Να εγκαταλείψουν άρον άρον την Κίνα αναγκάστηκαν δύο Αυστραλοί δημοσιογράφοι οι οποίοι εργάζονταν ως ανταποκριτές στη χώρα καθώς κινδύνευαν να μπουν στη φυλακή. Έζησαν εφιαλτικές στιγμές, ήρθαν αντιμέτωποι με ανακρίσεις και ανακρίθηκαν ενώ τους έριχναν δυνατό φως στο πρόσωπο.
Οι δύο άνδρες απομακρύνθηκαν αεροπορικώς από την Κίνα για την ασφάλειά τους με τη βοήθεια αξιωματούχων του αυστραλιανού προξενείου αφού προηγουμένως ανακρίθηκαν από το κινεζικό υπουργείο κρατικής ασφαλείας, όπως ανακοίνωσε την Τρίτη (8/9) η αυστραλιανή κυβέρνηση.
Οι ανταποκριτές του δικτύου ABC και του περιοδικού Australian Financial Review αναζήτησαν καταφύγιο στην πρεσβεία της Αυστραλίας στο Πεκίνο και στο προξενείο της στη Σανγκάη ενόσω διπλωμάτες διαπραγματεύονταν με κινέζους αξιωματούχους για να τους επιτραπεί να εγκαταλείψουν τη χώρα, δήλωσε η αυστραλή ΥΠΕΞ Μαρίζ Πέιν.
Οι διαπραγματεύσεις για τους δύο δημοσιογράφους- τον Μπιλ Μπιρτλς του ABC και τον Μάικλ Σμιθ του AFR- έφθασαν στο ανώτερο επίπεδο της αυστραλιανής κυβέρνησης, όπως δήλωσε πηγή στο Reuters.
Η κινεζική αστυνομία εισέβαλε στα σπίτια των δύο ανδρών, οι οποίοι έμεναν στη Σανγκάη και στο Πεκίνο, μετά τα μεσάνυχτα της περασμένης Τετάρτης και τους ανακοίνωσαν ότι τους απαγορεύτηκε η έξοδος από την Κίνα, είπε ο Σμιθ όπως μετέδωσε το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
«Ανησυχήσαμε ότι επρόκειτο για συντονισμένη ενέργεια. Αυτό μας δείχνει ότι ήταν πολιτικά υποκινούμενη. Ήμασταν οι μοναδικοί δύο εναπομείναντες δημοσιογράφοι στην Κίνα, εργαζόμενοι για αυστραλιανά μέσα», δήλωσε ο ίδιος στο Reuters σε τηλεφωνική του συνέντευξη.
«Φάνταζε πολύ, πολύ πολιτική κίνηση. Πολύ σαν μια διπλωματική κόντρα στην ευρύτερη σχέση της Αυστραλίας με την Κίνα», είπε από την πλευρά του σήμερα ο Μπιρτλς στον τηλεοπτικό σταθμό ABC.
Προηγουμένως, η αυστραλιανή κυβέρνηση είχε προειδοποιήσει τους δύο δημοσιογράφους να εγκαταλείψουν την Κίνα καθώς κλιμακωνόταν η ένταση με αφορμή την κράτηση μιας άλλης Αυστραλής πολίτη, της Τσενγκ Λέι, η οποία είναι παρουσιάστρια ειδήσεων στην κινεζική κρατική τηλεόραση.
Η Τσενγκ συνελήφθη ως ύποπτη για εγκληματικές δραστηριότητες που θέτουν σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια, όπως ανακοίνωσε σήμερα το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών.
Η Τσενγκ, η οποία είναι μια έγκριτη παρουσιάστρια των επιχειρηματικών ειδήσεων στο δημόσιο κινεζικό αγγλόφωνο τηλεοπτικό δίκτυο CGTN, συνελήφθη πριν από τρεις εβδομάδες και βίντεο που την εμφανίζουν αφαιρέθηκαν από τις κινεζικές ιστοσελίδες.
Σήμερα, ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ, ο Σάο Λιτσιάν, είπε ότι της έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα και ότι διενεργείται έρευνα.
Η ανάκριση και η καταγραφή βίντεο από τους αστυνομικούς
Στην υπόθεση των δύο ανδρών δημοσιογράφων, η αστυνομία έφθασε στα σπίτια τους πριν προλάβουν να επιβιβαστούν στις πτήσεις τους, που ήταν προγραμματισμένες για την Πέμπτη.
