Ενδείξεις φονικού τελετουργικού, που περιλάμβανε τη θανάτωση περισσότερων από 140 παιδιών, τριών ενηλίκων και τουλάχιστον 200 νεαρών λάμα εντόπισαν οι ανθρωπολόγοι στη βόρεια ακτή του Περού.
Ο συγκεκριμένος αρχαιολογικός χώρος, που είναι γνωστός ως Huanchaquito-Las Llamas, αντιπροσωπεύει μία από τις μεγαλύτερες υποθέσεις θυσίας παιδιών που έχει ποτέ καταγραφεί στην Αμερική.
Ο Gabriel Prieto, καθηγητής αρχαιολογίας από το Εθνικό Πανεπιστήμιο Trujillo, ο οποίος άρχισε τις ανασκαφές στο σημείο το 2011, τόνισε πως η ανακάλυψη σόκαρε τον ίδιο και τους συναδέλφους του.
«Στο Περού είμαστε εξοικειωμένοι με τα ανθρώπινα οστά, αλλά σε αυτή η συγκεκριμένη υπόθεση υπάρχουν τόσοι σκελετοί, και είναι όλοι παιδιών» δήλωσε. «Ήταν εκπληκτικό».
Η ηλικία των θυμάτων κυμαίνεται από 6 έως 14 χρόνων και φαίνεται πως όλα σκοτώθηκαν σε μια καλοσχεδιασμένη και «χορογραφημένη» τελετή σε μία μόνο μέρα. Τα μουμιοποιημένα οστά τους βρέθηκαν τοποθετημένα με προσοχή, με τα κεφάλια τους στραμμένα προς τον ωκεανό, και τα πόδια τους προς το βουνό. Πολλοί από τους σκελετούς βρέθηκαν με τα οστά ενός ή δύο νεαρών λάμα από πάνω τους.
Τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, φαίνεται να είχαν δολοφονηθεί με τον ίδιο τρόπο, μία μαχαιριά στο στέρνο.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, σε κάποια από τα παιδιά φαίνεται να είχε ανοιχτεί ο θώρακας, κάτι που παραπέμπει στην αφαίρεση της καρδιάς τους.
«Δεν μπορούμε να το αποδείξουμε αλλά στον κόσμο των Μάγια αναφερόταν η σημασία της αφαίρεσης μιας καρδιάς ενώ ακόμα χτυπούσε» σχολίασε ο ανθρωπολόγος John Verano από το Πανεπιστήμιο Tulane της Νέας Ορλεάνης, ένας εκ των επικεφαλής της έρευνας, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα.
Σύμφωνα με τη ραδιοχρονολόγηση των σκελετών, η θυσία πρέπει να έγινε γύρω στο 1450, όταν στην περιοχή κυριαρχούσε η περίπλοκη και ιεραρχική αυτοκρατορία Chimu, που άνθισε μεταξύ 11ου και 15ου αιώνα. Στο ζενίθ της εκτεινόταν από τα σημερινά σύνορα του Περού προς το Εκουαδόρ και νότια μέχρι τη Λίμα.
Πρωτεύουσα των Chimú ήταν η Chan Chan, σε απόσταση μερικών χιλιομέτρων από τη σημερινή πόλη Trujillo. Ο αρχαιολογικός χώρος Huanchaquito-Las Llamas είναι περίπου τρία μίλια βόρεια της Chan Chan και ανακαλύφθηκε το 2011, όταν οι κάτοικοι ανακάλυψαν οστά ανθρώπων και λάμα σε διαβρώσεις του εδάφους.
Ο Prieto απευθύνθηκε στο υπουργείο Πολιτισμού της χώρας πριν χαθούν οι αρχαιολογικοί θησαυροί. Λίγο αργότερα, ο ίδιος και ο Verano εξασφάλισαν επιπλέον χρηματοδότηση κι επέστρεψαν στο σημείο για έρευνες τόσο το 2014 όσο και το 2016.
Στην πρώτη ανασκαφή, η ομάδα του Prieto έβγαλε από το έδαφος 43 παιδιά και 74 λάμα. Ο ανθρωπολόγος ήξερε αμέσως πως ο χώρος δεν ήταν κάποιο συνηθισμένο νεκροταφείο.
Τα παιδιά ήταν τοποθετημένα στο πλάι και όχι καθιστά, όπως ήθελε η παράδοση των Chimu. Κανένα δεν φορούσε κολιέ με κοχύλια και δεν υπήρχαν κεραμικά κτερίσματα θαμμένα μαζί τους. Κάποια από τα μεγαλύτερα παιδιά είχαν πρόσωπα βαμμένα κόκκινα και είχαν ταφεί με τελετουργικά κοσμήματα κεφαλής.
