Η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν χαρακτηρίζει πλέον τα συριακά Υψίπεδα του Γκολάν περιοχή «κατεχόμενη από το Ισραήλ» στην έκθεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα παγκοσμίως που έδωσε στη δημοσιότητα χθες Τετάρτη, ωστόσο το Στέιτ Ντιπάρτμεντ διαβεβαίωσε πως δεν υπάρχει «αλλαγή» της πολιτικής της Ουάσινγκτον.
Η νεότερη εκδοχή της έκθεσης του αμερικανικού ΥΠΕΞ αναφέρεται στα Υψίπεδα του Γκολάν ως μια περιοχή «ελεγχόμενη από το Ισραήλ».
Σε άλλο τμήμα της έκθεσης, για τη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας, περιοχές που επίσης κατέλαβε το Ισραήλ το 1967, επίσης δεν αναφέρονται πουθενά οι όροι «κατεχόμενα» ή «υπό κατοχή» εδάφη.
Το Ισραήλ έχει αποδυθεί σε εντατικό lobbying στην κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ώστε η Ουάσινγκτον να αναγνωρίσει την ισραηλινή κυριαρχία στα Υψίπεδα του Γκολάν, που προσάρτησε de facto το 1981. Η ισραηλινή κυβέρνηση χαρακτηρίζει αυτά τα εδάφη κρίσιμα για την άμυνα της χώρας.
Ερωτηθείς για αυτή την αλλαγή φρασεολογίας, που πολύ απέχει από το να είναι ανώδυνη – το ζήτημα είναι εξαιρετικά ακανθώδες στη Μέση Ανατολή – ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αρκέστηκε να πει σε δημοσιογράφους πως δεν υπάρχει «καμία αλλαγή» στην «πολιτική μας έναντι αυτών των περιοχών και την ανάγκη να υπάρξει λύση μέσω διαπραγματεύσεων».
Πάντως «το ζήτημα αυτό δεν συνδέεται με τα ανθρώπινα δικαιώματα, είναι θέμα νομικού καθεστώτος», έκρινε ο αξιωματούχος, ο Μάικλ Κόζακ, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Μια σημασιολογική εξέλιξη είχε κάνει την εμφάνισή της ήδη από την προηγούμενη τέτοια έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το 2018. Τότε, στο κεφάλαιο που αναφερόταν τα προηγούμενα χρόνια στο «Ισραήλ και τα Κατεχόμενα Εδάφη», ο τίτλος είχε αλλάξει σε «Ισραήλ, Γκολάν, Δυτική Όχθη και Γάζα», διατύπωση που παρέμεινε φέτος.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, που διατυμπανίζει την υποστήριξή του στο Ισραήλ, αναγνώρισε εξάλλου την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του κράτους που αποτελεί τον στενότερο σύμμαχο των ΗΠΑ στην περιοχή, ερχόμενος σε απόλυτη ρήξη με την αμερικανική διπλωματική προσέγγιση δεκαετιών και τη διεθνή συναίνεση, αλλά και προκαλώντας την οργή των Παλαιστίνιων ηγετών.
Ο στρατός του Ισραήλ κατέλαβε μεγάλο μέρος των Υψιπέδων του Γκολάν στον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967. Η προσάρτηση της περιοχής το 1981 δεν αναγνωρίστηκε ποτέ από τη διεθνή κοινότητα.
Από τεχνική άποψη, το Ισραήλ και η Συρία παραμένουν σε εμπόλεμη κατάσταση από τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ, το 1973. Στη γραμμή της κατάπαυσης του πυρός επικρατούσε για καιρό σχετική ηρεμία, κατάσταση που μεταβλήθηκε άρδην αφότου ξέσπασε ο πόλεμος στη Συρία, το 2011.
Ο Λίντσεϊ Γκρέιαμ, Αμερικανός γερουσιαστής με επιρροή, στενός σύμμαχος του προέδρου Τραμπ, διαβεβαίωσε τη Δευτέρα, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο τμήμα του Γκολάν που κατέχει και έχει προσαρτήσει το Ισραήλ, ότι εργάζεται προκειμένου η Ουάσινγκτον να αναγνωρίσει την ισραηλινή κυριαρχία στο συγκεκριμένο κομμάτι των Υψιπέδων αυτών στρατηγικής σημασίας.