Σιωπηρή υποστήριξη από την Ουάσινγκτον, φρενάρισμα της διαδικασίας «εξομάλυνσης» των σχέσεων με τις αραβικές χώρες του Κόλπου, σποραδικές προειδοποιήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση: το Ισραήλ εξετάζει τις επιπτώσεις που θα έχει ενδεχόμενη προσάρτηση τμημάτων της Δυτικής Όχθης.
Στις 28 Ιανουαρίου, ο Ντόναλντ Τραμπ, με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου στο πλευρό του, αποκαλύπτει στην Ουάσινγκτον το σχέδιο επίλυσης της διένεξης Ισραηλινών-Παλαιστινίων χρησιμοποιώντας ως σημείο αναφοράς την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί επί του πεδίου και όχι το διεθνές δίκαιο και τις αποφάσεις του ΟΗΕ.
Το σχέδιο, που φέρει το αποτύπωμα του προεδρικού γαμπρού Τζάρεντ Κούσνερ, προβλέπει την προσάρτηση από το Ισραήλ της Κοιλάδας του Ιορδάνη, που βρίσκεται υπό ισραηλινό στρατιωτικό έλεγχο, και μίας εκατοστής εβραϊκών οικισμών της Δυτικής Όχθης.
Το «ειρηνευτικό σχέδιο», κομμένο στα μέτρα του Ισραήλ, επιδιώκει μία «ρεαλιστική λύση των δύο κρατών» και προβλέπει επίσης την δημιουργία παλαιστινιακού κράτους επί της περιορισμένης εδαφικής έκτασης που θα έχει απομείνει μετά τις προσαρτήσεις, χωρίς την Ανατολική Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα και υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Το σχέδιο εντάσσεται σε ένα πλαίσιο «ειρηνευτικής συμφωνίας» μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων.
Όμως, η διεξαγωγή ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων επί των βάσεων αυτών είναι αδύνατη, διότι οι Παλαιστίνιοι – που καταγγέλλουν το σχέδιο της Ουάσινγκτον δηλώνοντας ότι ενταφιάζει τα όνειρά τους για ένα βιώσιμο παλαιστινιακό κράτος – αρνούνται να το συζητήσουν και έχουν θέσει τέλος στην συνεργασία τους με το Ισραήλ στον τομέα της ασφάλειας, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Από την Τετάρτη 1 Ιουλίου, ημερομηνία που έχει θέσει το Ισραήλ ως εκκίνηση της διαδικασίας προσάρτησης, η χώρα καλείται να ορίσει την στρατηγική της για να εφαρμόσει το αμερικανικό σχέδιο, ενώ παράλληλα αναρωτιέται για το τίμημα που θα κληθεί να πληρώσει για μία τέτοια μονομερή ενέργεια, χωρίς να έχουν προηγηθεί διαπραγματεύσεις με τους Παλαιστίνιους.
«Η απόφαση ανήκει στους Ισραηλινούς», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο, προσάπτοντας στους Παλαιστίνιους την «άρνηση» για συνομιλίες. Η δήλωσή του θεωρήθηκε από τον ισραηλινό Τύπο έμμεση υποστήριξη σε μία προσάρτηση εκτός πλαισίου συμφωνίας.
Όμως, σε περίπτωση αλλαγής φρουράς στον Λευκό Οίκο, η υποστήριξη αυτή θα είναι νεκρό γράμμα, πολύ περισσότερο που ο υποψήφιος των Δημοκρατικών στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου Τζο Μπάιντεν είναι αντίθετος με την προσάρτηση.
Από την μία πλευρά, η ισραηλινή κυβέρνηση έχει ένα στενό παράθυρο ευκαιρίας να προχωρήσει στην προσάρτηση πριν από τις αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου. Από την άλλη πλευρά, αν το Ισραήλ χρησιμοποιήσει αυτήν την ευκαιρία, μπορεί να υπονομεύσει τις σχέσεις του με μία μελλοντική αμερικανική κυβέρνηση των Δημοκρατικών.
Εξομάλυνση στον Κόλπο
Τα τελευταία χρόνια το Ισραήλ έχει αναπτύξει άτυπη συνεργασία με τοπικές οικονομίες όπως το Μπαχρέιν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία, χώρες με τις οποίες επιδιώκει εξομάλυνση των σχέσεών του. Αν προχωρήσει στην προσάρτηση, τα αποτελέσματα των προσπαθειών αυτών είναι πιθανόν να εξανεμισθούν.
