Το μεταναστευτικό είναι το θέμα των τελευταίων ετών που δοκίμασε τις αντοχές της Ευρώπης, τη συνοχή της αλλά και τις αξίες της. Και γέμισε τη συλλογική μνήμη με εικόνες ντροπής και θλίψης, ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους στη Μεσόγειο, προσπαθώντας να διεκδικήσουν μια καλύτερη ζωή για τους ίδιους και τα παιδιά τους. Την ώρα που οι Ευρωπαίοι ηγέτες συζητούν σήμερα τη διαχείριση αυτού ακριβώς του ζητήματος, την ώρα που στις ΗΠΑ ο Τραμπ δέχεται σφοδρή κριτική για την «πολιτική της μηδενικής ανοχής» και τις σοκαριστικές εικόνες με παιδιά να χωρίζονται από τους γονείς τους, η Αυστραλία κομπορρημονεί για τη δική της «επιτυχία», που έχει οδηγήσει σε μεγάλη μείωση του αριθμού των προσφύγων που επιχειρούν να φτάσουν στα εδάφη της. Μετά την υιοθέτηση της σκληρής γραμμής από τους συντηρητικούς στην Αυστραλία πριν πέντε χρόνια, η Καμπέρα έχει προκαλέσει ταυτόχρονα σφοδρές επικρίσεις και εγκώμια. Μέχρι πρότινος απελπισμένοι πρόσφυγες από τη Αφγανιστάν, τη Σρι Λάνκα και τη Μέση Ανατολή διέσχιζαν τη θάλασσα από την Ινδονησία για να φτάσουν στις βόρειες ακτές της Αυστραλίας. Περίπου 1.200 άνθρωποι έχουν πνιγεί στη διάρκεια του διάπλου, αν και η αυστραλιανή κυβέρνηση προωθεί την πολιτική μηδενικής ανοχής, η οποία δικαιολογείται, σύμφωνα με την κυβέρνηση, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι διακινητές και να αποτραπούν οι μετανάστες από το να διακινδυνεύουν τη ζωή τους. Τα πλοιάρια που μετέφεραν πρόσφυγες εμποδίζονταν τακτικά από τα πλοία του πολεμικού ναυτικού της Αυστραλίας, ενώ οι επιχειρήσεις του στη θάλασσα παραμένουν καλυμμένες με μυστικότητα. Όσοι πρόσφυγες καταφέρνουν να περάσουν στέλνονται σε απομονωμένα κέντρα κράτησης στον Ειρηνικό Ωκεανό, στο Ναούρου και την Παπούα Νέα Γουινέα. Ακόμη κι αν γίνει δεκτό το αίτημά τους για την παροχή ασύλου, όπως εξηγεί το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, δεν γίνονται δεκτοί στο έδαφος της Αυστραλίας. Η πολιτική αυτή έχει στεφθεί με επιτυχία καθώς ο αριθμός των προσφύγων που προσπαθούν να φτάσουν στην Αυστραλία έχει μειωθεί δραματικά, όμως έχει διχάσει την κοινή γνώμη και έχει αμαυρώσει τη διεθνή φήμη της χώρας. Οι υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και ο ΟΗΕ επικρίνουν την Αυστραλία, που γυρνά την πλάτη της στους ευάλωτους πληθυσμούς. Εξάλλου οι πληροφορίες που καταφέρνουν να βγουν από τους καταυλισμούς κράτησης των προσφύγων κάνουν λόγο για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κατάθλιψη μεταξύ των κρατούμενων, ακόμη και αυτοκτονίες. Όμως στην ΕΕ και τις ΗΠΑ κάποιοι ακροδεξιοί πολιτικοί εμφανίζουν την Αυστραλία ως πρότυπο. Η επικεφαλής του Εθνικού Συναγερμού (πρώην Εθνικό Μέτωπο) Μαρίν Λεπέν, ο Βρετανός εθνικιστής Νάιτζελ Φάρατζ και ο ακροδεξιός Ιταλός υπουργός Εσωτερικών Ματέο Σαλβίνι, ανέφεραν κάποια στιγμή στην Αυστραλία ως παράδειγμα προς μίμηση. Λίγο μετά την ορκωμοσία του ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε θυελλώδη τηλεφωνική συνομιλία με τον Αυστραλό πρωθυπουργό Μάλκομ Τέρνμπουλ. Όμως στο θέμα της μετανάστευσης συμφώνησαν. «Είναι καλή ιδέα, πρέπει να το κάνουμε και εμείς. Είστε χειρότερος από εμένα» του είχε πει τότε ο Τραμπ, σύμφωνα με την Washington Post. Αναλυτές εκτιμούν ότι αν και η Καμπέρα κατάφερε να σταματήσει τους πρόσφυγες, το μοντέλο που χρησιμοποίησε δεν είναι εύκολο να ακολουθηθεί από άλλες χώρες, καθώς η Αυστραλία δεν έχει χερσαία σύνορα και περιστοιχίζεται από επικίνδυνες θάλασσες. «Υπάρχει μια μεγάλη διαφορά: Η Ευρώπη και οι ΗΠΑ έχουν χερσαία σύνορα και είναι πολύ δύσκολο να εμποδίσεις τους ανθρώπους να έρθουν», σχολίασε ο ειδικός στη διεθνή μετανάστευση στο πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ Στίβεν Καστλς. «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Αυστραλία παρουσιάζεται σαν παράδειγμα από τις ΗΠΑ και κάποιους Ευρωπαίους ηγέτες. Όμως ντε φάκτο η Αυστραλία παραβιάζει τις υποχρεώσεις της σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα καθώς έχει υπογράψει τις συμβάσεις του ΟΗΕ (για τους πρόσφυγες)» πρόσθεσε. Το κέντρο κράτησης προσφύγων στο νησί Μάνους στην Παπούα Νέα Γουινέα έκλεισε, καθώς κρίθηκε αντισυνταγματικό. Οι 600 πρόσφυγες που διέμεναν εκεί στάλθηκαν σε τρία προσωρινά κέντρα. Αυτή τη στιγμή 225 άνθρωποι κρατούνται στο νησί Ναούρου, στην πλειονότητά τους οικογένειες, μεταξύ των οποίων και 22 παιδιά. Πολλοί πρόσφυγες στέλνονται σε τρίτες χώρες. Κάποιοι και στις ΗΠΑ, βάσει των συμφωνιών που είχε υπογράψει η Καμπέρα με τον πρώην πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα. Η κυβέρνηση της Αυστραλίας εκτιμά ότι η πολιτική μηδενικής ανοχής απέναντι στους παράτυπους μετανάστες σώζει ζωές και της επιτρέπει να αντιμετωπίζει καλύτερα όσους έρχονται μέσω νόμιμων οδών για να ζητήσουν άσυλο. Αν τα σύνορά μας είναι ερμητικά κλειστά, υπογράμμισε ο Τέρνμπουλ την προηγούμενη εβδομάδα, τα ανθρωπιστικά προγράμματα και τα προγράμματα για τους πρόσφυγες είναι γενναιόδωρα. «Ο λόγος είναι ότι αποφασίζουμε, η αυστραλιανή κυβέρνηση αποφασίζει εξ ονόματος του αυστραλιανού λαού, ποιος έρχεται στην Αυστραλία, όχι οι διακινητές» τόνισε.
