Η κεντροδεξιά αντιπολίτευση και η άκρα δεξιά στη Σουηδία ένωσαν σήμερα τις ψήφους τους για να αποπέμψουν τον σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργό Στέφαν Λεβέν, εξασθενημένο μετά τις βουλευτικές εκλογές της 9ης Σεπτεμβρίου που δεν επέτρεψαν να προκύψει μια πλειοψηφία.
Για να εξουδετερωθεί η άκρα δεξιά, τόσο η δεξιά όσο και η αριστερά –που είναι μειοψηφικές– εκφράζουν την επιθυμία να διεξαχθεί ένας διάλογος ανάμεσα στις παρατάξεις και να αναζητηθεί μια συναίνεση, κυρίως στον προϋπολογισμό την ώρα που αναγγέλλεται μια επιβράδυνση της συγκυρίας.
Όμως η φιλοδοξία αυτή σκοντάφτει στην αντιπαλότητα ανάμεσα στον Στέφαν Λεβέν και τον συντηρητικό ηγέτη Ουλφ Κρίστερσον, καθώς αμφότεροι φιλοδοξούν να γίνουν πρωθυπουργοί, όπως μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο και αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
«Η Σουηδία έχει ανάγκη μια νέα κυβέρνηση η οποία θα επιδιώξει ευρεία πολιτική στήριξη για να πραγματοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις», είχε δηλώσει ο συντηρητικός ηγέτης Ουλφ Κρίστερσον ενώπιον των βουλευτών πριν από την ψηφοφορία αυτή.
«Οι σοσιαλδημοκράτες εξέλεξαν τον μεγαλύτερο αριθμό βουλευτών» στο κοινοβούλιο, του απάντησε ο Στέφαν Λεβέν. «Η σημερινή ψηφοφορία δεν αλλάζει τίποτε στον συσχετισμό δυνάμεων που αποφασίσθηκε από τους ψηφοφόρους».
Μια πλειοψηφία 204 βουλευτών από 349 καταψήφισε την κυβέρνηση, δηλαδή το σύνολο των βουλευτών της Συμμαχίας (συντηρητικοί, φιλελεύθεροι, κεντρώοι και χριστιανοδημοκράτες) και της άκρας δεξιάς, μείον μία ψήφο.
Ο πρόεδρος του κοινοβουλίου, ο συντηρητικός Ανδρέας Νορλέν, θα συγκαλέσει μεθαύριο Πέμπτη τους αντιπροσώπους των κομμάτων που εκπροσωπούνται στο Ρίκσταγκ, το κοινοβούλιο της σκανδιναβικής αυτής χώρας που έχει μόνο ένα σώμα, για διαβουλεύσεις με στόχο τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης.
Για την εφημερίδα αναφοράς Dagens Nyheter, το κατατεμαχισμένο πολιτικό τοπίο της Σουηδίας, η αργή παρακμή της σοσιαλδημοκρατίας της και η άνοδος των άκρων οδήγησαν σε «άγνωστα εδάφη» αυτή τη σταθερή χώρα που επιδιώκει τις συναινέσεις.
Το κοινοβούλιο «έγραψε μια σελίδα της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας» της Σουηδίας αρνούμενο για πρώτη φορά την εμπιστοσύνη σ’ έναν απερχόμενο πρωθυπουργό και αυτό πριν καν εμφανισθεί κάποια εναλλακτική επιλογή, αναλύει η ανταγωνίστριά της Svenska Dagbladet.
Νωρίς το απόγευμα, ο βασιλιάς Κάρολος ΙΣΤ’ Γουσταύος, αρχηγός του κράτους χωρίς πραγματικές εξουσίες, είχε κηρύξει επισήμως την έναρξη της θητείας του νέου κοινοβουλίου καλώντας τους βουλευτές να επιδείξουν αίσθημα ευθύνης.
«Σήμερα, όπως και πριν από έναν αιώνα, οφείλουμε να διαφυλάξουμε μαζί τη δημοκρατία. Όχι μόνο την ημέρα των εκλογών, αλλά όλες τις ημέρες», τόνισε.
