Με μια σειρά εκθέσεων που υπογραμμίζουν τη «διαρκή ευθύνη» της Γερμανίας για τα ναζιστικά εγκλήματα, όπως τόνισε η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ, το Βερολίνο θυμάται την πρόσφατη οδυνηρή ιστορία του, καθώς συμπληρώνονται 80 χρόνια από την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία.
Σε μια ασπρόμαυρη φωτογραφία οι επισκέπτες διακρίνουν τον Αδόλφο Χίτλερ ενώ χαιρετά το πλήθος από το παράθυρο της καγκελαρίας, το βράδυ της 30ης Ιανουαρίου 1933. Νωρίτερα, ο ηγέτης του Εθνικοσοσιαλιστικού Γερμανικού Εργατικού Κόμματος (NSDAP) είχε διοριστεί καγκελάριος και ο πρόεδρος Πάουλ φον Χίντεμπουργκ του είχε δώσει εντολή σχηματισμού της νέας κυβέρνησης.
Η φωτογραφία αυτή είναι μία από τις δεκάδες που παρουσιάζονται στην έκθεση «Βερολίνο 1933, στο δρόμο προς τη δικτατορία», η οποία φιλοξενείται σε έναν ιστορικό χώρο, την πρώην έδρα της Γκεστάπο, της μυστικής αστυνομίας της ναζιστικής Γερμανίας.
Η έκθεση αυτή, μέσα από φωτογραφίες, πρωτοσέλιδα εφημερίδων και αφίσες διατρέχει τους πρώτους μήνες του ναζιστή δικτάτορα στην εξουσία.
«Ήρθε η ώρα! Βρισκόμαστε στη Βιλελμστράσε (την έδρα της καγκελαρίας), ο Χίτλερ είναι καγκελάριος του Ράιχ. Όπως στα παραμύθια!», έγραφε ο Γιόζεφ Γκέμπελς, ο μελλοντικός υπουργός Προπαγάνδας του καθεστώτος, στο ημερολόγιό του, στις 31 Ιανουαρίου 1933.
Στις επόμενες φωτογραφίες παρουσιάζεται ο εμπρησμός του Ράιχσταγκ στις 27 Φεβρουαρίου και τα πρώτα μέτρα σε βάρος των Εβραίων, την 1η Απριλίου, με το μποϊκοτάζ των εβραϊκών καταστημάτων και των Εβραίων γιατρών και δικηγόρων. «Γερμανοί, υπερασπιστείτε τον εαυτό σας! Μην αγοράζετε από Εβραίους!», γράφει μια αφίσα της εποχής.
Για τον διευθυντή του υπαίθριου μουσείου της Τοπογραφίας του Τρόμου, Αντρέας Ναχάμα, η άνοδος του Χίτλερ στην εξουσία συνιστά μια «διακοπή» της Ιστορίας.
Καθώς η Δημοκρατία της Βαϊμάρης αδυνατούσε να συγκεντρώσει μια σταθερή πλειοψηφία ο Χίτλερ, με τη λαϊκιστική θεματολογία του, πήρε με το μέρος του εκατομμύρια ανέργους και μικροεισοδηματίες που είχαν καταστραφεί από την οικονομική κρίση.
Όπως είπε ο Ναχάμα, η έκθεση δείχνει «την καθημερινή διάβρωση των δημοκρατικών θεσμών» κατά τους πρώτους μήνες του ναζισμού ο οποίος επρόκειτο να σαρώσει την Ευρώπη και να στοιχίσει τη ζωή σε 40-60 εκατομμύρια ανθρώπους.
Μια άλλη έκθεση με θέμα «Το Βερολίνο και οι ναζί» θα εγκαινιαστεί την Πέμπτη στο Μουσείο Γερμανικής Ιστορίας.
Σε βίντεο που αναρτήθηκε στο διαδίκτυο, η καγκελάριος Μέρκελ επισήμανε ότι η Γερμανία φέρει «διαρκή ευθύνη» για τα ναζιστικά εγκλήματα και ιδίως για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων.
«Αντιμετωπίζουμε την ιστορία μας, δεν κρύβουμε τίποτα. Πρέπει να την αντιμετωπίσουμε έτσι ώστε στο μέλλον να είμαστε ένας καλός και αξιόπιστος εταίρος», τόνισε.