Οι ΗΠΑ τιμούν σήμερα την κατάργηση της δουλείας σε μια περίοδο έντασης στη χώρα και συνειδητοποίησης των διακρίσεων που αντιμετωπίζουν οι Αφροαμερικανοί.
Χιλιάδες άνθρωποι αναμένεται να συμμετάσχουν σε πολλές διαδηλώσεις που είναι προγραμματισμένες σε διάφορες πόλεις, από τη Νέα Υόρκη ως το Λος Άντζελες, για την 155η επέτειο της 19ης Ιουνίου του 1865 όταν οι σκλάβοι στο Γκάλβεστον του Τέξας έμαθαν ότι είναι πλέον ελεύθεροι.
Όμως φέτος πολλά περιστατικά ανάγκασαν τη χώρα να εξετάσει βαθιά τη συνείδησή της για τον ρατσισμό που σημάδεψε το παρελθόν της και είναι ακόμη ριζωμένος στην κοινωνία της.
Ο Τζορτζ Φλόιντ, ένας 46χρονος Αφροαμερικανός, πέθανε από ασφυξία στα τέλη Μαΐου στη Μινεάπολις όταν ο λευκός αστυνομικός Ντέρεκ Σόβιν κράτησε το γόνατό του πάνω στον λαιμό του επί σχεδόν 9 λεπτά. Στο βίντεο από το τραγικό συμβάν ακούγεται επανειλημμένα ο Φλόιντ να λέει: «Δεν μπορώ να αναπνεύσω».
Το βίντεο αυτό που τράβηξαν περαστικοί προκάλεσε αγανάκτηση και σοκ στις ΗΠΑ αλλά και τεράστιες διαδηλώσεις κατά του καθημερινού ρατσισμού που βιώνουν οι μαύροι και κατά της αστυνομικής βίας.
«Η θλιβερή αλήθεια είναι ότι δεν πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό» εξήγησε ο αδελφός του Τζορτζ Φλόιντ, ο Φιλονίζ, στη διάρκεια συνεδρίασης του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στη Γενεύη με θέμα τον ρατσισμό και την αστυνομία στις ΗΠΑ.
Με το σύνθημα «Οι ζωές των μαύρων μετράνε» πολλές χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους σε όλο τον κόσμο για να καταγγείλουν τις φυλετικές ανισότητες. Οι κινητοποιήσεις έφεραν στο φως της δημοσιότητας και τις βίαιες μεθόδους που χρησιμοποιούν οι δυνάμεις της τάξης αλλά και τη ρατσιστική συμπεριφορά τους απέναντι στις μειονότητες στις ΗΠΑ και αλλού.
Στην Ατλάντα ένα άλλο αντίστοιχο περιστατικό σημειώθηκε στις 12 Ιουνίου, ενισχύοντας την οργή: ένας λευκός αστυνομικός σκότωσε με δύο σφαίρες στην πλάτη τον 27χρονο Αφροαμερικανό Ρέισαρντ Μπρουκς την ώρα που αυτός προσπάθησε να γλιτώσει τη σύλληψη επειδή ήταν μεθυσμένος.
Κατεβασμένα πορτρέτα
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχασε ξανά την ευκαιρία να εμφανιστεί ως ένας πρόεδρος που ενώνει τους πολίτες. Αντ’ αυτού προτίμησε να επιτεθεί στους διαδηλωτές, τους οποίους χαρακτήρισε ταραξίες, χρησιμοποιώντας συχνά φρασεολογία με ρατσιστική χροιά.
Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος έριξε λάδι στη φωτιά ανακοινώνοντας αρχικά ότι θα πραγματοποιούσε σήμερα στην Τάλσα της Οκλαχόμα την πρώτη του προεκλογική συγκέντρωση έπειτα από πολλούς μήνες.
Στην πόλη είχαν ξεσπάσει το 1921 οι χειρότερες φυλετικές συγκρούσεις στην ιστορία των ΗΠΑ, με σχεδόν 300 Αφροαμερικανούς να σφαγιάζονται από ένα πλήθος λευκών.
Τελικά, έπειτα από τις πιέσεις που δέχθηκε, ο Τραμπ αναγκάστηκε να μεταφέρει την ημερομηνία της συγκέντρωσης.
Οι διαδηλώσεις ανάγκασαν επίσης τους Αμερικανούς να θυμηθούν την Ιστορία της χώρας τους που διχάστηκε στο θέμα της δουλείας.
Τον τελευταίο καιρό αυξήθηκαν οι εκκλήσεις να κατέβουν τα αγάλματα και τα μνημεία στρατηγών της Συνομοσπονδίας στη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου (1861-65), που υπάρχουν σε πολλές πόλεις του Νότου, με πολλά από αυτά να βανδαλίζονται.
Η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, η Δημοκρατική Νάνσι Πελόζι, ζήτησε χθες Πέμπτη την απομάκρυνση των πορτρέτων τεσσάρων πρώην προέδρων του σώματος που είχαν συνταχθεί με τη Συνομοσπονδία.
Παρά τις προόδους που σημειώθηκαν χάρη στο κίνημα υπέρ των πολιτικών δικαιωμάτων των μαύρων τις δεκαετίες του 1950 και του 1960, οι Αφροαμερικανοί (που αποτελούν το 13% του πληθυσμού των ΗΠΑ) είναι οι μεγάλοι ξεχασμένοι της ανάπτυξης. Πιο φτωχοί, πιο άρρωστοι και συνήθως με μικρότερη εκπροσώπηση στην πολιτική, θύματα αυξημένου ποσοστού φυλακίσεων.
Η κρίση με την επιδημία του κορονοϊού όξυνε τα δεινά της κοινότητας των μαύρων, με το ποσοστό της ανεργίας να σημειώνει έκρηξη και τους Αφροαμερικανούς να είναι πιο ευάλωτους στην covid-19.