Οι έντονες επικρίσεις του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εναντίον της ΕΕ και του ΝΑΤΟ θα πρέπει να ωθήσουν τους Ευρωπαίους «να ανασυγκροτηθούν» για να επιδείξουν «ενότητα» και «αποφασιστικότητα», όπως δήλωσαν πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες.

Η προσέγγιση στη Ρωσία, «το καταστροφικό λάθος της Μέρκελ» σχετικά με τη μεταναστευτική της πολιτική, το «παρωχημένο» ΝΑΤΟ: ο Τραμπ προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις με τις δηλώσεις του σχετικά με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα, πέντε ημέρες προτού αναλάβει την προεδρία των ΗΠΑ.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στη γερμανική εφημερίδα Bild και τη βρετανική The Times, ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ εκτίμησε επίσης ότι η Βρετανία «είχε καλούς λόγους» που αποχώρησε από την ΕΕ, στην οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, κυριαρχεί η Γερμανία. Προέβλεψε μάλιστα ότι το Brexit θα είναι τέτοια «επιτυχία» που θα ωθήσει και άλλες ευρωπαϊκές χώρες να ακολουθήσουν τον δρόμο αυτό.

Μολονότι ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον χαρακτήρισε «πολύ καλό νέο» τη χείρα που έτεινε στη χώρα του ο Τραμπ για την άμεση σύναψη διμερούς εμπορικής συμφωνίας, πολλοί Ευρωπαίοι υπουργοί αντέδρασαν στα σχόλια του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ ζητώντας από την ΕΕ να επιδείξει ενότητα.

«Η καλύτερη απάντηση στη συνέντευξη του Αμερικανού προέδρου είναι η ενότητα των Ευρωπαίων», είναι «να συστήσουν κοινό μέτωπο», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Μαρκ Ερό.

Στη Γερμανία ο αντικαγκελάριος Ζίγκμαρ Γκάμπριελ υπογράμμισε ότι είναι σημαντικό η Ευρώπη «να μην πέσει σε βαθιά κατάθλιψη», και να «ανασυνταχθεί» δείχνοντας «αποφασιστικότητα».

Από την πλευρά του το ΝΑΤΟ επανέλαβε «την απόλυτη εμπιστοσύνη του» στη διατήρηση της «ισχυρής δέσμευσης» των ΗΠΑ στη Βορειοατλαντική Συμμαχία, την ώρα που ο Τραμπ κινδυνεύει να τροφοδοτήσει τους φόβους κάποιων χωρών, κυρίως στην ανατολική Ευρώπη, οι οποίες ανησυχούν για την ανάληψη της προεδρίας από τον δισεκατομμυριούχο και την πιθανή προσέγγισή του με τη Ρωσία.

«Αρχικά (το ΝΑΤΟ) είναι παρωχημένο διότι δημιουργήθηκε πριν από πολλά πολλά χρόνια», εξήγησε ο Τραμπ, και επειδή «δεν ασχολείται με την τρομοκρατία (…) Δευτερευόντως, οι χώρες (μέλη) δεν πληρώνουν αυτό που θα έπρεπε».

Ήδη στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ο Τραμπ φάνηκε να αμφισβητεί την υποχρέωση των χωρών μελών του ΝΑΤΟ να επιδεικνύουν αλληλεγγύη σε περίπτωση που κάποια δεχθεί επίθεση, αν δεν συμβάλλουν περισσότερο στα έξοδα. Οι ΗΠΑ συνεισφέρουν περίπου το 70% των στρατιωτικών εξόδων του ΝΑΤΟ.

Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαϊερ, έπειτα από συνάντηση που είχε με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, εξέφρασε την «ανησυχία» της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.

Η δήλωση αυτή του Τραμπ «έρχεται σε αντίθεση με αυτό που είχε πει ο (μελλοντικός) Αμερικανός υπουργός Άμυνας (Τζέιμς Μάτις) κατά την ακρόασή του στην Ουάσινγκτον λίγες ημέρες νωρίτερα», πρόσθεσε ο Γερμανός υπουργός.

Εξάλλου ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης Στέφεν Ζάιμπερτ αρνήθηκε να σχολιάσει συγκεκριμένες δηλώσεις του Τραμπ από τη συνέντευξη αυτή, λέγοντας ότι οι περισσότερες θέσεις του είναι γνωστές. «Θα αναμείνουμε την ορκωμοσία του προέδρου Τραμπ και στη συνέχεια θα εργαστούμε στενά με τη νέα κυβέρνηση», απάντησε ο Ζάιμπερτ.

Από την πλευρά του ο Μάρτιν Σέφερ, εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών, επισήμανε ότι είναι δύσκολο να έχει κανείς ξεκάθαρη άποψη για τις θέσεις του Τραμπ, εξαιτίας των αντιφάσεων στις οποίες πέφτει στις συνεντεύξεις του και στα μηνύματά του μέσω Twitter.

Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης επεσήμανε στο AFP ότι η ΕΕ «είναι σε κατάσταση αναμονής». «Ένας πρόεδρος δεν αποφασίζει μόνος του», διαβεβαίωσε ένας άλλος διπλωμάτης.

Αναφορικά με τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι υπογράμμισε ότι η ΕΕ τη θεωρεί «εξαιρετικά σημαντική», κυρίως για την ασφάλεια της ηπείρου, και πρόσθεσε ότι θα συνεχίσει να εργάζεται για «τον σεβασμό της».

«Θα ήταν κρίμα αν η Αμερική, η πιο μεγάλη δημοκρατία του κόσμου (…), ενεργήσει με τρόπο καταστροφικό», επεσήμανε ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Άσελμπορν. «Τώρα έχουμε τη δυνατότητα να δείξουμε στον Τραμπ ότι η Ευρώπη δεν είναι απλώς μια αλληλέγγυα κοινότητα», αλλά ότι «παίρνει στα σοβαρά τις εξωτερικές υποθέσεις και γνωρίζει καλά ότι, αν καταστρέψουμε την εξωτερική πολιτική, οι επιπτώσεις θα είναι ευρύτατες», πρόσθεσε ο Άσελμπορν.

Μάλιστα, ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί εξέφρασε τις αμφιβολίες του για τη δυνατότητα ταχείας κατάληξης της συμφωνίας ελευθέρου εμπορίου ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Βρετανία, ενώ χαρακτήρισε «φαντασίωση» την εκτίμηση του Τραμπ ότι και άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα ακολουθήσουν τη Βρετανία στην έξοδο από την ΕΕ.