Άρχισε σήμερα στη Μαδρίτη η ιστορική δίκη των δώδεκα Καταλανών αυτονομιστών ηγετών για τον ρόλο τους στην απόπειρα απόσχισης τον Οκτώβριο 2017, την ώρα που το καταλανικό παραμένει καυτό ζήτημα της ισπανικής πολιτικής.
Έξω από το Ανώτατο Δικαστήριο έχουν παραταχθεί ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις ενώ η ακροαματική διαδικασία αναμένεται σήμερα να περιοριστεί σε θέματα διαδικασίας.
Ταυτόχρονα στην Καταλονία, όπου οργανώνεται διαδήλωση των αυτονομιστών το βράδυ στην Βαρκελώνη, μέλη των CDR (Επιτροπές Υπεράσπισης της Καταλανικής Δημοκρατίας) έκλεισαν πολλούς δρόμους, ανάμεσά τους και τον αυτοκινητόδρομο AP-7 που συνδέει την Χιρόνα με την Βαρκελώνη, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές.
Τη δίκη, η οποία μεταδίδεται απευθείας από την τηλεόραση, παρακολουθούν περισσότεροι από 600 Ισπανοί και ξένοι δημοσιογράφοι και αναμένεται να διαρκέσει περί τους τρεις μήνες. Η ετυμηγορία δεν αναμένεται πριν από τον Ιούλιο. Εκατοντάδες θα κληθούν ως μάρτυρες, ανάμεσά τους και ο πρώην πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι.
Ο ηγέτης της απόπειρας της απόσχισης της Καταλονίας, ο πρώην πρόεδρος Κάρλες Πουτζδεμόν, ο οποίος διέφυγε στο Βέλγιο, θα είναι ο μεγάλος απών της δίκης, καθώς στην Ισπανία δεν εφαρμόζεται η ερημοδικία για βαριά αδικήματα, όπως εξηγεί το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Κατά συνέπεια, ο πρωταγωνιστής θα είναι ο πρώην αντιπρόεδρος της Καταλονίας Οριόλ Ζουνκέρας, κατά του οποίου ο εισαγγελέας έχει ζητήσει την επιβολή ποινής κάθειρξης 25 ετών.
Για τους υπόλοιπους έντεκα κατηγορούμενους έχουν προταθεί ποινές 7 έως 17 ετών κάθειρξης. Ανάμεσά τους, η πρώην πρόεδρος του κοινοβουλίου της Καταλονίας, πολλοί υπουργοί της τοπικής κυβέρνησης και στελέχη των αυτονομιστικών οργανώσεων ANC και Omnium Cultural. Εννέα κατηγορούνται για στάση, σε συνδυασμό με υπεξαίρεση δημοσίων πόρων για έξι από αυτούς, και βρίσκονται υπό προσωρινή κράτησιν, ορισμένοι, εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο.
Το χρονικό
Αφού οργάνωσαν την 1η Οκτωβρίου 2017 δημοψήφισμα για την αυτοδιάθεση της Καταλονίας, το οποίο απαγορεύτηκε από την ισπανική δικαιοσύνη, οι αυτονομιστές ανακήρυξαν στις 27 Οκτωβρίου ανεξάρτητη καταλανική δημοκρατία, προκαλώντας την σοβαρότερη πολιτική κρίση που γνώρισε η Ισπανία μετά τον φρανκισμό. Στο επίκεντρο της δίκης θα βρεθεί το θέμα της βίας, καθώς η κατηγορία της στάσης προϋποθέτει την ύπαρξη βίαιης εξέγερσης.
Για την εισαγγελία η απάντηση είναι «ναι», αφού οι κατηγορούμενοι κάλεσαν τους πολίτες να συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου γνωρίζοντας ότι είναι παράνομο και με δεδομένο ότι θα μπορούσε να προκληθεί έκρηξη βίας. Οι αυτονομιστές καταγγέλλουν πολιτική δίωξη και δηλώνουν ότι η μοναδική βία ασκήθηκε από τις αστυνομικές δυνάμεις την ημέρα του δημοψηφίσματος και τα στιγμιότυπα έκαναν τον γύρο του κόσμου.
«Η δίκη που αρχίζει θα δείξει την αλήθεια σε ολόκληρο τον κόσμο» έγραψε στο Twitter ο Οριόλ Ζουνκέρας.
Οι νομικοί είναι επίσης διχασμένοι, σε σημείο που ο εκπρόσωπος των συμφερόντων του κράτους στην δίκη δεν διατυπώνει κατηγορίες για απόσχιση και ζητεί ποινές έως 12 ετών.
Φλέγον παραμένει το καταλανικό ζήτημα
Ενάμιση χρόνο μετά τα γεγονότα, το καταλανικό ζήτημα παραμένει αναμμένο δαδί στην ισπανική πολιτική. Την Κυριακή, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν στην Μαδρίτη έπειτα από πρόσκληση της δεξιάς και του ακροδεξιού Vox κατά του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ, κατηγορώντας τον για «εσχάτη προδοσία» επειδή ξεκίνησε διάλογο με τους αυτονομιστές.
Η δίκη θα δώσει πολιτικό βήμα στο Vox, το οποίο χάρις σε μία ιδιαιτερότητα του ισπανικού δικαστικού συστήματος, θα έχει ρόλο «λαϊκού κατηγόρου».
Ο Πέδρο Σάντσεθ ανέβηκε στην εξουσία τον Ιούνιο, χάρις στην υποστήριξη των Καταλανών αυτονομιστών, με στόχο την επανάληψη του διαλόγου που διακόπηκε υπό την πρωθυπουργία του Μαριάνο Ραχόι και την επίλυση της κρίσης.
Όμως οι συνομιλητές του παραμένουν αμετακίνητοι ως προς το αίτημα για την διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την αυτοδιάθεση, για το οποίο η Μαδρίτη ούτε που θέλει να ακούσει. Έτσι οι συνομιλίες γρήγορα μετατράπηκαν σε διάλογο κωφών, πριν διακοπούν οριστικά την Παρασκευή.
Οι Καταλανοί αυτονομιστές, χωρίς τις ψήφους των οποίων ο Πέδρο Σάντσεθ δεν έχει πλειοψηφία στο ισπανικό κοινοβούλιο, είναι έτοιμοι να μπλοκάρουν την ψήφιση του προϋπολογισμού αύριο, ανοίγοντας τον δρόμο για την προκήρυξη πρόωρων εκλογών.