Περισσότεροι από 45,2 εκατ. άνθρωποι ζούσαν το 2012 μακριά από τις εστίες τους, οι περισσότεροι ξεριζωμένοι από συγκρούσεις και ο αριθμός αυτός είναι ο μεγαλύτερος που έχει καταγραφεί εδώ και σχεδόν 20 χρόνια, σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ που δόθηκε στη δημοσιότητα.
«Το 2012 καταγράψαμε τον πιο αυξημένο αριθμό εκτοπισμένων μετά το 1994, χρονιά που είχε χαρακτηρισθεί από τη γενοκτονία στη Ρουάντα και τις συνέπειες της κατάρρευσης της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Παρακολουθούμε ένα πολλαπλασιασμό των νέων συγκρούσεων και φαίνεται πως οι παλιές συγκρούσεις δεν πεθαίνουν ποτέ», εξήγησε ο επικεφαλής της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ο Αντόνιο Γκουτέρες, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.
Περίπου το 55% των προσφύγων που καταγράφονται στην έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας προέρχονται από χώρες οι οποίες πλήττονται από κάποια σύγκρουση: το Αφγανιστάν, τη Σομαλία, το Ιράκ, τη Συρία και το Σουδάν. Η έκθεση επισημαίνει επίσης νέες μαζικές συρροές προσφύγων από το Μαλί, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και το Σουδάν.
Από τους 45,2 εκατ. ανθρώπους που έχουν ξεριζωθεί, 15,4 εκατ. ήταν πρόσφυγες (τα 4,9 εκατ. από τους οποίους Παλαιστίνιοι), 28,8 εκατ. εκτοπισμένοι και 937.000 άνθρωποι που ζητούν άσυλο.
«Όμως το πιο δραματικό είναι ο αριθμός των νέων εκτοπισμένων: 7,6 εκατ. άνθρωποι εκτοπισμένοι δια της βίας (…) δηλαδή ένας άνθρωπος κάθε φορά που ανοικοκλείνετε τα μάτια σας», δήλωσε ο Γκουτέρες. Απ’ αυτά τα 7,6 εκατ., τα 6,5 εκατ. είναι οι εκτοπισμένοι στο εσωτερικό μιας χώρας και 1,1 εκατομμύριο οι πρόσφυγες.
Η κλιμάκωση της βίας στη Συρία δεν προοιωνίζει τίποτε καλό για το 2013, υπογράμμισε επίσης ο Γκουτέρες, καλώντας τη διεθνή κοινότητα να ανακουφίσει την Ιορδανία από το βάρος που έχει επωμισθεί, αλλά επίσης και το Λίβανο, όπου σχεδόν το 20% του πληθυσμού είναι πλέον Σύροι, σύμφωνα με την Αρμοστεία.
Περίπου 1,6 εκατ. σύρων προσφύγων βρίσκουν αυτή τη στιγμή καταφύγιο σε πέντε χώρες της περιοχής και η Αρμοστεία προβλέπει πως ο αριθμός των προσφύγων θα αυξηθεί σε 3,45 εκατ. (εκ των οποίων ένα εκατ. στο Λίβανο, ένα εκατ. στην Ιορδανία, ένα εκατ. στην Τουρκία, 350.000 στο Ιράκ και 100.000 στην Αίγυπτο) στο τέλος του 2013.
Ο πόλεμος παραμένει η κύρια αιτία εκτοπισμού πληθυσμών. Η σύγκρουση στη Συρία αποτελεί για άλλον ένα χρόνο ένα νέο σημαντικό παράγοντα αναγκαστικού εκτοπισμού στον κόσμο.
Κατά το 2012 δεν υπήρξε μεγάλη αλλαγή σε σχέση με το 2011 στην κατάταξη των χωρών που υποδέχονται το μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων. Το Πακιστάν παραμένει η χώρα που φιλοξενεί περισσότερους πρόσφυγες απ’ όλες τις άλλες (1,6 εκατ.) και ακολουθούν το Ιράν και η Γερμανία. Το Αφγανιστάν παραμένει η χώρα που παράγει το μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων, μια θέση την οποία κατέχει εδώ και 32 χρόνια.
Ο Γκουτέρες δήλωσε εξάλλου πως ανησυχεί για τον αριθμό ρεκόρ των παιδιών που ζητούν άσυλο και ταξιδεύουν μόνα, τα οποία ανέρχονται στις 21.300. «Γίνεται ένα από τα πιο σοβαρά ανθρωπιστικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, επειδή τα πρόσωπα αυτά ταξιδεύουν χρησιμοποιώντας συστήματα που ελέγχονται από λαθρεμπόρους», εξήγησε. Οι ανήλικοι αντιπροσωπεύουν εξάλλου το 46% των προσφύγων ανά τον κόσμο, σύμφωνα με την Αρμοστεία.