Ρωσικό πλοίο πλέει ακυβέρνητο στον Ατλαντικό

Έχοντας για μοναδικούς επιβάτες του τα ποντίκια, το Λιουμπόβ Ορλόβα, ένα σαραβαλιασμένο ρωσικό κρουαζιερόπλοιο, περιπλανιέται εδώ και ένα μήνα στον βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, με κατεύθυνση πιθανότατα προς τις ευρωπαϊκές ακτές, καθώς λόγω ενός νομικού κενού, καμία εθνική ή διεθνής δύναμη δεν επιτρέπεται να παρέμβει για να το επαναφέρει στο λιμάνι.

Το σαπιοκάραβο, κατασκευής 1976, απέπλευσε κενό από τη Νέα Γη, το νησί του Καναδά, στις 23 Ιανουαρίου. Το ρυμουλκό που το καθοδηγούσε επρόκειτο να το μεταφέρει στη Δομινικανή Δημοκρατία όπου ο ιδιοκτήτης του παλιού κρουαζιερόπλοιου θα το διέλυε, κάνοντάς το παλιοσίδερα. Όμως την επομένη της αναχώρησης το σχοινί που συνέδεε τα δύο πλοία έσπασε.

Το ρυμουλκό ήταν και το ίδιο σε πολύ κακή κατάσταση και για αυτό επέστρεψε στο λιμάνι Σεντ Τζονς, στη Νέα Γη, αφήνοντας το Λιουμπόβ Ορλόβα μεσοπέλαγα, να πλέει μόνο του σαν πλοίο φάντασμα. Οι καναδικές αρχές δεν φάνηκαν να ανησυχούν ιδιαίτερα για την τύχη του και την Δευτέρα παραδέχτηκαν ότι δεν έχουν ιδέα για το πού βρίσκεται το κρουαζιερόπλοιο.

Σύμφωνα με την οικολογική οργάνωση «Ρομπέν των Δασών», το σαπιοκάραβο πλέει στα διεθνή ύδατα, χωρίς φώτα και χωρίς ραδιοφάρο για να εντοπίζουν οι λιμενικές αρχές το ακριβές σημείο όπου βρίσκεται. «Το πλοίο έχει πέσει σε ένα είδος νομικού κενού», είπε ο Τζάκι Μπονεμέν, ο εκπρόσωπος της οργάνωσης, επισημαίνοντας ότι «τα διεθνή ύδατα δεν ανήκουν σε κανέναν».

Όπως αναφέρει το ΑΜΠΕ, εάν ένα πλοίο που μεταφέρει επιβάτες βρεθεί ακυβέρνητο στα διεθνή ύδατα ή παρεκκλίνει από την πορεία του ενεργοποιείται η Διεθνής Σύμβαση για την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα (SOLAS). Δεν υπάρχει όμως καμία σύμβαση που να επιτάσσει την ανάληψη δράσης στην περίπτωση άδειων πλοίων, πρόσθεσε ο Μπονεμέν, εκφράζοντας φόβους ότι μπορεί να προκληθεί θαλάσσια ρύπανση ή κάποιο ναυτικό ατύχημα από την παρουσία του Λιουμπόβ Ορλόβα στην περιοχή.

Ο Μισέλ Κιμπέρ, δικηγόρος ειδικευμένος στο ναυτικό δίκαιο, διευκρίνισε ότι, απουσία μιας «διεθνούς λιμενικής δύναμης» η διάσωση του πλοίου επαφίεται σε όσους είναι υπεύθυνοι για την παρέκκλισή του: την εταιρεία που είχα αναλάβει τη ρυμούλκηση, τον ιδιοκτήτη του σκάφους, τους ασφαλιστικούς φορείς, το κράτος της σημαίας του πλοίου. Όμως, εκτός των χωρικών υδάτων, είναι δύσκολο να υποχρεωθούν να παρέμβουν, εξήγησε. «Δεν υπάρχει διεθνής αστυνομία, ούτε κάποια διεθνής δύναμη παρέμβασης» για τέτοιες περιπτώσεις, είπε, τονίζοντας όμως ότι δεν πρόκειται για «νομικό κενό». «Το κενό δεν προκύπτει από τη νομοθεσία αλλά από το μη σεβασμό του νόμου», τόνισε.

«Στα διεθνή ύδατα δεν υπάρχει κάποια υπερεθνική αρχή που θα μπορούσε να επέμβει», είπε από την πλευρά του ο Σεμπαστιάν Λοζιτέρ, μέλος της Γαλλικής Ένωσης Ναυτικού Δικαίου. Κατά τον Λοζιτέρ, το κράτος του οποίου τη σημαία φέρει το πλοίο θα πρέπει να είναι υπόλογο σε τέτοιες περιπτώσεις. Το Λιουμπόβ Ορλόβα έχει σημαία των Νησιών Κουκ.

Το πρώην κρουαζιερόπλοιο, που νομικά θεωρείται «εγκαταλειμμένο ναυάγιο», θα συνεχίσει να πλέει μέχρι να φτάσει, εκτός απροόπτου, στα χωρικά ύδατα ή στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη κάποιου κράτους, το οποίο θα μπορεί τότε να παρέμβει, όπως υπαγορεύει η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, η λεγόμενη και Σύμβαση του Μοντέγκο Μπέι. Το πού και πότε θα γίνει αυτό παραμένει αναπάντητο ερωτηματικό.

«Θα ήταν πολύ δύσκολο να προβλέψουμε την πορεία του», εξήγησε ο Κριστόφ Μεζοντιέ, ερευνητής στο γαλλικό ινστιτούτο ερευνών για την εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων. Επειδή είναι άδειο, η πορεία του κρουαζιερόπλοιου εξαρτάται περισσότερο από τα κύματα και τον άνεμο παρά από τα θαλάσσια ρεύματα. Ο Μεζοντιέ υποθέτει ότι το Λιουμπόβ Ορλόβα, αν στο μεταξύ δεν βυθιστεί ή δεν προκαλέσει κάποιο ατύχημα, πιθανότατα θα κατευθυνθεί προς την Ιρλανδία. Το πότε θα γίνει αυτό είναι άγνωστο.