Έχουμε την τάση να βλέπουμε τους επιτυχημένους ως αυτοδημιούργητους, που ανέβηκαν τα σκαλιά βασιζόμενοι αποκλειστικά στη σκληρή δουλειά και τις ικανότητές τους.
Κι ενώ αυτό είναι αλήθεια, είναι εν μέρει μόνο σωστό!
Γιατί η πραγματικότητα είναι ελαφρώς διαφορετική, καθώς πίσω από κάθε μεγάλη προσωπικότητα κρύβεται συνήθως μια εξίσου μεγάλη, η οποία για διάφορους λόγους παρέμεινε στο περιθώριο της Ιστορίας.
Όλοι άλλωστε χρειαζόμαστε μια χείρα βοηθείας ή λίγη έμπνευση και οι άνθρωποι που θα δούμε τα πρόσφεραν αυτά απλόχερα και χωρίς αντάλλαγμα…
Ο συμβουλάτορας του Τζένγκις Χαν
Ο Γελού Τσουκάι είναι ο παντελώς άγνωστος νους πίσω από την τρομερή κατακτητική μανία του διαβόητου στρατηλάτη της μογγολικής αυτοκρατορίας. Ο Τσουκάι δεν ήταν καν μογγολικής καταγωγής και καταγόταν από νομαδική φυλή των ασιατικών στεπών, αν και μεγάλωσε στην Κίνα. Αιχμάλωτος πολέμου από τους Μογγόλους, γνώρισε στα 28 του τον μεγάλο Χαν, ο οποίος εντυπωσιάστηκε από τις εγκυκλοπαιδικές του γνώσεις αλλά και τα διοικητικά χαρίσματά του, γι’ αυτό και έγινε σταδιακά ο πλέον έμπιστος σύμβουλός του.
Ο Τσουκάι προσπαθούσε πάντα να πείσει τον μογγόλο κατακτητή να βάζει φορολογία στα εδάφη που περιέρχονταν στην κατοχή του παρά να εξαφανίζει πόλεις και πολιτισμούς, ισχυριζόμενος πως τα πλούτη και η δουλική εργασία των κατακτημένων θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν τις μελλοντικές επιχειρήσεις του Τζένγκις. Σε αυτή τη γραμμή σκέψης, ο Τσουκάι κατάφερε να αλλάξει τη γνώμη του στρατηλάτη που ήθελε να εξαφανίσει τις αγροτικές καλλιέργειες όλης της βόρειας Κίνας για να τις μετατρέψει σε βοσκοτόπια!
Όταν μάλιστα ο γιος και διάδοχος του Τζένγκις τον ειρωνεύτηκε ότι πάντα έπαιρνε το μέρος του λαού, ο Τσουκάι του αντιγύρισε ότι οι αυτοκρατορίες φτιάχνονται μεν καβάλα στα άλογα, αλλά δεν κυβερνιούνται από κει. Ο νέος Χαν συμφώνησε και τον διατήρησε στη θέση του αρχισυμβούλου, αν και οι γνωστές μηχανορραφίες των βασιλικών αυλών θα τον έκαναν να χάσει κάποια στιγμή την εύνοια του Χαν. Παρά ταύτα, όταν πέθανε θάφτηκε με μεγάλες τιμές από αυτούς που τον είχαν άλλοτε υποδουλώσει…
Το alter ego του Γουόλτ Ντίσνεϊ
Τα μεγάλα μυαλά συντονίζονται συνήθως και η ιστορία του Ντίσνεϊ και του συνεργάτη του Ουμπ Άιγουερκς αυτό ακριβώς φανερώνει. Οι δύο άντρες έγιναν φίλοι όταν εργάζονταν νεαροί σε δημιουργικό τμήμα διαφημιστικής εταιρίας στο Κάνσας Σίτι. Σύντομα έγιναν και συνεργάτες στη δική τους εταιρία Άιγουερκς-Ντίσνεϊ, αν και η επιχειρηματική απόπειρα δεν έμελλε να στεριώσει.
