Στο κρατίδιο Pernambuco της Βραζιλίας ο έλεγχος των φυλακών – που δέχονται πολύ περισσότερους κρατούμενους από τον αριθμό για τον οποίο φτιάχτηκαν – έχει παραχωρηθεί στους ίδιους τους φυλακισμένους.
Κι αν αυτό ακούγεται προοδευτικό ή δημοκρατικό, ντοκιμαντέρ του Human Rights Watch (HRW) αποκάλυψε πως οι έμπιστοι «κλειδοκράτορες», οι κρατούμενοι με τη μεγαλύτερη ισχύ, καταχρώνται τη δύναμή τους για να ασκήσουν ακόμα και βία ή και να πουλήσουν ναρκωτικά στους συν-κρατούμενούς τους.
Η έκθεση της οργάνωσης καταγράφει τις «άγριες» συνθήκες που επικρατούν σε τέσσερις από τις φυλακές με το μεγαλύτερο πρόβλημα υπερπληθυσμού στον κόσμο, όπου οι ασθένειες και η εγκληματικότητα ανθούν.
«Ο υπερπληθυσμός είναι κύριο πρόβλημα στις φυλακές της Βραζιλίας και η χειρότερη κατάσταση είναι στο Pernambuco», δήλωσε η διευθύντρια του παραρτήματος του HRW στη Βραζιλία Maria Laura Canineu.
«Υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι μέσα σε κελιά- κουτιά που είχαν σχεδιαστεί για το ένα τρίτο των κρατούμενων. Τα κλειδιά της φυλακής έχουν δοθεί σε φυλακισμένους οι οποίοι χρησιμοποιούν τον εκφοβισμό και τη βία για να διοικούν τη φυλακή σαν να είναι ιδιοκτησία τους».
Περισσότεροι από τους μισούς κρατούμενους περιμένουν να γίνει η δίκη τους αλλά κρατούνται μαζί με κατάδικους, κατά παράβαση της διεθνούς και της βραζιλιάνικης νομοθεσίας.
Σε ένα κελί δεν υπήρχε καν χώρος ώστε οι κρατούμενοι να μπορούν να ξαπλώσουν. Εξήντα άνθρωποι ζούσαν σε ένα χώρο με έξι κουκέτες. Ταυτόχρονα η υποστελέχωση είχε ως αποτέλεσμα να αναλογεί ένας σωφρονιστικός υπάλληλος ανά 30 κρατούμενους.
Σε μία φυλακή με 2.300 κρατούμενους- μια ημι-ανοιχτή δομή όπου ορισμένοι φυλακισμένοι είχαν την άδεια να πηγαινοέρχονται στη δουλειά τους- εργάζονται μόνο τέσσερις φρουροί σε κάθε βάρδια.
Έχουν αναφερθεί κρούσματα ομαδικών βιασμών καθώς οι «ισχυροί» των φυλακών μαζεύουν τα «χρωστούμενα» ενώ οι φρουροί κάνουν τα στραβά μάτια ή έχουν μερίδιο στα «κέρδη» ως ανταμοιβή για τη σιωπή τους.
Την ίδια ώρα, οι κακές συνθήκες υγιεινής και εξαερισμού, ο υπερπληθυσμός και η έλλειψη ιατρικής βοήθειας προκαλούν έκρηξη ασθενειών. Είναι χαρακτηριστικό πως τα κρούσματα φυματίωσης στις φυλακές του Pernambuco είναι εκατό φορές περισσότερα από ότι στον γενικό πληθυσμό.