«Δεν θύμιζε καμία από τις μεθόδους ταφής που γνωρίζουμε» ήταν η δήλωση του Verano.
Κι έπειτα οι ερευνητές άρχισαν να εντοπίζουν την ακλόνητη μαχαιριά στο στέρνο της κάθε σορού- και σε πολλά από τα λάμα.
Οι ανθρωπολόγοι, όπως αναφέρουν οι Los Angeles Times, γνώριζαν από χρόνια πως οι Chimú επιδίδονταν κατά διαστήματα σε μαζικούς τελετουργικούς φόνους. Αλλά η ανακάλυψη μαζικής θυσίας παιδιών ήταν κάτι νέο.
Δεν γνωρίζουμε πολλά για τα πιστεύω των Chimú. Δεν υπάρχει γραπτό κείμενο που να αφορά τη θρησκεία τους και η τέχνη τους είναι περισσότερο συμβολική παρά αναπαραστατική. Υπάρχουν τοιχογραφίες που παραπέμπουν σε μαζικούς φόνους, αλλά απεικονίζουν αιχμαλώτους πολέμου, όχι παιδιά.
Οι ερευνητές επισημαίνουν πως τα παιδιά ήταν θαμμένα πάνω σε ένα παχύ στρώμα λάσπης, πάνω από την άμμο. Αυτό σημαίνει πως ίσως η θυσία έγινε έπειτα από σφοδρές βροχές, που προκάλεσαν πλημμύρες και κατολισθήσεις στην περιοχή. Και ίσως η επικών διαστάσεων θυσία είχε στόχο να σταματήσει τις βροχές.
Όπως εξηγεί το δημοσίευμα, στη βόρεια ακτή του Περού επικρατεί συνήθως ξηρασία, αλλά υπάρχουν περιπτώσεις που το φαινόμενο Ελ Νίνιο προκάλεσε έντονες βροχοπτώσεις και πλημμύρες. Κάτι τέτοιο θα είχε προκαλέσει καταστροφή στο σύστημα τροφοσυλλογής των Chimú.
«Πιστεύουμε πως η έντονη βροχή κατέστρεφε την οικονομία και την πολιτική δομή των Chimú και η θυσία ήταν η αντίδρασή τους» εξηγεί ο Prieto. «Δεν θα μάθουμε ποτέ το πραγματικό νόημα της θυσίας, αλλά η ερμηνεία μας είναι πως το έκαναν για να συμβάλλουν στην επίλυση του προβλήματος. Και πρόσφεραν ό,τι πολυτιμότερο είχαν, τη ζωή των παιδιών τους».
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα παιδιά ήταν όλα υγιή την εποχή της θυσίας και προέρχονταν από την περιοχή των Chimú. Κρίνοντας από παρόμοιες πρακτικές θυσίας σε άλλους αρχαίους πολιτισμούς, όπως των Αζτέκων, ο Prieto εκτιμά πως είχαν συμπεριφερθεί στα παιδιά πολύ καλά τους μήνες πριν τον θάνατό τους.
Όσον αφορά τους τρεις ενήλικους, που εντοπίστηκαν στο ίδιο σημείο, πιστεύεται πως τους ανατέθηκε να φροντίζουν τα παιδιά ενόψει της θυσίας. Στις σορούς αυτούς δεν βρέθηκαν μαχαιριές στο στέρνο ούτε τους είχαν ανοίξει τον θώρακα. Μία από τις δύο γυναίκες φαίνεται να είχε πεθάνει από δυνατό χτύπημα στο πίσω μέρος του κεφαλιού της ενώ η άλλη ήταν χτυπημένη στο μπροστινό, χωρίς να είναι σαφές τι τη σκότωσε. Τα πλευρά του άνδρα, του τρίτου νεκρού, βρέθηκαν σπασμένα, αλλά είναι πιθανό να έσπασαν μετά θάνατον.
«Πιστεύω πως οι τρεις ενήλικοι φρόντιζαν τα παιδιά και σε κάποιο σημείο θάφτηκαν μαζί τους» εξηγεί ο Prieto. «Νομίζω πως είχαν τόσο στενή σχέση με τα παιδιά που οι διοργανωτές της τελετής αποφάσισαν να ‘φύγουν’ μαζί τους».
Παράλληλα με τις έρευνες στο Huanchaquito-Las Llamas, ο Prieto έχει αρχίσει τις ανασκαφές και σε άλλο σημείο, κοντά στο Pampa La Cruz, όπου έχει ήδη εντοπίσει 132 παιδιά και 250 λάμα. Το σκοτεινό εύρημά του οδηγεί σε ένα ακόμα πιο σκοτεινό συμπέρασμα αναφορικά με την τελετουργική θυσία παιδιών: Πως δεν συνέβη μόνο μία φορά.
(Πηγή φωτογραφιών: Plos One)