινώθηκαν σήμερα, συγκρούσεις που αυξάνουν τους φόβους για έναν ανοιχτό πόλεμο μεταξύ αυτών των δύο χωρών.

Η αυτονομιστική αυτή περιοχή του Αζερμπαϊτζάν, που κατοικείται στην πλειονότητά της από Αρμένιους, διαφεύγει του ελέγχου του Μπακού μετά τον πόλεμο στις αρχές της δεκαετίας του 1990 που άφησε πίσω του 30.000 νεκρούς.

Ένας ανοιχτός πόλεμος μεταξύ των δύο χωρών εγείρει φόβους για σοβαρή αποσταθεροποίηση της περιοχής, κυρίως εάν η Τουρκία και η Ρωσία, που έχουν αποκλίνοντα συμφέροντα στον Νότιο Καύκασο, παρέμβουν στη σύγκρουση αυτή.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έκρινε σήμερα την κατάσταση στο Καραμπάχ “πολύ ανησυχητική” και οποιαδήποτε παρέμβαση σε αυτήν την περιοχή “απαράδεκτη”.

Νωρίτερα, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ δήλωσε ότι η Αρμενία πρέπει να στείλει πίσω ξένους “μισθοφόρους και τρομοκράτες” για να επιτευχθεί σταθερότητα στην περιοχή.

Οι Αρμένιοι που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού του Ναγκόρνο-Καραμπάχ απορρίπτουν την κυριαρχία των Αζέρων. To Γερεβάν και το Μπακού συχνά αλληλοκατηγορούνται για επιθέσεις που σημειώνονται στην περιοχή παρά μια εκεχειρία του 1994.

ΟΗΕ

Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών θα συνεδριάσει αύριο Τρίτη εκτάκτως, κεκλεισμένων των θυρών, για να εξετάσει τις εξελίξεις στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, κατόπιν αιτήματος ευρωπαϊκών χωρών, όπως έγινε γνωστό από διπλωματικές πηγές.

Την πρωτοβουλία αυτή ανέλαβαν η Γερμανία και η Γαλλία, όμως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες (Εσθονία, Βέλγιο, Βρετανία) την στήριξαν επίσης.

Η έκρηξη της βίας σε αυτόν τον ορεινό, αυτονομιστικό θύλακα που στηρίζεται από το Γερεβάν εγείρει φόβους για έναν πόλεμο ευρείας κλίμακας μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν στον Νότιο Καύκασο. Οι μάχες συνεχίστηκαν με σφοδρότητα σήμερα και τουλάχιστον 67 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από χθες Κυριακή, σύμφωνα με έναν πρώτο, μη πλήρη, απολογισμό.