Πολλές οικογένειες στην Πορτογαλία υφίστανται ακόμη τις καταστροφικές συνέπειες της ανεργίας και της λιτότητας: «Στο σπίτι μας, η κρίση συνεχίζεται καθημερινά. Η χώρα αυτή δεν έχει τίποτε να μας προσφέρει», λέει η Άνα Πάουλα.
«Η εικόνα που προσπαθεί να περάσει η κυβέρνηση είναι εντελώς ψεύτικη», κατήγγειλε η Άνα, πρώην κομμώτρια που ζει στο Πόρτο, τη μεγάλη πόλη του πορτογαλικού βορρά.
Ο απερχόμενος δεξιός κυβερνητικός συνασπισμός, ο οποίος διεκδικεί μια δεύτερη θητεία στις βουλευτικές εκλογές που θα διεξαχθούν στην Πορτογαλία την Κυριακή, δηλώνει ότι έβγαλε την Πορτογαλία από τη χρηματοπιστωτική δίνη, απαλλάσσοντάς την από το μνημόνιο και ξαναφέρνοντάς την σε πορεία ανάπτυξης.
Ωστόσο αν και το ποσοστό της ανεργίας σημείωσε μια πτώση γύρω στο 12%, αυτή μπορεί να αποδοθεί κυρίως στο μεταναστευτικό ρεύμα από τη χώρα αυτή, ενός εύρους άνευ προηγουμένου από τη δεκαετία του 1960.
Η Άνα ήταν ήδη άνεργη όταν το 2011 ο σύζυγός της Μπελμίρο Σίλβα σταμάτησε τη δουλειά του ως μεσίτης ακινήτων λόγω της κρίσης χρέους, η οποία ανάγκασε τις τράπεζες «να κλείσουν τη στρόφιγγα των πιστώσεων».
Η Άνα και ο Μπελμίρο ζουν μαζί με τον 16χρονο γιο τους από το επίδομα κοινωνικής επανένταξης, το οποίο, έπειτα από περικοπές περίπου κατά 25%, μειώθηκε στα 305 ευρώ μηνιαίως. Το ζευγάρι καταφέρνει ωστόσο να το συμπληρώνει κάθε μήνα με περίπου 100 ευρώ κυνηγώντας τα επιδοτούμενα σεμινάρια για ανέργους.
«Στο τέλος κάθε μήνα παλεύουμε να τα βγάλουμε πέρα, ακόμη και ένα ευρώ μετράει», λέει ο Μπελμίρο. Με τη γυναίκα του προσπαθούν να κρατήσουν τα προσχήματα, προσθέτει, «για να μην καταλάβει κανείς» τις στερήσεις που υφίστανται.
Καθώς δεν μπορούσαν να πληρώνουν πλέον τις δόσεις του στεγαστικού τους δανείου, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το διαμέρισμά τους των 100 τ.μ. για μια κοινωνική στέγη δύο φορές μικρότερη.
«Ευτυχώς δεν πεινάσαμε ποτέ», λέει ο σαραντάχρονος.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στατιστικά στοιχεία, σχεδόν ένας Πορτογάλος στους πέντε ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Επίσης ένας στους δέκα, δηλαδή περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι, αντιμετωπίζει «σοβαρή στέρηση υλικών αγαθών».
Η πορτογαλική μη κυβερνητική οργάνωση Διεθνής Ιατρική Βοήθεια (AMI) προσφέρει βοήθεια σε περίπου 15.000 ανθρώπους ετησίως από το 2011, δηλαδή στους διπλάσιους απ’ό,τι το 2008.
Ο Άνζελο Μοντέιρο, άνεργος εδώ και τέσσερα χρόνια, αναγκάστηκε να πάρει την απόφαση να ζητήσει τη βοήθεια της οργάνωσης αυτής, η οποία του προσέφερε τρόφιμα και σχολικό υλικό για τη 12χρονη κόρη του.
«Έχουμε πεινάσει», λέει, με δάκρυα στα μάτια, αυτός ο 39χρονος πρώην έμπορος κατεψυγμένων ψαριών. Και αυτός έχει αναγκαστεί να επιστρέψει τα κλειδιά του διαμερίσματός του στα νότια προάστια του Πόρτο, ενώ ακόμη οφείλει πολλές χιλιάδες ευρώ στην τράπεζα.
«Είναι πολύ σκληρό όταν πρέπει να εξηγήσεις στην κόρη σου γιατί έκοψαν το ρεύμα και το νερό ή όταν δεν μπορείς να της πληρώσεις ένα εμβόλιο για την αλλεργία», λέει ακόμη.
Η σύζυγός του μόλις βρήκε μια θέση μερικής απασχόλησης σε ένα σουπερμάρκετ, αλλά αυτό επέφερε άλλη μια μείωση στα κοινωνικά επιδόματα που έπαιρναν και το οικογενειακό εισόδημά τους δεν φτάνει σήμερα τα 500 ευρώ το μήνα.
Η κρίση έχει κάνει εξάλλου ακόμη πιο δύσκολη τη ζωή των κατοίκων της συνοικίας Λαγκαρτέιρο, στο ανατολικό Πόρτο. «Η κατάσταση σε αυτήν είναι απελπιστική», λέει ο Αντόνιο Ζοζέ Πίντο που εργάζεται εκεί ως κοινωνικός λειτουργός.
Ο αντίκτυπος της ύφεσης και της λιτότητας «εξακολουθεί να μεγαλώνει» και «όλο και περισσότεροι άνθρωποι από τη συνοικία αυτή στρέφονται στο λαθρεμπόριο ναρκωτικών ή την πορνεία», προσθέτει.
«Θέλουν να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι η χώρα πάει καλύτερα, αλλά εγώ δεν έχω να δώσω στα παιδιά μου να φάνε!» λέει η Σουζάνα Ολιβέιρα, που ζει στη συνοικία αυτή, και για να το αποδείξει ανοίγει την πόρτα του ψυγείου της, το οποίο είναι σχεδόν άδειο.
«Από τότε που μας έκοψαν τα κοινωνικά επιδόματα, δεν τα βγάζουμε πια πέρα», παραπονιέται η 41χρονη, η οποία πριν από δύο χρόνια έχασε τη δουλειά της ως βοηθός μαγείρισσα.
«Αυτό που θέλω», λέει, «είναι μια δουλειά που θα μου επιτρέπει να ζω με αξιοπρέπεια».
Σύμφωνα με τρεις δημοσκοπήσεις που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα, ο απερχόμενος δεξιός κυβερνητικός συνασπισμός προηγείται στην πρόθεση ψήφου για τις εκλογές της Κυριακής.