Η απονομιμοποίηση των διαδηλωτών, που βγήκαν στους δρόμους οργισμένοι μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από αστυνομικό, είναι ο βασικός «στόχος» των fake news που κατακλύζουν το ίντερνετ από την αρχή των διαμαρτυριών.
«Ο θάνατος του Τζορτζ Φλόιντ ήταν σκηνοθετημένος. Οι αρχές διέκοψαν τις επικοινωνίες στην αμερικανική πρωτεύουσα. Άνθρωποι πληρώθηκαν για να παίξουν τους “επαγγελματίες αναρχικούς”» είναι μεταξύ αυτών.
Τα fake news ενισχύουν την καχυποψία και την διχόνοια την ώρα που η χώρα ζει μία στιγμή έκρηξης της οργής ενώ απειλούν να μεγαλώσουν το χάσμα ανάμεσα στους υποστηρικτές των εκδηλώσεων διαμαρτυρίας και τους αντιπάλους, όπως και ανάμεσα στους διαδηλωτές και τις δυνάμεις ασφαλείας.
Τα γεγονότα που συγκλονίζουν τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι «εξαιρετικά ευάλωτα στη χειραγώγηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης», λέει ο Emerson Brooking, ειδικός στην παραπληροφόρηση σε ερευνητικό εργαστήριο του Atlantic Council.
«Κάθε πολιτική κρίση προσφέρεται για εκμετάλλευση. Η απειλή είναι ακόμη μεγαλύτερη όταν η κρίση εξελίσσεται με ταχύτητα, όταν σημαδεύεται από βία ή όταν θίγει ένα υπερευαίσθητο κοινωνικό πρόβλημα. Ο θάνατος του Τζορτζ Φλόιντ και οι διαδηλώσεις που ακολούθησαν συγκεντρώνουν και τα τρία χαρακτηριστικά».
Απονομιμοποίηση των διαδηλωτών
Ο Τζορτζ Φλόιντ πέθανε με χειροπέδες, με το πρόσωπο στο έδαφος, όταν ένας αστυνομικός έβαλε το γόνατό του στον λαιμό του για ατελείωτα λεπτά. Η εναντίον του κατηγορία είναι ότι χρησιμοποίησε πλαστό χαρτονόμισμα των 20 δολαρίων για να αγοράσει τσιγάρα, υπενθυμίζει το ΑΜΠΕ.
Οι Αμερικανοί κατέβηκαν στους δρόμους σε 50 Πολιτείες για να καταγγείλουν τον θάνατό του σε διαδηλώσεις στην πλειονότητα τους ειρηνικές, αλλά οι λεηλασίες, οι εμπρησμοί και οι βανδαλισμοί δεν έλειψαν σε πολλές πόλεις.
Σε κάποια στιγμή, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απείλησε να κατεβάσει τον στρατό για να καταστείλει τις ταραχές.
«Η πλειονότητα των fake news που έχω παρακολουθήσει έχουν ως στόχο την απονομιμοποίηση των διαδηλωτών», εξηγεί ο Emerson Brooking.
«Εφευρίσκοντας πράγματα, βγάζοντάς τα από τον πλαίσιό τους ή στρέφοντας τους προβολείς σε βίαια επεισόδια που ξεσπούν στο πλαίσιο ειρηνικών διαδηλώσεων, γίνεται δυνατόν για μία κυβέρνηση να νομιμοποιήσει την χρήση της πλέον κατασταλτικής δύναμης απέναντί τους».
Παράδειγμα είναι οι απόπειρες για να δημιουργηθεί διχόνοια: μέλη εθνικιστικής οργάνωσης της άκρας δεξιάς Identity Evropa υποδύθηκαν στο Twitter ότι ανήκουν στο κίνημα antifa με τον πλαστό λογαριασμό @ANTIFA_US και ενθάρρυναν τους «συντρόφους» να επιδράμουν «στις συνοικίες των λευκών» για «να πάρουν πίσω αυτά που μας ανήκουν».
Στην συνέχεια τα screen save από το Twitter αναρτήθηκαν και διανεμήθηκαν μέσω του Facebook.
Χρήστες του Facebook έγραψαν επίσης ότι ο θάνατος του Τζορτζ Φλόιντ ήταν σκηνοθετημένος, ότι ο άνθρωπος είναι ζωντανός, παρά την δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της νεκροψίας.
Συντονισμένη επιχείρηση
Στο Facebook αναρτήθηκαν επίσης εικόνες από μία πλαστή αγγελία «ζητούνται επαγγελματίες αναρχικοί», η οποία ψευδώς αποδόθηκε σε τοπική οργάνωση του Δημοκρατικού Κόμματος και στο ίδρυμα Open Society του Τζόρτζ Σόρος, τον οποίο οι συντηρητικοί τοποθετούν πρωταγωνιστή στις θεωρίες συνωμοσίας που διακινούν.
Η πλαστή είδηση για την διακοπή των επικοινωνιών στην Ουάσινγκτον την 1η Ιουνίου κυκλοφόρησε με το hashtag #DCBlackout.
Ο Alex Engler, που μελετά τις συνέπειες της τεχνητής νοημοσύνης στο ίδρυμα Brookings, αναφέρει ότι οι τοξικές ειδήσεις περί διακοπής των επικοινωνιών κυκλοφόρησαν μέσω «εκατοντάδων ύποπτων λογαριασμών» στο πλαίσιο δράσης που «μοιάζει με συντονισμένη επιχείρηση».
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες tweet και οδήγησε στην έκθεση εκατομμυρίων ανθρώπων σε αυτήν την θεωρία συνωμοσίας.
Η διάδοση αυτών των fake news είναι αρνητική για την εικόνα των διαδηλωτών, λέει ο ερευνητής.
«Οι διαδηλωτές έχουν νόμιμα κίνητρα και το μήνυμά τους είναι αποτελεσματικό όταν διαδίδεται με εντιμότητα. Όταν το μήνυμα αυτό σκιάζεται από πληροφορίες που αποδεικνύονται πλαστές, όπως με το #DCBlackout, οι αναποφάσιστοι παρατηρητές των εξελίξεων μπορεί να γυρίσουν την πλάτη στο κίνημα.
«Η παραπληροφόρηση δεν έχει πολιτικό χρώμα και κάνει κακό σε όλους. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, κάνει περισσότερο κακό στους διαδηλωτές». «Διότι οι διαδηλωτές εξαρτώνται από την υποστήριξη του πληθυσμού, υποστήριξη που υπονομεύουν τα fake news», συνοψίζει ο Emerson Brooking.