Οι πρόεδροι της Ρωσίας και της Ουκρανίας Βλαντίμιρ Πούτιν και Βολοντίμιρ Ζελένσκι συμφώνησαν κατά την πρώτη τους συνάντηση χθες Δευτέρα στο Παρίσι σε μια σειρά μέτρων για την επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας στην ανατολική Ουκρανία, χωρίς ωστόσο να καταφέρουν να ξεπεράσουν τις διαφωνίες τους σε πολιτικό επίπεδο, δίνοντας ραντεβού σε τέσσερις μήνες προκειμένου να πετύχουν νέα πρόοδο.
«Κατά τη γνώμη μου, το λέω ειλικρινά» το αποτέλεσμα αυτής της συνάντησης «ήταν πολύ λίγο: θα ήθελα να έχουμε επιλύσει μεγαλύτερο αριθμό προβλημάτων», δήλωσε ο Ζελένσκι στη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου που πραγματοποιήθηκε μετά τη λήξη της συνάντησης, την οποία φιλοξένησε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν με τη συμμετοχή της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ.
Ο Πούτιν εμφανίστηκε πιο αισιόδοξος, χαιρετίζοντας «ένα σημαντικό βήμα» προς την αποκλιμάκωση.
Οι τέσσερις ηγέτες συμφώνησαν σε ένα σημείο έπειτα από τρία χρόνια αδιεξόδου στις ειρηνευτικές συνομιλίες: «Το γεγονός ότι βρισκόμαστε ο ένας δίπλα στον άλλο είναι σημαντικό αποτέλεσμα», σχολίασε ο Μακρόν.
Ο Γάλλος πρόεδρος χαρακτήρισε «ανοικτή πληγή στην καρδιά της ευρωπαϊκής ηπείρου» τον πόλεμο στην ανατολική Ουκρανία μεταξύ του Κιέβου και των φιλορώσων αυτονομιστών ανταρτών, εξαιτίας του οποίου από το 2014 έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 13.000 άνθρωποι και έχουν εκτοπιστεί σχεδόν 1,5 εκατομμύριο.
«Έχουμε ακόμη να κάνουμε πολλή δουλειά, όμως έχω την εντύπωση ότι υπάρχει καλή θέληση για να επιλύσουμε τα δύσκολα θέματα», εκτίμησε η Μέρκελ.
Εδραίωση της κατάπαυσης του πυρός, μαζική ανταλλαγή κρατούμενων ως τα τέλη Δεκεμβρίου, νέα απόσυρση των μαχητών από τρεις περιοχές ως το τέλος Μαρτίου: στη σύνοδο εστάλησαν πολλά σημαντικά μηνύματα.
Διαφωνίες για τα σύνορα
Όμως ο Ουκρανός πρόεδρος δεν κατάφερε να κερδίσει τις υποχωρήσεις που ήθελε για την προκήρυξη τοπικών εκλογών στις περιοχές που ελέγχουν οι αυτονομιστές αντάρτες στο Ντονμπάς.
Εξάλλου ζήτησε την εξάρθρωση όλων των «παράνομων» ένοπλων ομάδων –στις οποίες περιλαμβάνονται οι φιλορώσοι αυτονομιστές και οι Ρώσοι υποστηρικτές τους— και την επιστροφή υπό ουκρανικό έλεγχο μέρους των συνόρων, τα οποία αυτή τη στιγμή βρίσκονται στα χέρια των αυτονομιστών.
«Έχουμε σοβαρές διαφωνίες για τα σύνορα», υπογράμμισε. Η Μόσχα από την πλευρά της ζήτησε την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ, στις οποίες προβλέπεται η επιστροφή των συνόρων υπό ουκρανικό έλεγχο μόνο μετά τη διενέργεια τοπικών εκλογών.
Ο Ζελένσκι, νέος στην πολιτική, δέχεται εξάλλου πιέσεις από την κοινή γνώμη στην Ουκρανία να μην κάνει πολλές υποχωρήσεις απέναντι στον Πούτιν. Πολλές διαδηλώσεις έχουν πραγματοποιηθεί στη χώρα για τον λόγο αυτό τις τελευταίες εβδομάδες.
«Η Ουκρανία δεν θα παραδώσει ποτέ τα εδάφη της», το Ντονμπάς και την Κριμαία την οποία προσάρτησε η Ρωσία, δεν θα δεχθεί «την ομοσπονδιοποίηση» και δεν θα επιτρέψει σε κανέναν «να επηρεάσει την φιλοευρωπαϊκή της πορεία προς την ανάπτυξη», τόνισε ο Ουκρανός πρόεδρος.
Νέα σύνοδος
Προκειμένου να ξεπεράσουν τις διαφωνίες τους οι τέσσερις ηγέτες συμφώνησαν να συναντηθούν ξανά «σε τέσσερις μήνες».
Χθες Πούτιν και Ζελένσκι πήραν θέσεις σε στρογγυλό τραπέζι στο πλευρό του Μακρόν και της Μέρκελ, ενώ στη συνέχεια είχαν μία συνάντηση τετ-α-τετ.
Ο Ζελένσκι, που εξελέγη τον Απρίλιο με την υπόσχεση να τερματίσει τη σύγκρουση, έκανε το σήμα της νίκης με τα δάκτυλά του την ώρα που έφτανε στο προεδρικό μέγαρο στο Παρίσι νωρίς το απόγευμα.
Ο Ρώσος ομόλογός του, που εμφανίστηκε σε θέση ισχύος στο Παρίσι, ήταν πολύ πιο λακωνικός, με το πρόσωπό του να μην προδίδει πολλά, όπως άλλωστε συνηθίζει.
Οι συγκρούσεις στην ανατολική Ουκρανία μειώθηκαν σε ένταση μετά την υπογραφή των συμφωνιών του Μινσκ το 2015. Όμως 80.000 άνδρες εξακολουθούν να είναι ανεπτυγμένοι στη γραμμή του μετώπου, μήκους 400 χιλιομέτρων. Κάθε μήνα εξακολουθούν να υπάρχουν νεκροί από μικροσυγκρούσεις και νάρκες.