«Η προσάρτηση θα θέσει βέβαιο τέλος στις ισραηλινές επιδιώξεις για καλύτερες σχέσεις με τον αραβικό κόσμο και τα Εμιράτα», προειδοποίησε με άρθρο του στην ισραηλινή εφημερίδα Yediot Aharonot ο πρέσβης των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στην Ουάσινγκτον.
Κατά γενική έκπληξη, εταιρείες του Ισραήλ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας στον τομέα της αντιμετώπισης της Covid-19.
«Είναι ίσως μία κίνηση των Εμιράτων για να πουν (στους Ισραηλινούς) “κοιτάξτε τι θα χάσετε, αν προχωρήσετε με την προσάρτηση”», λέει ο Γιόελ Γκουζάνσκι, του Εθνικού Ινστιτούτου Ερευνών στον τομέα της Ασφάλειας του πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ.
«Υπάρχουν τεράστιες πιέσεις εκ μέρους των ΗΠΑ επί των χωρών που Κόλπου για να κάνουν κινήσεις ανοίγματος προς το Ισραήλ», αλλά οι χώρες αυτές θα πρέπει να λάβουν υπ’ όψιν την υποστήριξη της κοινής τους γνώμης για την παλαιστινιακή υπόθεση, υπενθυμίζει.
Ευρωπαϊκές κυρώσεις;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ξεκινήσει διπλωματική επίθεση για να εμποδίσει το Ισραήλ να προχωρήσει με το σχέδιο της προσάρτησης.
‘Ομως, η Ένωση, πρώτος οικονομικός εταίρος του Ισραήλ, δεν μοιάζει σε θέση να απειλήσει με την επιβολή κυρώσεων, αφού αυτό θα απαιτούσε ομόφωνη απόφαση.
Δύο χώρες της ΕΕ, η Αυστρία και η Ουγγαρία, έχουν ήδη αρνηθεί να ψηφίσουν απόφαση με την οποία ζητείται από το Ισραήλ να εγκαταλείψει το σχέδιό του. Και τις τελευταίες εβδομάδες, η Κύπρος και η Ελλάδα συζήτησαν στο Ισραήλ την συνεργασία τους στην Μεσόγειο στον τομέα του φυσικού αερίου.
Διαιρεμένη, η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να επιβάλει κυρώσεις στα ειδικά προγράμματα συνεργασίας με το Ισραήλ που δεν απαιτούν ομοφωνία των μελών.
Κράτη μέλη της Ένωσης θα μπορούσαν επίσης να αναλάβουν συντονισμένη δράση, έλεγε την περασμένη εβδομάδα ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας Ζαν-Ιβ Λεντριάν. Ή να δράσουν χωριστά, με κάθε χώρα να κάνει την αποτίμηση των υπέρ και των κατά του περιορισμού της σχέσης τους με το Ισραήλ.
Ο Νετανιάχου θα υπαναχωρήσει ως προς την προσάρτηση, αν ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες απειλήσουν με περιορισμό της συνεργασίας τους;
Και οι ευρωπαϊκές χώρες, που απορροφούν μεγάλο μέρος της ισραηλινής τεχνολογίας, θα έχουν όντως όφελος από τον περιορισμό της σχέσης τους με το Ισραήλ; «Έχουμε ανάγκη τους Ισραηλινούς, αλλά όχι τους Παλαιστίνιους», δήλωσε πρόσφατα Ευρωπαίος διπλωμάτης ο οποίος δεν κατονομάσθηκε.
Διαφωνίες στον κυβερνητικό συνασπισμό
Ο Μπένι Γκαντς, εταίρος του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου στην κυβέρνηση συνασπισμού, δήλωσε σήμερα ότι η ημερομηνία της 1ης Ιουλίου, οπότε αναμένεται να ξεκινήσουν οι συζητήσεις για τα σχέδια προσάρτησης από το Ισραήλ περιοχών της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, δεν «είναι ιερή», επεσήμανε πηγή από το κόμμα του «Μπλε- Λευκό».
Οι δηλώσεις αυτές, τις οποίες σύμφωνα με την πηγή αυτή ο Γκαντς φέρεται να έκανε στη διάρκεια συνάντησής του με τον Αμερικανό πρέσβη του Ισραήλ Ντέιβιντ Φρίντμαν και τον σύμβουλο του Λευκού Οίκου Άβι Μπέρκοβιτς, προκαλούν αμφιβολίες για το αν η προσέγγιση των Ισραηλινών στο ειρηνευτικό σχέδιο της κυβέρνησης του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ είναι κοινή.
