Στην Ε.Ε. σημειώνονται πάνω από χίλιες ανθρωποκτονίες από πυροβόλα όπλα κάθε χρόνο, ενώ τα πεντακόσιες χιλιάδες περίπου πυροβόλα όπλα που έχουν δηλωθεί ως απολεσθέντα ή κλαπέντα στην Ε.Ε. δεν έχουν εντοπιστεί.
Παράλληλα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα σχετικής έρευνας του ευρωβαρομέτρου, το 68% των Ελλήνων θεωρούν υψηλό ή αρκετά υψηλό τον αριθμό των εγκλημάτων με τη χρήση όπλων (49% στην Ε.Ε.), ενώ το 77% των συμπολιτών μας εκτιμά ότι την επόμενη πενταετία τα εγκλήματα με όπλα θα αυξηθούν (58% στην Ε.Ε.).
Για τους λόγους αυτούς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παρουσιάσει προτάσεις για το πώς θα μπορούσε να περιοριστεί η ένοπλη βία στην Ευρώπη, και προτείνει νομοθετικά μέτρα, επιχειρησιακές δράσεις, κατάρτιση και χρηματοδοτικά μέσα, σε επίπεδο Ε.Ε., με στόχο την αντιμετώπιση των απειλών που προέρχονται από την παράνομη χρήση πυροβόλων όπλων.
Οι προτάσεις της Επιτροπής αφορούν την αντιμετώπιση των αδυναμιών που εντοπίζονται στην ΕΕ, σε όλο τον κύκλο ζωής των όπλων, δηλαδή κατά την κατασκευή, την πώληση, την κατοχή, την εμπορία, την φύλαξη και την απενεργοποίησή τους, χωρίς παράλληλα να θίγονται ορισμένες ισχυρές παραδόσεις που συνδέονται με νόμιμη χρήση όπλων, όπως το άθλημα της σκοποβολής, το κυνήγι κ.λπ.
Η Επιτροπή εκτιμά ότι αυστηρότεροι κοινοτικοί κανόνες για την απενεργοποίηση των πυροβόλων όπλων θα μπορούσαν ενδεχομένως να διασφαλίσουν ότι όταν αυτά παύουν να χρησιμοποιούνται, καθίστανται ακατάλληλα προς χρήση.
Η Επιτροπή θα διερευνήσει τη δυνατότητα καθιέρωσης κοινής προσέγγισης για την επισήμανση των πυροβόλων όπλων με αριθμό σειράς κατά την κατασκευή τους, ώστε να διευκολύνεται η ταυτοποίηση των όπλων που χρησιμοποιούνται από εγκληματίες.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, είναι ανάγκη να θεσπιστεί κοινοτική νομοθεσία με κοινούς ελάχιστους κανόνες για τις ποινικές κυρώσεις ώστε να ενισχυθεί η αποτροπή της χρήσης όπλων σε όλα τα κράτη μέλη, αλλά και να καλυφθούν τα νομικά κενά υπέρ των διακινητών.
Οι κανόνες αυτοί θα μπορούσαν, αφενός, να καθορίζουν ποια αδικήματα με πυροβόλα όπλα πρέπει να διώκονται ποινικά (παράνομη κατασκευή, διακίνηση, παραβίαση της επισήμανσης, παράνομη κατοχή και πρόθεση προμήθειας πυροβόλου όπλου) και, αφετέρου, να προσδιορίζουν το επίπεδο των κυρώσεων που πρέπει να επιβάλλουν τα κράτη μέλη.
Η μείωση της ένοπλης βίας θα μπορούσε επίσης να επιτευχθεί αν γίνουν αυστηρότερες οι διατάξεις της οδηγίας της ΕΕ για την κατοχή όπλων στα κράτη μέλη, με τον περιορισμό, για παράδειγμα, της πρόσβασης σε ιδιαίτερα επικίνδυνα είδη όπλων για μη στρατιωτική χρήση. Παράλληλα πρέπει να επανεξεταστούν οι διαδικασίες χορήγησης αδειών για όπλα και να βρεθούν συγκεκριμένες λύσεις.
Επίσης, πρέπει να ενισχυθούν οι έλεγχοι πώλησης και παράνομης κατασκευής πυροβόλων όπλων. Η Επιτροπή θα συγκεντρώσει επίσης περισσότερες πληροφορίες για τις προκλήσεις που δημιουργούν οι νέες τεχνολογίες, όπως η ηλεκτρονική πώληση όπλων ή η τρισδιάστατη εκτύπωση τμημάτων όπλων, αλλά ταυτόχρονα και για τους τρόπους μείωσης του κινδύνου της παράνομης παράδοσης πυροβόλων όπλων μέσω ταχυδρομείου.
Η Επιτροπή θα επιχειρήσει επίσης να περιορίσει την απειλή της εκτροπής πυροβόλων όπλων από τρίτες χώρες παρέχοντας τεχνική βοήθεια, όπως ενίσχυση των συστημάτων ελέγχου των εξαγωγών όπλων, αποκοπή των οδών διέλευσης του λαθρεμπορίου και καλύτερη διαχείριση των αποθεμάτων στρατιωτικών όπλων.
Οι προτάσεις αυτές θα συζητηθούν τώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη ώστε να αξιολογηθούν οι διάφορες επιλογές, μεταξύ των οποίων και η θέσπιση νομοθεσίας.