Αντιμέτωποι με μια νέα σπαζοκεφαλιά βρίσκονται οι 27 μετά το Brexit: τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία, προς την οποία είναι αντίθετος ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, που δέχεται τα πυρά των εταίρων του γι’ αυτό.
Εξαιτίας του θέματος αυτού, οι ευρωπαίοι ηγέτες συνέχισαν μέχρι τις 2 τη χθεσινή νύχτα τις συνομιλίες τους στις Βρυξέλλες που ολοκληρώθηκαν με την διαπίστωση ότι διαφωνούν.
Σήμερα το πρωί, πολλοί ηγέτες, κυρίως οι προερχόμενοι από την ανατολική Ευρώπη, εξέφρασαν την απογοήτευσή τους, επιρρίπτοντας την ευθύνη σε τρεις χώρες, με επικεφαλής τη Γαλλία, που αρνήθηκαν την πρόσκληση προς τα Σκόπια και τα Τίρανα για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ένωση.
Υπήρχε ωστόσο η πολιτική βούληση σύσσωμων των ευρωπαϊκών θεσμών, του Συμβουλίου, της Κομισιόν και του Κοινοβουλίου, για την έναρξη εντός των προσεχών μηνών της μακράς διαδικασίας που θα κατέληγε με την ένταξη των δύο βαλκανικών χωρών στο ευρωπαϊκό μπλοκ.
Η μελλοντική πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επαίνεσε τις «εξαιρετικές επιδόσεις» τους των τελευταίων ετών και την ανάγκη «να σταλεί ένα ισχυρό μήνυμα» για την ευρωπαϊκή τους προοπτική κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής.
Η εξήγηση Μακρόν για το γαλλικό βέτο
Όμως το βέτο που πρόβαλε η Γαλλία αναβάλλει επ’ αόριστον τη διαδικασία, αφού η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων απαιτεί ομοφωνία των κρατών μελών.
Δικαιολογώντας την αρνητική του στάση, ο Εμανουέλ Μακρόν εξήγησε ότι είναι πεπεισμένος πως η περιοχή του δυτικών Βαλκανίων είναι στρατηγικής σημασίας για την Ευρώπη και ότι πρέπει να συνδεθούν με την Ευρώπη. Όμως, πριν από την έναρξη των διαπραγματεύσεων, «πρέπει να μεταρρυθμιστεί» η διαδικασία διεύρυνσης η οποία είναι «αναποτελεσματική» και «απογοητευτική», σύμφωνα με την γαλλίδα υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Αμελί ντε Μονσαλέν. «Δυστυχώς, λίγοι τολμούν να το πουν δημόσια», δήλωσε γαλλική διπλωματική πηγή.
Για το Παρίσι, η προτεραιότητα είναι «κατά τη σημερινή φάση, η μεταρρύθμιση πρώτα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διότι η διαδικασία λήψεως των αποφάσεων είναι προβληματική.
Για ορισμένους ευρωπαίους διπλωμάτες, το γαλλικό βέτο εξηγείται με βάση λόγους εσωτερικής πολιτικής, που συνδέονται με τα θέματα της μετανάστευσης, με τον φόβο αύξησης των μεταναστευτικών ροών σε περίπτωση ανοίγματος των συνόρων, όπως μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο και αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Αυτό το παραδέχθηκε εν μέρει ο Εμανουέλ Μακρόν θέτοντας το ερώτημα: «Πώς θέλετε να το εξηγήσω στους συμπολίτες μου αφού η δεύτερη στην κατάταξη χώρα από την οποία προέρχονται οι άνθρωποι που ζητούν άσυλο στην Γαλλία είναι η Αλβανία;».
Στα Τίρανα, η εφημερίδα Tema έγραψε σήμερα ότι στόχος του Εμανουέλ Μακρόν είναι να κερδίσει δημοτικότητα ως ο πρόεδρος που δεν επέτρεψε την διεύρυνση και ανέδειξε τους Αλβανούς σε σύμβολο των μεταναστών μπροστά στους ξενοφοβικούς της Μαρίν Λεπέν.
Όσοι εναντιώνονται στη σημερινή διαδικασία διεύρυνσης φοβούνται επίσης την επανάληψη των προβλημάτων που συνδέονται με την διαφθορά και την προσβολή της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης που γνωρίζουν η Ρουμανία και η Βουλγαρία, οι οποίες εντάχθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2007.
Αντίθετα, οι υποστηρικτές της ένταξης των δύο χωρών θεωρούν ότι η άρνηση εισδοχής τους κινδυνεύει να σπρώξει αυτές τις χώρες στην αγκαλιά της Τουρκίας, της Κίνας και της Ρωσίας, που είναι ήδη εξαιρετικά δραστήριες στον χώρο των Βαλκανίων.
Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ προειδοποίησε ότι οι συμπολίτες του δεν θα αποδεχθούν επ’ αόριστον την απόρριψη, την στιγμή που η χώρα του έχει θέσει σε εφαρμογή τις μεταρρυθμίσεις που έχουν ζητήσει οι Βρυξέλλες.
«Όλος ο κόσμος παραδέχεται ότι η Βόρεια Μακεδονία έκανε πολλά: άλλαξε το όνομά της, άλλαξε σύνταγμα και έκανε τα πάντα για να λάβει πρόσκληση», δήλωσε ο πρόεδρος της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα.
Το θέμα θα συζητηθεί και πάλι την άνοιξη 2020 κατά την διάρκεια της συνόδου κορυφής ΕΕ-Βαλκανίων στο Ζάγκρεμπ. Η Κροατία, που θα ασκεί τότε την προεδρία της ΕΕ, θα θέσει την διεύρυνση μεταξύ των προτεραιοτήτων της.