Παρά τους κινδύνους που ελλοχεύουν και το γεγονός ότι έχουν παρόμοιες παρενέργειες με αυτές των χαπιών έκστασι ή της κοκαΐνης, ολοένα και περισσότερα συνθετικά ναρκωτικά εντοπίζονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου πωλούνται νόμιμα.
Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, περίπου 41 ουσίες καταγράφηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2010, έναντι 24 τον προηγούμενο χρόνο.
Αυτά τα νέα ναρκωτικά βασίζονται συχνά σε χημικά προϊόντα τα οποία δεν εμπίπτουν σε κανένα διεθνή κανονισμό.
Περίπου το 5% των νεαρών Ευρωπαίων (15-24 ετών) δηλώνουν ότι έχουν κάνει χρήση συνθετικών ναρκωτικών, ποσοστό το οποίο φτάνει το 16% στην Ιρλανδία, το 9% στην Πολωνία και τη Λετονία, το 8% στη Βρετανία και το 7% στο Λουξεμβούργο.
Στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό είναι στο 2%.
Σύμφωνα με το 5% των ερωτηθέντων που παραδέχθηκαν ότι έχουν κάνει χρήση συνθετικών ναρκωτικών, οι βασικές πηγές από τις οποίες τα προμηθεύονται είναι οι φίλοι (54%), διακινητές σε νυχτερινά κέντρα (37%), ειδικά μαγαζιά (33%) και το ίντερνετ (7%).
Η ευρωπαία Επίτροπος για τη Δικαιοσύνη Βίβιαν Ρέντινγκ εκτίμησε ότι «πρέπει να δράσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να προστατεύσουμε τα παιδιά μας, ενισχύοντας τους ήδη ισχύοντες κανόνες για να εντοπίζονται πιο αποτελεσματικά αυτές οι ουσίες και φροντίζοντας το νομικό μας πλαίσιο να είναι πιο αποτελεσματικό και συμπαγές ώστε να τις αντιμετωπίσει».
Το Ευρωβαρόμετρο αποκαλύπτει ότι στα 27 κράτη μέλη της Ε.Ε., η πλειοψηφία των νέων ηλικίας 15 έως 24 ετών είναι υπέρ της απαγόρευσης αυτών των ουσιών.
Στην έκθεση αξιολογούνται ακόμη οι σημερινοί κανόνες της Ε.Ε. για την καταπολέμηση νέων ψυχοτρόπων ναρκωτικών. Η Επιτροπή δηλώνει πως σχεδιάζει να ενισχύσει αυτούς τους κανόνες για να απαγορευτεί η ελεύθερη πώληση αυτών των επικίνδυνων ουσιών στην αγορά.
Στην έκθεση διαπιστώνεται ότι οι ψυχοτρόπες ουσίες καθίστανται ευρέως διαθέσιμες στην Ευρώπη με πρωτοφανείς ρυθμούς. Από το 2005 αναφέρθηκαν 115 τέτοιες ουσίες. Το 2010, καταγράφηκε ο αριθμός-ρεκόρ των 41 νέων ναρκωτικών, από 24 το 2009 και 13 το 2008.
Οι νέες ψυχοτρόπες ουσίες αποτελούν ολοένα σοβαρότερο παγκόσμιο πρόβλημα. Ενώ η χρήση «παραδοσιακών ναρκωτικών» όπως η κοκαΐνη, η ηρωίνη και η έκσταση παραμένει «γενικώς σταθερή», η παράνομη αγορά ναρκωτικών διοχετεύεται με νέα ναρκωτικά, καθώς οι έμποροι εκμεταλλεύονται χημικές ουσίες για τις οποίες δεν υπάρχουν ρυθμίσεις σε διεθνές επίπεδο, σύμφωνα με την παγκόσμια έκθεση του 2011 για τα ναρκωτικά της Υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και την Πρόληψη της Εγκληματικότητας.
Εξάλλου έρευνα του Ευρωβαρομέτρου που δημοσιεύτηκε σήμερα αναφέρει ότι για το 5% των ερωτηθέντων που παραδέχθηκαν ότι χρησιμοποιούν συνθετικά ναρκωτικά, οι βασικές πηγές προμήθειάς τους ήταν μέσω φίλων (54%), σε πάρτι ή κλαμπ (37%), σε ειδικευμένα καταστήματα (33%), ή μέσω του Διαδικτύου (7%).
Το Ευρωβαρόμετρο αναφέρει επίσης ότι 1 στους 3 νέους άνδρες (32%) παραδέχεται ότι έχει κάνει χρήση κάνναβης τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του έναντι 1 στις 5 νέες γυναίκες (20%). Οι Ευρωπαίοι ηλικίας 15-24 κάνουν σαφή διάκριση μεταξύ της κάνναβης και άλλων παράνομων ναρκωτικών – τόσο από πλευράς διαθεσιμότητας όσο και επιπτώσεων στην υγεία.
Συνολικά, πολλοί περισσότεροι νέοι θεωρούν ότι η κοκαΐνη (95%) και η έκσταση (92%) αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για την υγεία των κανονικών χρηστών σε σχέση με την κάνναβη (67%) – έναντι 57% για το οινόπνευμα. Μεταξύ των νέων που δεν χρησιμοποίησαν ποτέ κάνναβη, 75% από αυτούς πιστεύει ότι η κανονική χρήση της συνεπάγεται σοβαρούς κινδύνους, έναντι 36% εκείνων που έκαναν χρήση του ναρκωτικού το προηγούμενο έτος.
Επίσης το 57% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι μπορούν να προμηθευτούν εύκολα κάνναβη εντός 24 ωρών, ενώ μόνο 22% δήλωσε το ίδιο για την έκσταση ή την κοκαΐνη. Στην Ελλάδα τα αντίστοιχα ποσοστά βρίσκονται στο 30% και στο 12%.