«Στις 12.30 πμ ξύπνησα από ένα δυνατό χτύπημα στην πόρτα μου», περιγράφει ο Σμιθ.
Επτά αστυνομικοί εισήλθαν στο σπίτι του, τον περικύκλωσαν και τον κατέγραφαν σε βίντεο ενώ ταυτόχρονα του διάβαζαν μια ανακοίνωση, η οποία τον χαρακτήριζε εμπλεκόμενο σε μια έρευνα εθνικής ασφαλείας παρότι ο ίδιος δεν ήταν το αντικείμενο της υπόθεσης.
«Μου έριξαν έναν προβολέα στο πρόσωπο. Ήταν εκφοβιστικό. Είχα αρχίσει να φοβάμαι», λέει ο ίδιος.
Αξιωματούχοι του αυστραλιανού προξενείου αποφάσισαν «ότι ήταν το καλύτερο» οι δύο δημοσιογράφοι να μπορέσουν να μείνουν με αυστραλούς αξιωματούχους σε χώρο αυστραλιανής δικαιοδοσίας ενόσω διευθετούνταν τα ζητήματα, δήλωσε η Πέιν στον ραδιοφωνικό σταθμό 2GB.
Ο Σμιθ είπε ότι μεταφέρθηκε με αυτοκίνητο που έφερε διπλωματικές πινακίδες και ένας αξιωματούχος του προξενείου συνέλεξε τις βαλίτσες του.
Και οι δύο δημοσιογράφοι παρέμειναν με αυστραλούς αξιωματούχους για πέντε ημέρες μέχρι που υπήρξε απόφαση στην οποία οι δύο συμφώνησαν να ανακριθούν από κινέζους αξιωματούχους ασφαλείας.
Ο Σμιθ μεταφέρθηκε με αυτοκίνητο και διπλωματική συνοδεία το μεσημέρι της Δευτέρας σε ένα ξενοδοχείο της Σανγκάης, όπου ανακρίθηκε για μια ώρα σχετικά με την Τσενγκ, με την οποία είχε μια φορά σύντομη συνάντηση, αλλά με την οποία δεν μίλησε ποτέ. Ρωτήθηκε επίσης και για το Χονγκ Κονγκ, μεταξύ άλλων.
Αξιωματούχοι του αυστραλιανού προξενείου συνόδευσαν τους δύο δημοσιογράφους στο αεροδρόμιο της Σανγκάης, μέχρι την πύλη επιβίβασης.
«Λυπηρό και ενοχλητικό συμβάν»
«Αυτό το περιστατικό με στόχο δύο δημοσιογράφους, οι οποίοι έκαναν το δημοσιογραφικό καθήκον τους όπως συνήθως, είναι τόσο λυπηρό όσο και ενοχλητικό», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το περιοδικό Australian Financial Review.
Με την αποχώρησή τους από την χώρα οι αυστραλιανοί δημοσιογραφικοί οργανισμοί μένουν χωρίς ανταποκριτή στην Κίνα για πρώτη φορά μετά την περίοδο του 1970.
«Είναι απογοητευτικό που έπειτα από πολλά χρόνια η Αυστραλία δεν θα έχει κάποιον δημοσιογραφικό οργανισμό παρόντα στην Κίνα», είπε η Πέιν στους δημοσιογράφους.
Το περιστατικό σημειώνεται καθώς οι ξένοι δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στην Κίνα. Η Ένωση Ξένων Ανταποκριτών της Κίνας υποστηρίζει ότι αριθμός ρεκόρ 17 ανταποκριτών απελάθηκε, μέσω της ακύρωσης των διαπιστευτηρίων του, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020.
«Η κράτηση ξένων δημοσιογράφοι στην Κίνα σηματοδοτεί μια σημαντική κλιμάκωση μιας συνεχιζόμενης, παρατεταμένης κυβερνητικής επίθεσης στις ελευθερίες του Τύπου», ανέφερε η Ένωση σε ανακοίνωσή της και πρόσθεσε: «Η Ένωση καταγγέλλει αυτή την τεράστια αποσάρθρωση των ελευθεριών των μέσων ενημέρωσης που οδηγεί τους ξένους δημοσιογράφους στον φόβο ότι μπορεί να γίνουν στόχοι της κινεζικής διπλωματίας της ομηρίας».
