Θέση κατά της Τουρκίας που έφτασε στον σημείο να αμφισβητεί μέχρι και την Συνθήκη της Λωζάνης πήρε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει επανειλημμένα επαναλάβει πως «η Τουρκία πρέπει να δεσμευτεί κατηγορηματικά για την ανάπτυξη σχέσεων καλής γειτονίας και για την ειρηνική επίλυση των διαφορών σύμφωνα με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, προσφεύγοντας, εφόσον χρειάζεται, στο Διεθνές Δικαστήριο» αναφέρει η αντιπρόεδρος της Κομισιόν και αρμόδια Επίτροπος για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής Φ. Μογκερίνι, απαντώντας σε ερώτηση του αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρη Παπαδημούλη, αναφορικά με τις προκλήσεις του Τούρκου Προέδρου Τ. Ερντογάν, ο οποίος έφτασε τον Νοέμβρη του 2016 να αμφισβητεί ανοιχτά τη Συνθήκη της Λωζάνης.
«Η ΕΕ, με βάση τις πρόσφατες εξελίξεις εκφράζει την ανησυχία της και κάλεσε την Τουρκία να αποφύγει κάθε είδους απειλή ή ενέργεια κατά κράτους μέλους ή αιτία προστριβής ή ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας και την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών. Πρέπει να αποφεύγονται δηλώσεις που επηρεάζουν αρνητικά τις σχέσεις καλής γειτονίας» υπογραμμίζει η κ. Μογκερίνι.
Στην ερώτησή του προς τη Κομισιόν, ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Δημήτρης Παπαδημούλης, επικαλούμενος τις επιθετικές δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου, καθώς και το άρθρο 16 της συνθήκης της Λωζάνης το οποίο αφορά «την παραίτηση της Τουρκίας από πάσης φύσης δικαιώματα και επιδιώξεις σε εδάφη που βρίσκονται πέραν των συμφωνηθέντων», ζητάει από την Κομισιόν να σχολιάσει τις δηλώσεις Ερντογάν, αλλά και να αξιολογήσει την οξύτητα της κατάστασης, αναφορικά με την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Την ίδια στιγμή ζήτησε από την Κομισιόν να αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που να μπορούν να αντιμετωπίσουν την τουρκική επεκτατικότητα, με γνώμονα την ειρηνική συνύπαρξη στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης άλλα και ευρύτερα στην Μέση Ανατολή.
Στην ετήσια έκθεση για την Τουρκία, η Επιτροπή υπενθύμιζε ότι, σύμφωνα με το πλαίσιο διαπραγμάτευσης και προηγούμενα συμπεράσματα του Συμβουλίου, το Συμβούλιο επανέλαβε ότι η Τουρκία πρέπει να δεσμευτεί κατηγορηματικά για την ανάπτυξη σχέσεων καλής γειτονίας και για την ειρηνική επίλυση των διαφορών σύμφωνα με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, προσφεύγοντας, εφόσον χρειάζεται, στο Διεθνές Δικαστήριο. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ εξέφρασε εκ νέου σοβαρή ανησυχία και κάλεσε την Τουρκία να αποφύγει κάθε είδους απειλή ή ενέργεια κατά κράτους μέλους ή αιτία προστριβής ή ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας και την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών.