Οι εχθροπραξίες στη Γάζα έχουν ξεκινήσει εδώ και οκτώ ημέρες. Χθες το βράδυ ανακοινώθηκε εκεχειρία και παύση πυρός αλλά ο τραγικός απολογισμός μετρά μέχρι στιγμής σχεδόν 150 νεκρούς, ενώ οι στόχοι που έχει πλήξει η ισραηλινή πλευρά ξεπερνούν ήδη τους 1.500.
Στην προσπάθεια κατανόησης των συνθηκών αλλά και του πλαισίου εγγραφής της νέας αιματηρής σύγκρουσης Ισραήλ και Παλαιστίνης, ας ακούσουμε τι έχει να πει ο διεθνολόγος Αλέξανδρος Κούτσης…
Η επέμβαση
Ο κ. Κούτσης εντοπίζει την έναρξη του προβλήματος στο 2006. Όταν η Χαμάς κέρδισε μεν τις εκλογές στην Παλαιστίνη, αλλά ήταν ανεπιθύμητη για τον τότε αμερικανό πρόεδρο Τζορτζ Μπους αλλά και το Ισραήλ. Η ισραηλινή πλευρά εφαρμόζει άμεσα εμπάργκο για να αναγκάσει τους Παλαιστινίους να αλλάξουν γνώμη και να ανατρέψουν τη Χαμάς.
Ένας αμερικανός διπλωμάτης επισκέπτεται τη Γάζα για διαπραγματεύσεις, προσπαθώντας να αλλάξει την κατάσταση και να πείσει τους Παλαιστινίους να διώξουν τη Χαμάς. Φεύγοντας, ξεχνάει κάποια απόρρητα έγγραφα, τα οποία αποδεικνύουν τις προθέσεις των Αμερικάνων, του Ισραήλ και του προέδρου της μέχρι τότε κυβερνητικής παράταξης, Μαχμούντ Αμπάς (Φατάχ), οι οποίοι οργανώνουν πραξικόπημα για την ανατροπή της εκλεγείσας Χαμάς.
«Ακολουθεί πραξικόπημα της Χαμάς στη Γάζα, η οποία διώχνει τους αξιωματούχους της Φατάχ και προκαλεί την ισχυροποίηση του εμπάργκο από ισραηλινής πλευράς», αναφέρει ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός. Ακολούθησαν επιθέσεις των μελών της -παραστρατιωτικής κυβερνητικής παράταξης- Χαμάς εναντίον του Ισραήλ, ενώ μέχρι εκείνη τη στιγμή το Ισραήλ δεν είχε δώσει ακόμα τη δική του απάντηση.
Το Δόγμα DAHIA και το δικαίωμα χερσαίας επέμβασης σε ζώνες αμάχων
Τη ίδια χρονιά (2006), δημοσιεύεται ένα κείμενο από το ισραηλινό κέντρο στρατιωτικών μελετών, το οποίο γίνεται γνωστό ως «Δόγμα DAHIA». Το συγκεκριμένο δόγμα ισχυρίζεται ότι οι αντάρτες, επειδή δραστηριοποιούνται σε κατοικημένες περιοχές, αυτές στο εξής θα θεωρούνται ζώνες πολέμου και όχι πια ζώνες άμαχου πληθυσμού, όπως ίσχυε μέχρι τότε.
«Αυτό δίνει αμέσως το δικαίωμα χερσαίας επέμβασης στους αντιπάλους του Ισραήλ και μάλιστα σε περιοχές που κάποτε θεωρούνταν απαγορευμένες», διευκρινίζει ο κ. Κούτσης. «Φτάνει το 2009 και οι Ισραηλινοί εξαπολύουν επίθεση στη Γάζα, ισχυριζόμενοι ότι οι Παλαιστίνιοι παραβιάζουν την εκεχειρία. Ένας πόλεμος αμείλικτος, με εφαρμογή του συγκεκριμένου δόγματος», σημειώνει.