Στις βουλευτικές εκλογές της 9ης Σεπτεμβρίου, οι ψηφοφόροι «τιμώρησαν» τη κυβέρνηση και ανέβασαν την άκρα δεξιά σχεδόν στο 18%, στο τέλος μιας κοινοβουλευτικής θητείας που χαρακτηρίσθηκε από την άφιξη εκατοντάδων χιλιάδων αιτούντων άσυλο οι οποίοι προκάλεσαν ζωηρή συζήτηση αναφορικά με την ένταξή τους.
Η άκρα δεξιά σε αναζήτηση επιρροής
Μετά την εξασθένηση του Στέφαν Λεβέν, ο Ουλφ Κρίστερσον θέλει να αναλάβει την πρωτοβουλία και να προτείνει μια αλλαγή προς τα δεξιά. Ο Στέφαν Λεβέν από την πλευρά του έκανε σαφές ότι εννοεί να συνεχίσει να «υπηρετεί τη χώρα» ως επόμενος πρωθυπουργός.
Ο μειοψηφικός κεντροαριστερός συνασπισμός του, στον οποίο συμμετείχαν το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα του και οι οικολόγοι με την ανεπίσημη υποστήριξη του Κόμματος της Αριστεράς (πρώην κομμουνιστές) στο κοινοβούλιο, διασώθηκε στις βουλευτικές εκλογές διατηρώντας μια έδρα επιπλέον σε σχέση με τη Συμμαχία της δεξιάς και του κέντρου.
Εξάλλου, αν και πραγματοποίησαν τη χειρότερη εκλογική επίδοσή τους εδώ και δεκαετίες, οι σοσιαλδημοκράτες παραμένουν εκ των πραγμάτων το πρώτο κόμμα της Σουηδίας, με απόσταση από τους Μετριοπαθείς (συντηρητικοί) και τους Δημοκράτες της Σουηδίας (άκρα δεξιά).
Έπειτα από διαβουλεύσεις που μπορεί να απαιτήσουν εβδομάδες, ο πρόεδρος του κοινοβουλίου θα θέσει στην κρίση των βουλευτών το όνομα ενός υποψηφίου για τη θέση του πρωθυπουργού και τον σχηματισμό που προτείνεται από αυτόν.
Μετά την άρνηση παροχής ψήφου εμπιστοσύνης στον Στέφαν Λεβέν, θα πρέπει κατ’ αρχάς να απευθυνθεί στον συντηρητικό ηγέτη.
Όμως με 143 έδρες έναντι 144 για την κεντροαριστερά, χωρίς συμφωνία με τους σοσιαλδημοκράτες, ο συνασπισμός του δεν έχει άλλη επιλογή παρά να στραφεί στην άκρα δεξιά.
Αν το κάνει, υπάρχει κίνδυνος να διαρρήξει τις σχέσεις του με τους κεντρώους και τους φιλελεύθερους εταίρους του που είναι αποφασιστικά αντίθετοι σε κάτι τέτοιο και μπορεί να δεχθούν το χέρι που τους τείνει η αριστερά.
«Είναι καιρός να αφήσουμε τις ρητορείες. Ένας πρωθυπουργός προερχόμενος από το δεύτερο κόμμα στον μικρότερο συνασπισμό θα είναι εξαρτημένος από τους Δημοκράτες της Σουηδίας», προειδοποίησε ο Στέφαν Λεβέν.
Όσο για την άκρα δεξιά, η οποία εξέλεξε χθες Δευτέρα τον συντηρητικό πρόεδρο του κοινοβουλίου, είναι αποφασισμένη να εξαργυρώσει ακριβά τις 62 ψήφους της στο Ρίκσνταγκ.
«Θα κάνουμε τα πάντα για να αποτύχει και η παραμικρή απόπειρα να σχηματισθεί μια κυβέρνηση που δεν θα μας εμπιστευόταν ένα μίνιμουμ επιρροής», προειδοποίησε ο ηγέτης της, ο Τζίμι Όκεσον.
Εν αναμονή του αποτελέσματος των διαπραγματεύσεων που διεξάγονται από τον πρόεδρο του κοινοβουλίου, ο Λεβέν παραμένει στη θέση του για να φέρνει σε πέρας τις τρέχουσες υποθέσεις.
