Ορισμένοι διαμαρτύρονται για εκείνους που αθλούνται. Άλλοι αναρωτιούνται αν όσοι περνούν από τον δρόμο για να πάνε στη δουλειά τους απασχολούνται όντως σε κάποια «απολύτως αναγκαία» υπηρεσία. Από την έναρξη της πανδημίας στις ΗΠΑ, τα προάστια των μεγάλων πόλεων έχουν μετατραπεί σε γειτονιές όπου οι μεν «κατασκοπεύουν» τους δε.
Και οι ειδικοί ανησυχούν ότι η πρακτική αυτή μπορεί να εξελιχθεί σε κάτι το τετριμμένο, καταστρατηγώντας τα δικαιώματα όλων.
«Αγχώνομαι υπερβολικά όταν βλέπω αυτούς τους άξεστους να μην τηρούν τους κανόνες που έχουν επιβληθεί για να μπορέσουμε όλοι να ξεπεράσουμε αυτή τη φρικτή κατάσταση», λέει ένας κάτοικος στο διαδικτυακό φόρουμ μιας εύπορης συνοικίας της Ουάσινγκτον, όπου πολλοί έχουν καταγγείλει τους γείτονές τους επειδή δεν τηρούν την κοινωνική αποστασιοποίηση.
«Εγώ προτείνω το εξής: όταν βλέπετε τέτοια συμπεριφορά, γιατί να μην τραβάτε φωτογραφίες ή βίντεο των παραβατών; Έτσι μπορεί να αποθαρρυνθούν κάποιοι», γράφει ένας άλλος.
Το να παρακολουθεί κανείς τους γείτονές του ή ακόμη και να τους διαπομπεύει στους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης, σίγουρα δεν είναι κάτι το καινοφανές. Όμως σήμερα, «υπάρχει η αίσθηση ότι κάνοντάς το, σώζεις ζωές… Με την Covid-19, φοβόμαστε και επείγει να εφαρμόσουμε τους κανόνες της κοινωνικής αποστασιοποίησης. Το να ντροπιάζουμε (τους παραβάτες), είναι πραγματικά ένα από τα λίγα εργαλεία που διαθέτουμε», εξήγησε η Έμιλι Λέντλοου, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Κάλγκαρι που μελετά κυρίως τους κανόνες που διέπουν την ιδιωτική ζωή.
Τα παραδείγματα είναι αμέτρητα στις πλατφόρμες όπως η Nextdoor, ένα τοπικό δίκτυο που απαιτεί από τους χρήστες να χρησιμοποιούν το πραγματικό όνομά τους και την πραγματική τοποθεσία τους.
«Οι γείτονές μου είναι όλοι τους μεθυσμένοι, είχαν πάρτι στο σπίτι τους. Ο ένας τους έκανε διάλεξη κοντά στην πόρτα μου λέγοντας ότι είναι ηλίθιο να κηρυχθεί άλλος ένας μήνας καραντίνας και ότι εκείνος δεν θα υπακούσει», ανέφερε μια κάτοικος σε γειτονιά του Λος Άντζελες.
«Πρέπει να τους καταγγείλεις όταν γίνει αυτό επειδή αυτό θα σημαίνει άλλον έναν μήνα στους τέσσερις τοίχους για εμάς», της απάντησε μια άλλη χρήστρια.
Το να εξυβρίζεις ή να καταγγέλλεις κάποιον δημοσίως αντίκειται στους κανόνες της πλατφόρμας, η οποία προειδοποιεί ότι τέτοια σχόλια θα διαγράφονται.
«Μην κρίνετε…»
«Υπάρχει σαφώς μια κοινωνική διαπόμπευση. Και αυτό βοηθά για να παραμείνουν οι άνθρωποι στα σπίτια τους», εκτίμησε η Ντίβια Σόντι της εταιρείας IQ Solutions που ειδικεύεται σε θέματα ενημέρωσης για τη δημόσια υγεία.
Η Έμιλι Λέντλοου πιστεύει επίσης ότι τέτοια μέσα μπορεί να αποδεχθούν αποτελεσματικά. Παραδέχεται όμως παράλληλα ότι υπάρχει και κόστος: τα θύματα επικρίνονται άδικα, η παρακολούθηση από τους γείτονες μετατρέπεται σε τετριμμένη πρακτική. Τις ανησυχίες αυτές εξέφρασε και μια χρήστρια στο φόρουμ της συνοικίας της Ουάσινγκτον.
«Συμπάσχω με όσους ανησυχούν (για την Covid-19) αλλά το να μετατραπούμε σε μια κοινωνία που θυμίζει αστυνομικό κράτος δεν είναι υγιές», έγραψε.
«Δεν είναι αποδεκτό να τραβάς φωτογραφίες των ανθρώπων και να τις δημοσιοποιείς. Τι θα ακολουθήσει μετά; Το τρένο για το Νταχάου;» αντέδρασε έντονα ένας άλλος χρήστης στην πλατφόρμα Nextdoor τους Λος Άντζελες, όταν αναρτήθηκαν φωτογραφίες ανθρώπων που περπατούσαν πλάι-πλάι.
Η Λέντλοου υπενθύμισε ότι η πρακτική δημόσιου εξευτελισμού ενός ανθρώπου δεν είναι κάτι το καινούριο. Όμως μέχρι σήμερα, κάτι τέτοιο ήταν καταδικαστέο. «Φοβάμαι πως όταν περάσουν όλα αυτά, ό,τι ήταν αμφιλεγόμενο θα γίνει ο κανόνας», πρόσθεσε.
Στο διαδίκτυο, απουσία πλαισίου, οι άδικες καταγγελίες πολλαπλασιάζονται. Έτσι στο Μπρούκλιν, κάποιος διαμαρτυρήθηκε γιατί είδε στον δρόμο μια ομάδα ανθρώπων. Όμως μετά, άλλος χρήστης του εξήγησε ότι επρόκειτο για τα μέλη μιας ομάδας Ανώνυμων Αλκοολικών ή Τοξικομανών.
Εξ ου και οι εκκλήσεις για περισσότερη ευσπλαχνία.
«Ξέρω ότι όλοι μας είμαστε σε τεταμένη κατάσταση, όμως σας παρακαλώ, σταματήστε να κρίνετε τους άλλους», έγραψε ένας χρήστης στο Facebook.
