Το τι βρίσκεται στο επέκεινα του θανάτου είναι ένα ερώτημα που στοιχειώνει την ανθρωπότητα ήδη από την εποχή που κατάλαβε τον εαυτό της.
Οι θρησκείες, τα φιλοσοφικά ρεύματα και όλη λίγο πολύ η ανθρώπινη δράση στόχευσαν στη σκιαγράφηση κάποιων περισσότερο ή λιγότερο σχηματικών απαντήσεων στον προαιώνιο αυτό γρίφο, αφήνοντας στους ανθρώπους καλοβαλμένες και εύπεπτες λύσεις για τα μετά της ζωής.
Την ίδια ώρα, η επιστήμη προσπάθησε συχνά να ξεγελάσει τον Χάρο, αν και από το τελεσίδικο του θανάτου δύσκολα θα ξεφύγει η θνητή μας φύση…
Ο Αλεξέι Κουλιάμπκο και η σχεδόν επαναφορά στη ζωή
Ο ρώσος χημικός και φαρμακοποιός εργαζόταν στη Εργαστήριο Φυσιολογίας της Αυτοκρατορικής Ακαδημίας Επιστημών της Αγίας Πετρούπολης εκεί στη στροφή του 20ού αιώνα. Μέχρι το 1902, ο επιστήμονας είχε ήδη βρει τον τρόπο να επαναφέρει στη ζωή καρδιές ζώων που είχαν αφαιρεθεί ακόμα και πέντε μέρες πρωτύτερα. Τότε, το 1903, αποφάσισε να περάσει στην ανθρώπινη επικράτεια: πήρε ένα μωράκι τριών μηνών που είχε πεθάνει και μέσα σε δυο μέρες από τον θάνατό του, κατάφερε να ξανακάνει την καρδιά του να χτυπήσει!
Τα νέα για τη ρωσική ιατρική πρωτιά έκαναν τον γύρο του κόσμου, αν και ο υπερφιλόδοξος Κουλιάμπκο δεν θα σταματούσε εκεί, καθώς ο στόχος του ήταν η πλήρης ανάσταση του ανθρώπου. Οι επιστημονικές επιθεωρήσεις του καιρού θεωρούσαν μάλιστα θέμα χρόνου να γενικευτεί το κατόρθωμα του Ρώσου σε ανθρώπινους εγκεφάλους και, γιατί όχι, ακόμα και σε ολόκληρο το σώμα.
Η γραμμή μεταξύ επιστημονικού πνεύματος και μεταφυσικής είχε γίνει δυσδιάκριτη, καθώς η δουλειά του Κουλιάμπκο ήταν τώρα η αιχμή του δόρατος της επιστημονικής προόδου. Σύμφωνα με τις αναφορές, ο ρώσος επιστήμονας προσπάθησε πράγματι να επαναφέρει στη ζωή ανθρώπινο πτώμα, με τη βοήθεια του συνεργάτη του, χημικού Φιοντόρ Αντρέγεφ.
Οι Ρώσοι γέμισαν τις άψυχες φλέβες και αρτηρίες του πτώματος με ένα μείγμα χλωριούχου ασβεστίου, χλωριούχου καλίου, χλωριούχου νατρίου, όξινου ανθρακικού νατρίου, δεξτρόζης και αδρεναλίνης. Η καρδιά του πτώματος άρχισε και πάλι να χτυπά και, κατά τις μαρτυρίες, το πτώμα έβγαλε έναν συριγμό που έκανε τους βοηθούς να πεταχτούν έξω από την αίθουσα. Αφού χτυπούσε η καρδιά για κάνα εικοσάλεπτο, ο Κουλιάμπκο έβγαλε την πρίζα…
Ο Λάζαρο Σπαλαντζάνι και η αβιογένεση
Ο ιταλός φυσιοδίφης του 18ου αιώνα μαγεύτηκε με την ικανότητα των σκουληκιών, των βατράχων και των σαλαμάνδρων να αναδημιουργούν τα κομμένα μέλη τους, θέλοντας να κάνει το ίδιο και στους ανθρώπους. Την ίδια ώρα, υπέθεσε ότι αυτό θα μπορούσε να συμβεί και στα σπονδυλωτά και κατάφερε να επαναφέρει στη ζωή μικρά υδρόβια πλάσματα!
Τα πολύποδα υδρόζωα του Σπαλαντζάνι ανασταίνονταν με το που τα ξανάβαζε σε νερό, μέσω μιας πρώιμης πειραματικής διάταξης. Χρόνια πρωτύτερα, το 1702, ο ολλανδός επιστήμονας Άντον φαν Λέβενχουκ κατέληγε στην ίδια διαπίστωση και για άλλες οντότητες του μικρόκοσμου. Τα τροχόζωα που παρατήρησε ο Ολλανδός πέθαιναν μεν όταν αποξηραίνονταν, βάζοντάς τα όμως και πάλι στο νερό αποκτούσαν μαγικά ζωή.
