Μπροστά σε δύο επιλογές που δεν έχουν προηγούμενο στη μεταπολεμική εποχή βρίσκεται σήμερα η Γερμανία, μετά την αδυναμία των κομμάτων που συμμετείχαν στις συνομιλίες για τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού να καταλήξουν σε συμφωνία. Είτε η Χριστιανική Ένωση (CDU/CSU) θα σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας με τους Πράσινους, είτε ο Γερμανός πρόεδρος θα προκηρύξει νέες, πρόωρες εκλογές.
Οι προσπάθειες της Άνγκελα Μέρκελ να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού τεσσάρων κομμάτων – και να εξασφαλίσει και τέταρτη θητεία στην καγκελαρία- δέχθηκαν βαρύ πλήγμα με την αποχώρηση των Ελεύθερων Δημοκρατών του FDP από τις διερευνητικές συνομιλίες, που οδήγησε σε κατάρρευση των συνομιλιών και πυροδότησε πολιτική κρίση στη Γερμανία.
Η Άνγκελα Μέρκελ θα ενημερώσει σήμερα τον Γερμανό πρόεδρο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ ότι δεν μπορεί πλέον να σχηματίσει κυβερνητικό συνασπισμό, και η κίνησή της αυτή, σύμφωνα με το Reuters, δίνει και το στίγμα των προθέσεών της, που δεν φαίνεται να κινούνται στην κατεύθυνση της κυβέρνησης μειοψηφίας αλλά μάλλον στην προκήρυξη πρόωρων εκλογών.
«Είναι μια ημέρα βαθιάς περισυλλογής για το πώς θα προχωρήσει η Γερμανία», δήλωσε εμφανώς κουρασμένη η Μέρκελ στους δημοσιογράφους πριν προσθέσει ότι «ως καγκελάριος, θα κάνω τα πάντα για να εγγυηθώ πως αυτή η χώρα θα κυβερνηθεί καλά τις δύσκολες εβδομάδες που θα έλθουν» και θα ξεπεράσει την—για πολλούς, απροσδόκητη—πολιτική κρίση.
Η Μέρκελ τόνισε ότι «δεν μπορεί να πει κανείς ότι δεν προσπαθήσαμε τα πάντα προκειμένου να βρεθεί λύση, αλλά αντιμετωπίσαμε διαφορετικές κουλτούρες και στιλ διαπραγμάτευσης», ενώ σημείωσε ότι ακόμη και στο μεταναστευτικό ζήτημα, μπορούσε να έχει εξευρεθεί λύση. Πρόσθεσε ότι με όλο τον σεβασμό έναντι των Φιλελευθέρων (FDP) λυπάται που δεν κατέστη δυνατή μια συμφωνία, ενώ διαβεβαίωσε ότι η ίδια ως υπηρεσιακή καγκελάριος θα κάνει τα πάντα προκειμένου η Γερμανία να ξεπεράσει αυτή την δύσκολη φάση.
Το ευρώ υποχωρούσε έναντι του ιαπωνικού γεν και του αμερικανικού δολαρίου στις ασιατικές αγορές λίγη ώρα αφού ο επικεφαλής του νεοφιλελεύθερου FDP, ο Κρίστιαν Λίντνερ, ανακοίνωσε, περί τις 01:00 (ώρα Ελλάδας) ότι το κόμμα αποσύρεται από τις συνομιλίες διότι δεν βρέθηκε κοινός τόπος για ζητήματα-κλειδιά, όπως μεταδίδει το ΑΜΠΕ.
Χθες «δεν σημειώθηκε καμία πρόοδος, αντιθέτως είχαμε οπισθοδρομήσεις, διότι αμφισβητήθηκαν συγκεκριμένοι συμβιβασμοί», είπε ο Λίντνερ στους δημοσιογράφους. «Είναι καλύτερα να μην κυβερνήσουμε από το να κυβερνήσουμε με λάθος τρόπο. Αντίο!»
Τα τέσσερα κόμματα πάσχιζαν επί τέσσερις εβδομάδες και πλέον να γεφυρώσουν τις διαφορές τους σε ζητήματα όπως το προσφυγικό, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, οι δημόσιες δαπάνες, η φορολογία. Ένα από τα μείζονα ζητήματα που προκαλούσαν τριβές ήταν η απαίτηση της CSU να τεθεί όριο στον αριθμό των αιτούντων άσυλο που υποδέχεται η Γερμανία κάθε χρόνο, στην οποία εναντιώνονταν οι Πράσινοι.
