Η κρίση των προσφύγων στην Ευρώπη ανάστησε το γερμανικό αντιμεταναστευτικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), το οποίο επιδιώκει να μπει σε άλλα τρία κοινοβούλια ομόσπονδων κρατιδίων το 2016, προσελκύοντας ψηφοφόρους αγανακτισμένους για την πολιτική που ασκεί καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ στο ζήτημα.
Το κόμμα αυτό διεξάγει σήμερα και αύριο το συνέδριό του στο Ανόβερο, όπου αναμένεται να οριστικοποιήσει και να δώσει στη δημοσιότητα ένα σχέδιο για την αντιμετώπιση αυτού που αποκαλεί το «χάος του ασύλου».
Μετά την κρίση που διήλθε εξαιτίας της σκληρής εσωτερικής διαπάλης για την ηγεσία τον Ιούλιο, η Εναλλακτική για τη Γερμανία επανήλθε στην τρίτη θέση σε εθνικό επίπεδο, συγκεντρώνοντας το 10,5% των προθέσεων ψήφου για πρώτη φορά αυτόν τον μήνα, σύμφωνα με μια δημοσκόπηση του INSA.
«Η κρίση των προσφύγων ξανάφερε την AfD πίσω από τους νεκρούς», τόνισε ο Μάνφρεντ Γκίλνερ, επικεφαλής του Forsa, άλλου ενός ινστιτούτου δημοσκοπήσεων.
Το κόμμα κατέλαβε έδρες στο κρατιδιακό κοινοβούλιο του Αμβούργου τον Φεβρουάριο, μπαίνοντας σε μια τοπική βουλή στο δυτικό τμήμα της Γερμανίας για πρώτη φορά, ενώ απέσπασε έδρες και στη Βρέμη.
Έχει ήδη καταλάβει έδρες στα κοινοβούλια της Σαξονίας, της Θουριγγίας και του Βρανδεμβούργου, στην ανατολική Γερμανία, όπου η εχθρότητα έναντι των προσφύγων είναι ακόμη μεγαλύτερη. Μοιάζει να αποκτά ορμή σε εθνικό επίπεδο, εν μέσω του όλο και πιο έντονου διαλόγου στο πολιτικό σκηνικό για το εάν πρέπει να τεθεί όριο στον αριθμό των προσφύγων που υποδέχεται η χώρα. Στη Γερμανία αναμένεται να φθάσουν φέτος συνολικά 1 εκατομμύριο πρόσφυγες και μετανάστες, και η κρίση προκαλεί όλο και περισσότερες ρωγμές στο συντηρητικό στρατόπεδο της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ.
Το ποσοστό της AfD κυμαινόταν περί το 3% τον Ιούλιο, μετά την αποχώρηση του Μπερντ Λούκε από το κόμμα που είχε ιδρύσει το 2013 για να αντιταχθεί στα προγράμματα στήριξης των οικονομιών κρατών μελών της ευρωζώνης, κατηγορώντας τους αντιπάλους του ότι ενστερνίζονται ξενοφοβικές απόψεις.
«Όσο η κυβέρνηση συνεχίζει να μοιάζει δυσλειτουργική στο ζήτημα των προσφύγων, η AfD θα ωφελείται», εκτίμησε ο καθηγητής Χάγιο Φούνκε του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου.
Υπό τους διαδόχους του, τη Φράουκε Πίτρι και τον Γεργκ Μόιτεν, το κόμμα υιοθέτησε πολύ πιο σκληρές θέσεις στο ζήτημα της μετανάστευσης, ενώ σχεδόν αγνοεί τα ζητήματα που σχετίζονται με την ευρωζώνη.
«Η Φράουκε Πίτρι μετέτρεψε την AfD σε μαγνήτη για τους ακροδεξιούς», σημειώνει ο Γκίλνερ του ινστιτούτου Forsa.
Άλλο ένα γεράκι μεταξύ των στελεχών της AfD είναι ο Μάρκους Πρέτσελ, ευρωβουλευτής, ο οποίος δήλωσε στο Γερμανικό Πρακτορείο αυτόν τον μήνα ότι η «ένοπλη βία» θα μπορούσε να είναι το «μέσο της υστάτης προσφυγής» για την υπεράσπιση των γερμανικών συνόρων, εάν η μαζική εισροή προσφύγων και μεταναστών συνεχιστεί.
Αυτού του είδους οι τοποθετήσεις έχουν απήχηση σε μια μερίδα ψηφοφόρων στην ανατολική Γερμανία, όπου τα ποσοστά της ανεργίας είναι υψηλότερα και η υποστήριξη στις ιδέες της άκρας δεξιάς πιο εκτεταμένη από ό,τι στο δυτικό τμήμα της χώρας.
Αλλά δεν συμφωνούν όλοι στις τάξεις της AfD. Ο Μόιτεν, ο οποίος πρεσβεύει πιο μετριοπαθείς θέσεις, είπε στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς πως οι τοποθετήσεις που διατρανώνουν ότι η Γερμανία ανήκει στους Γερμανούς θα μπορούσαν να προκαλέσουν αντιδράσεις στο εκλογικό σώμα στη Βάδη-Βυρτεμβέργη, το δικό του κρατίδιο.
Σε αυτό το κρατίδιο, όπως και στη Ρηνανία-Παλατινάτο και στη Σαξονία-Άνχαλτ, διεξάγονται εκλογές τον Μάρτιο και η AfD θα συζητήσει και για αυτές στο συνέδριό της.
Τόσο οι συντηρητικοί όσο και οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD), το ήσσον κόμμα του κυβερνητικού «μεγάλου συνασπισμού», έχουν αποκλείσει οποιαδήποτε συνεργασία σε επίπεδο κρατιδίων με την AfD.
Η Πίτρι και ο Πρέτσελ, οι οποίοι άρχισαν να βγαίνουν φέτος, αφότου εκείνη άφησε το σύζυγό της, έναν πάστορα, θα συμμετάσχουν για πρώτη φορά την Παρασκευή στο Bundespresseball, μια ετήσια εκδήλωση στην οποία συναντώνται πολιτικοί, οικονομολόγοι, διασημότητες και δημοσιογράφοι.
Η εμφάνισή τους είναι φανερό πως εντάσσεται στην προετοιμασία της AfD ενόψει της πρώτης συμμετοχής του κόμματος στις ομοσπονδιακές βουλευτικές εκλογές του 2017.
Όμως η AfD θα μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπη με μια νέα εσωτερική σύγκρουση, ή να χάσει την απήχησή της στην περίπτωση που η κρίση των προσφύγων αποκλιμακωθεί.
«Ανεξαρτήτως του τι θα γίνει στις εκλογές στα κρατίδια» δεν είναι σε καμιά περίπτωση βέβαιο ότι «η AfD θα μπει στην Μπούντεσταγκ», τη γερμανική ομοσπονδιακή Βουλή, σημείωσε πάντως ο Μάνφρεντ Γκίλνερ. «Η εκτίμησή μου είναι ότι η AfD θα αποδυναμωθεί πριν από τις [εθνικές] εκλογές» του 2017, πρόσθεσε ο ίδιος.