Ο ρόλος της Αμερικής στην κλιμάκωση της κρίσης
Φτάνοντας στο σήμερα, η κρίση στη Δυτική Όχθη, η οποία σιγόβραζε όλο αυτό το διάστημα, λαμβάνει πια ακραίες διαστάσεις. Οι αμερικανικές εκλογές φέρνουν για δεύτερη φορά τον Μπαράκ Ομπάμα στην προεδρία. Ο ισραηλινός πρόεδρος, έχοντας υποστηρίξει προεκλογικά τον αντίπαλό του, Μιτ Ρόμνεϊ, υποχρεώνεται να επιτεθεί για μια ακόμα φορά εναντίον των Παλαιστινίων.
«Στόχος του είναι να δείξει στον Ομπάμα ότι μπορεί να βγήκε πρόεδρος, αλλά συνεχίζει να έχει επιρροή στο Κογκρέσο, κάτι που θα δείξει με τη στάση που θα κρατήσει στη Γάζα», υποστηρίζει ο κ. Κούτσης. Με αυτό τον τρόπο, ο ισραηλινός πρόεδρος προσπαθεί να κερδίσει έδαφος, γιατί αν έδειχνε δυσαρέσκεια ο Ομπάμα προς το πρόσωπό του, θα ήταν η αιτία για να τον καταψηφίσουν οι Παλαιστίνιοι στις εκλογές.
Με αυτό τον τρόπο ο Νετανιάχου κρατάει πίσω τους Παλαιστίνιους, οι οποίοι επιδιώκουν να μπουν στον ΟΗΕ μέχρι το τέλος του μήνα, αναβαθμίζοντας τον ρόλο τους στις διεθνείς εξελίξεις, κάτι που απεύχεται και ο Ομπάμα. «Για να μη γίνει πιο δημοφιλής η Χαμάς, το Ισραήλ αυτή τη στιγμή τη χτυπάει. Λάβετε επίσης υπόψη σας ότι αν μπει σαν κράτος παρατηρητής στον ΟΗΕ, θα μπορεί να σύρει τους Ισραηλινούς στο δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου».
Το μεγάλο ρίσκο Νετανιάχου, σύμφωνα με τον Αλέξανδρο Κούτση, είναι ότι αν πραγματοποιήσει χερσαία εισβολή και χάσει στρατιώτες στον πόλεμο, θα χάσει και τις εκλογές. «Από την άλλη, αν δεν δείξει ότι είναι ο νικητής, πρέπει να βομβαρδίσει τη Γάζα εξ αποστάσεως, σύμφωνα με το Δόγμα DAHIA».
Η Συρία και οι σχέσεις της με το Ισραήλ
Σε ό,τι αφορά στη Συρία, τα πράγματα εμφανίζονται και εκεί αρκετά μπλεγμένα, καθώς μετά την κατάρρευση του προέδρου Άσαντ θα ακολουθήσει ισλαμική κυβέρνηση. «Υπάρχει και το μέτωπο της Αιγύπτου, με επίσης ισλαμική κυβέρνηση, ενώ η Συρία με μετριοπαθή ισλαμική κυβέρνηση θα συνεργαστεί με Τουρκία, Ιορδανία, Αίγυπτο και Λίβανο, με όλες δηλαδή τις ισλαμικές κυβερνήσεις. Ο Νετανιάχου προσπαθεί να φέρει τους Αιγύπτιους σε ρήξη με την Αμερική, για να σταματήσει η χρηματοδότηση για πολεμικό εξοπλισμό», εξηγεί ο κ. Κούτσης. «Στην ουσία, αυτό που φοβάται είναι η σύμπραξη των ισλαμιστών», καταλήγει.
Το σενάριο ισραηλινής επίθεσης στο Ιράν
Ένα ακόμα σενάριο που παρουσιάζει ως πιθανό ο κ. Κούτσης είναι οι πυραυλικές ασκήσεις ΗΠΑ και Ισραήλ πριν από τρεις εβδομάδες. «Γιατί να μην είναι και η Γάζα ένα καλό πεδίο ασκήσεων; Το επόμενο βήμα είναι ο πόλεμος του Ιράν με το Ισραήλ. Θα επιτεθεί το Ισραήλ, αφήνοντας την Αμερική να το καλύπτει διακριτικά», καταλήγει.