Οι έρευνες στα τροχόζωα συνεχίστηκαν και στη δεκαετία του 1940, όταν η σύγχρονη επιστήμη υπέθεσε ότι τα μικροσκοπικά πλάσματα θα μπορούσαν να επανέρθουν στη ζωή ακόμα και έπειτα από 120 χρόνια θανάτου. Πειραματικά πάντως η υπόθεση έχει ελεγχθεί μέχρι και 8 χρόνια μετά τον θάνατο των τροχόζωων και πράγματι επιβεβαιώθηκε!
Αν και στην πραγματικότητα τα τροχόζωα δεν είναι νεκρά, είναι «σχεδόν νεκρά», όπως μας λέει η επιστήμη, καθώς όταν είναι εκτός νερού μπορούν να ανακόπτουν τον ρυθμό της ζωής στο 0,01% του φυσιολογικού! Το πώς μπορούν να ξεγελούν τον θάνατο παραμένει ένα από τα πιο επίμονα μυστήρια της βιολογίας…
Η Εταιρία για την Ανάσταση των Ανθρώπων που Φαίνονται Πνιγμένοι
Ιδρυμένος το 1774 από τους Γουίλιαμ Χάους και Τόμας Κόγκαν, ο παράξενος αυτός σύλλογος λειτουργεί μέχρι και τις μέρες μας ως Βασιλική Ανθρωπιστική Εταιρία. Ο Κόγκαν ήταν αυτός που μετέφρασε στα αγγλικά μια ολλανδική εργασία πάνω στην αποτελεσματικότητα της ανάστασης πνιγμένων ανθρώπων μέσω της εισόδου αέρα στους πνεύμονές τους.
Με δεκάδες ανθρώπους να πνίγονται κάθε χρόνο στα νερά του Τάμεση, ο Κόγκαν και οι συνεργάτες του έφτιαξαν την εταιρία για να προωθήσουν την ιδέα της ανάστασης νεκρών, αν και τα εγκαίνιά της έγιναν δεκτά από την πρώιμη επιστημονική κοινότητα με χλεύη και βιτριολικές κριτικές! Η γελοιοποίησή τους θα έληγε ωστόσο απρόοπτα και σύντομα, όταν ο βασιλιάς Γεώργιος Γ’ ενέκρινε και υποστήριξε πλήρως την Εταιρία για την Ανάσταση των Ανθρώπων το 1783.
Ένα δίκτυο παθολόγων και χειρουργών στήθηκε γύρω από τον σύλλογο, προσπαθώντας να επιβεβαιώσουν στην πράξη τις πεποιθήσεις του ολλανδού φυσιοδίφη. Η εταιρία παρείχε τώρα εξοπλισμούς ανάνηψης και έδινε μάλιστα και γενναίες αμοιβές σε όσους θα εκτελούσαν πετυχημένα τους αναστάσιμους χειρισμούς. Αν και σύντομα αυτή η αμοιβή θα έφερνε τα πάνω κάτω, καθώς ο δαιμόνιος ανθρώπινος παράγοντας θα έκανε την εμφάνισή του.
Ομάδες απατεώνων κατέκλυζαν τώρα τον Τάμεση και κάποιοι καμώνονταν τον γιατρό και κάποιοι άλλοι τα θύματα, τα οποία επανέρχονταν μαγικά στη ζωή για να τσεπώσουν τα λεφτά. Η απάτη έγινε μάλιστα τόσο δημοφιλής που ανάγκασε την εταιρία να σταματήσει την αμοιβή και να προσφέρει τώρα στη θέση της τιμητικά διπλώματα…
Ο Σεργκέι Μπριουκονένκο και η αναβίωση των οργανισμών
Ήταν το 1925 όταν ο σοβιετικός επιστήμονας επέδειξε την περίεργη συσκευή που είπε «autojektor» στο Δεύτερο Συνέδριο Ρώσικης Παθολογίας: το μηχάνημα κυκλοφορίας περνούσε το αίμα μέσα από ένα γυάλινο δοχείο, στο οποίο εμπλουτιζόταν τεχνητά με οξυγόνο, και κατόπιν το μετέφερε και πάλι μέσα στο ζώο με το οποίο πειραματιζόταν κάθε φορά ο επιστήμονας.