Ο Λίντνερ δήλωσε ότι πέρα από τα μείζονα ζητήματα στα οποία υπήρχαν διαφωνίες, τα κόμματα δεν μπόρεσαν να οικοδομήσουν επαρκή αμοιβαία εμπιστοσύνη, κάτι που θεωρούσε προϋπόθεση ώστε η επόμενη κυβέρνηση να παραμείνει σταθερή καθ’ όλη την τετραετή κοινοβουλευτική περίοδο.
Σταθεροί στη θέση τους να μην συμμετάσχουν σε κυβέρνηση συνεργασίας παραμένουν οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) μετά την αποτυχία των διερευνητικών συνομιλιών για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού «Τζαμάικα». Σε ανάρτησή του στο Twitter, ο αντιπρόεδρος του κόμματος Ραλφ Στέγκνερ τόνισε πριν από λίγο ότι η αποτυχία των διερευνητικών «δεν αλλάζει την κατάσταση για το SPD».
«Το FDP απόψε τα παράτησε, είναι κρίμα. Αυτό την ίδια στιγμή συνεπάγεται μια επιβάρυνση για την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας», τόνισε ο αρχηγός των Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών (CSU) Χορστ Ζεεχόφερ και συμπλήρωσε ότι «σε όλα τα θέματα τα οποία τέθηκαν, είχαμε ήδη συνεννόηση – όπως και στην γεωργία. Επρόκειτο για αξιοσημείωτο αποτέλεσμα». «Και σε πολλά άλλα θέματα βρισκόμασταν κοντά σε αποτέλεσμα. Το τονίζω, ακόμη και στο θέμα της μετανάστευσης. Κι εκεί θα ήταν εφικτή μια συμφωνία. Είναι κρίμα ότι δεν κατέστη δυνατόν να φτάσουμε ως το τέλος σε κάτι που βρισκόταν πολύ κοντά» πρόσθεσε και ευχαρίστησε την καγκελάριο για τον τρόπο που χειρίστηκε τις διαπραγματεύσεις και τη «μεγάλη προσφορά» της σε αυτές.
Η «Τζαμάικα» καταστράφηκε και απορρίφθηκε από τους Φιλελεύθερους, δήλωσε ο συμπρόεδρος των Πρασίνων Τζεμ Έζντεμιρ, αναφερόμενος στην αποχώρηση του FDP από τις διερευνητικές συνομιλίες, ενώ τόνισε ότι «οι Φιλελεύθεροι δεν ήθελαν τον συνασπισμό». «Πρέπει σήμερα να διαπιστώσουμε ότι ο μοναδικός συνασπισμός που ήταν εφικτός μετά τις εκλογές δεν ήταν επιθυμητός από το ένα κόμμα το οποίο διαπραγματευόταν μαζί μας. Η κουλτούρα του συμβιβασμού είναι στοιχειώδης για μια λειτουργούσα δημοκρατία» έγραψε ο Έζντεμιρ αμέσως μετά στον λογαριασμό του στο Twitter.
Από την πλευρά της, η έτερη συμπρόεδρος Κάτριν Γκέρινγκ-Έκαρτ εξέφρασε την πεποίθηση ότι η συμφωνία ήταν εφικτή. «Δεν χρειαζόμασταν πολύ χρόνο ακόμη», δήλωσε, για να σημειώσει ότι ήταν σαφές ότι δεν επρόκειτο να ήταν εύκολη υπόθεση, αλλά οι Πράσινοι ήθελαν να κάνουν τα πάντα προκειμένου αυτός ο συνασπισμός να λειτουργήσει. «Αποτελεί πολιτική ευθύνη να είμαστε πρόθυμοι να συζητήσουμε. Είμαι πεπεισμένη ότι η συμμαχία ήταν εφικτή. Απείχαμε μόνο σε κάποια σημεία ο ένας από τον άλλον. Και σε πολλά σημεία ήμασταν πιο κοντά από ό,τι θα πίστευε κανείς. Στην μετανάστευση, στο κλίμα, στην γεωργία», κατέληξε.