Η Ουάσινγκτον επιθυμεί ο Γκαντς να είναι σύμφωνος με το σχέδιο, το οποίο προβλέπει την προσάρτηση των εβραϊκών οικισμών στη Δυτική Όχθη και της Κοιλάδας του Ιορδάνη.
Οι Παλαιστίνιοι έχουν ανακοινώσει ότι μποϊκοτάρουν το αμερικανικό σχέδιο, ενώ Νετανιάχου και Γκαντς συμφώνησαν τον προηγούμενο μήνα, στο πλαίσιο των συζητήσεων για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού, ότι θα αρχίσουν να εξετάζουν την προσάρτηση των περιοχών αυτών την 1η Ιουλίου.
«Ο Γκαντς ξεκαθάρισε στη συνάντηση ότι η 1η Ιουλίου δεν είναι μια ιερή ημερομηνία» και πρόσθεσε ότι θα προτιμούσε το Ισραήλ να ασχοληθεί με τις οικονομικές επιπτώσεις της κρίσης του κορονοϊού, εξήγησε πηγή από το «Λευκό- Μπλε».
Μιλώντας σε δημοσιογράφους την προηγούμενη εβδομάδα ο Γκαντς, που βάσει της συμφωνίας που έχει συνάψει με τον Νετανιάχου έχει αναλάβει το υπουργείο Άμυνας και σε 18 μήνες θα αναλάβει την πρωθυπουργία, προέβλεψε ότι η κρίση του κορονοϊού θα διαρκέσει 18 μήνες.
Χαιρετίζοντας το σχέδιο Τραμπ ως «ιστορική κίνηση», ο επικεφαλής του «Μπλε- Λευκό» δήλωσε στους Αμερικανούς απεσταλμένους ότι θα πρέπει να συζητηθεί «με τους στρατηγικούς εταίρους (του Ισραήλ) στην περιοχή και με τους Παλαιστίνιους ώστε να καταλήξουμε σε μια διευθέτηση που θα ευνοεί όλες τις πλευρές», εξήγησε η ίδια πηγή.
ΟΗΕ προς Ισραήλ: Σταματήστε τα παράνομα σχέδια
Η Ύπατη Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Μισέλ Μπατσελέτ ζήτησε σήμερα από το Ισραήλ να σταματήσει τα «παράνομα» σχέδιά του να προσαρτήσει περιοχές της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, προειδοποιώντας ότι αυτό ενδέχεται να προκαλέσει αιματηρές συγκρούσεις.
«Η προσάρτηση είναι παράνομη. Τελεία», τόνισε η Μπατσελέτ σε γραπτή της ανακοίνωση. «Οποιαδήποτε προσάρτηση, είτε πρόκειται για το 30% της Δυτικής Όχθης, είτε για το 5%», πρόσθεσε.
«Ανησυχώ βαθιά ότι ακόμη και η μικρότερη προσάρτηση ενδέχεται να οδηγήσει σε αύξηση της βίας και της απώλειας ζωών, καθώς θα εγείρονται τείχη, θα αναπτύσσονται δυνάμεις ασφαλείας και οι δύο πληθυσμοί θα έρχονται πιο κοντά».
Κόκκινο νερό
Στο μεταξύ οι κάτοικοι στην πόλη Πέταχ Τίκβα του Ισραήλ είδαν έκπληκτοι σήμερα το πρωί το σιντριβάνι στην πλατεία Ντόναλντ Τραμπ να αναβλύζει κόκκινο νερό, αφού κάποιοι του έριξαν κόκκινη μπογιά για να διαμαρτυρηθούν για το αμερικανικό σχέδιο για το Μεσανατολικό.
דם בכיכר “דונלד טראמפ” – הבוקר התעוררו תושבי פתח תקווה למראות דם במזרקה על שמו של הנשיא האמריקני. לצד זה רוססה כתובת גרפיטי – “הסיפוח יעלה לנו בדם” @OrRavid pic.twitter.com/uUQDxdx0sZ
— כל העדכונים (@Allupdatesi) June 29, 2020
«Η προσάρτηση θα μας κοστίσει σε αίμα», είχαν γράψει με κόκκινη μπογιά δίπλα στο σιντριβάνι.
Η πλατεία είχε μετονομαστεί πέρυσι προς τιμή του Τραμπ, ο οποίος το 2017 αναγνώρισε την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ.
— כל העדכונים (@Allupdatesi) June 29, 2020
Αυτή είναι η πιο πρόσφατη από μια σειρά δράσεων διαμαρτυρίας που πραγματοποιούνται στο Ισραήλ κατά των σχεδίων του Νετανιάχου.