Μπροστά στα έκπληκτα μάτια των συνέδρων, ο Μπριουκονένκο κράτησε στη ζωή για 100 λεπτά ένα κεφάλι σκύλου! Ενάμιση χρόνο αργότερα, η ιστορία έφτασε ως τον Τύπο, ο οποίος είχε βρει τον νέο του ήρωα. Ο ρωσικός λαός φαινόταν βέβαια εξοργισμένος, όχι όμως για τα αντιδεοντολογικά πειράματα του βιολόγου, αλλά για την έλλειψη κρατικής χρηματοδότησης στις μελέτες του.
Η γενικευμένη κατακραυγή ανάγκασε τον κομισάριο της Υγείας να του χορηγήσει ένα γενναίο κονδύλι. Η απήχηση της δουλειάς του γενικεύτηκε και στη Δύση, κάνοντας τον Τζορτζ Μπέρναρντ Σο να αστειευτεί ότι σκεφτόταν πολύ σοβαρά να αφαιρέσει το κεφάλι του να το κρατήσει τεχνητά στη ζωή με την εφεύρεση του Μπριουκονένκο, ώστε να μπορεί να υπαγορεύει το νέο του βιβλίο απερίσπαστος από τις ενοχλήσεις της καθημερινότητας!
Οι ιστορίες θέλουν τον Μπριουκονένκο να εφαρμόζει το autojektor του και σε ανθρώπινα υποκείμενα. Το πτώμα που βρήκε έπειτα από μια αυτοκτονία ήταν νεκρό εδώ και τρεις ώρες όταν συνδέθηκε στο μηχάνημα. Έπειτα από μπόλικες ώρες, η καρδιά άρχισε να χτυπά και πάλι, απόκοσμοι θόρυβοι έβγαιναν από το στόμα του και κάποια στιγμή το πτώμα άνοιξε τα μάτια του, κοιτώντας επίμονα τους γιατρούς.
Η ομάδα του Μπριουκονένκο ήταν τόσο αποτροπιασμένη από το θέαμα που έπειτα από δύο λεπτά ανατριχιαστικής ανάστασης, αποσυνέδεσε το πτώμα από τη συσκευή…
Οι Τζον Ντι και Έντουαρντ Κέλεϊ και το μυστικό του τάφου
Οι ιστορίες για τον αστρονόμο Τζον Ντι που έμεινε ήδη από την εποχή του γνωστός ως «Μάγος του Κέιμπριτζ» και τον συνεργάτη του Έντουαρντ Κέλεϊ κείτονται πια σε μια σφαίρα μεταξύ μύθου και πραγματικότητας. Μέγας αποκρυφιστής, ο Άγγλος Ντι γνώρισε τον κρυσταλλοσκόπο και ιρλανδικής καταγωγής Κέλεϊ και μαζί επιδόθηκαν σε μια οδύσσεια μαγείας και πνευματισμού που θα τους μετέτρεπε σε αποδιοπομπαίους τράγους. Το βιβλίο που έγραψαν μαζί, «Οι Ενωχιανές Πινακίδες», θεωρήθηκε ένα σκανδαλώδες χρονικό της μαύρης μαγείας και απαγορεύτηκε αμέσως.
Με τη φήμη που είχε αποκτήσει όμως ο δάσκαλος του αποκρυφισμού, ήταν πρακτικά στο απυρόβλητο. Κάποια στιγμή κοντά στα τέλη του 16ου αιώνα τους κάλεσαν σε ένα χωριουδάκι όπου είχε πεθάνει ο πλουσιότερος άντρας της κοινότητας, παίρνοντας ωστόσο στον τάφο το μυστικό για την τοποθεσία που ήταν θαμμένο το κομπόδεμά του.
Ο Ντι και ο Κέλεϊ άνοιξαν τον τάφο και επιδόθηκαν σε ένα μαγικό τελετουργικό, χρησιμοποιώντας τον αποκρυφισμό αλλά και τις αναμφισβήτητες επιστημονικές γνώσεις του Ντι. Κατά τις μαρτυρίες, το πτώμα -που ήταν στα πρώιμα στάδια της αποσύνθεσης- άνοιξε τα μάτια του και αποκάλυψε στην ομήγυρη το μυστικό του! Ο νεκρός δεν σταμάτησε όμως την εξομολόγησή του, προβλέποντας το μέλλον κάποιων συγχωριανών του. Και κατά τις πηγές, είχε απόλυτο δίκιο!
Οι αναπάντεχοι τίτλοι τέλους της ιστορίας μας θα έπεφταν αρκετές εκατοντάδες χρόνια αργότερα, όταν η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως το 1840 έναν θαμμένο θησαυρό στο Πρέστον, πολύ κοντά στην εκκλησία δηλαδή που ο Ντι είχε εκτελέσει τη θρυλούμενη νεκρανάστασή του…