Ο γεμάτος αυτοπεποίθηση Γουόλτ τα μάζεψε και πήγε στο Χόλιγουντ για να ιδρύσει εκεί τη δική του φίρμα, ενώ ο συνεσταλμένος Άιγουερκς παρέμεινε στο Κάνσας κάνοντας σκίτσα για λογαριασμό διαφημιστικών. Ο Ντίσνεϊ πίστευε όμως στο ταλέντο του φίλου του και τον χρειαζόταν, γι’ αυτό και τον ενθάρρυνε να προσχωρήσει στην Ντίσνεϊ το 1924, προσφέροντάς του μάλιστα εταιρικό μερίδιο της τάξης του 20%! Λίγο μετά ξέσπασε η κόντρα του Ντίσνεϊ με τη φίρμα που διένειμε το υλικό του και ο μεγαλοπαραγωγός έλυσε το συμβόλαιο με τον καρτουνίστα, προσλαμβάνοντας τους σχεδιαστές που δούλευαν μέχρι τότε για τον Γουόλτ. Όχι όμως και τον Άιγουερκς, ο οποίος παρέμεινε πιστός στον φίλο του και σύντομα το καλλιτεχνικό δίδυμο σκέφτηκε να δημιουργήσει έναν νέο ήρωα. Τον Μίκι Μάους φυσικά!
Ο Άιγουερκς ήταν αυτός που έδινε ζωή στον Μίκι, κάτι που σήμαινε ότι έφτιαχνε -απίστευτο κι όμως αληθινό- περισσότερα από 600 σχέδιά του την ημέρα. Όπως ξέρουμε, ο νέος χαρακτήρας είχε από την πρώτη στιγμή τρελή επιτυχία και έσωσε οικονομικά το δίδυμο, αν και λίγα χρόνια αργότερα οι σχέσεις των δύο δημιουργών θα έφθιναν και ο Άιγουερκς θα τραβούσε χωριστό δρόμο. Αλλά μαζί είχαν ήδη αλλάξει την ιστορία του animation: την ώρα που ο Γουόλτ Ντίσνεϊ ήταν ο εγκέφαλος πίσω από τον Μίκι, ήταν ο Άιγουερκς αυτός που του έδωσε ζωή…
Ο μέντορας των αδελφών Ράιτ
Αν οι αδελφοί Ράιτ έμαθαν στην ανθρωπότητα πώς να πετά, τότε ο Οκτάβιος Τσανούτ έμαθε στα αδέλφια τι σημαίνει αεροπορία! Αυτοδίδακτος μηχανικός και κολλημένος με τις πτήσεις, ο Οκτάβιος έγινε γνωστός για τα ιδιαιτέρως δημιουργικά σχέδιά του και τις κατασκευές, αν και το πάθος του παρέμενε πάντα να πετάξει. Κι έτσι στα 54 του αποφάσισε να επικεντρώσει τις προσπάθειές του στη νέα τρέλα του ανθρώπου, την αεροπορία.
Πριν από τον ίδιο μάλιστα, κάθε πείραμα που είχε να κάνει με την αεροπορία γινόταν σποραδικά και αποκομμένο το ένα από το άλλο. Και ήταν ακριβώς ο Οκτάβιος που σχεδόν από μόνος του μετέτρεψε την αεροπορία σε ένα συνεκτικό πεδίο έρευνας, εγκαινιάζοντας εκτεταμένες επιστολογραφίες με όποιον ασχολούνταν με το πεδίο, συγκρίνοντας αποτελέσματα και ανταλλάσσοντας απόψεις. Αυτός οργάνωσε επίσης τα πρώτα επιστημονικά αεροναυτικά συνέδρια και χρηματοδότησε τους πιονέρους της αεροπορίας, την ίδια ώρα που συνέταξε και το πρώτο πρακτικό εγχειρίδιο με τα ευρήματα και γνώσεις στον τομέα, ξεδιαλύνοντας τον μύθο από την πραγματικότητα. Και βέβαια η δική του πτητική μηχανή ήταν ό,τι πιο προωθημένο είχε δει ποτέ η πρώιμη αυτή αεροπορία.
Ο Οκτάβιος ενδιαφέρθηκε ιδιαιτέρως για τους αδελφούς Ράιτ και τους συμβούλευε καθ’ όλη την πορεία τους. Το δικό τους αεροσκάφος του 1900 βασιζόταν σε δικά του σχέδια και ερευνητικά δεδομένα, την ίδια ώρα που ο Τσανούτ έστειλε τους βοηθούς του να συνδράμουν την προσπάθεια των αδελφών. Κι αυτό γιατί πίστευε περισσότερο ίσως και από τους ίδιους ότι οι Ράιτ θα μπορούσαν να πετύχουν εκεί που οι άλλοι απέτυχαν, κάτι που συνέβη όπως ξέρουμε το 1903!
Οι αδελφοί αποξενώθηκαν δυστυχώς από τον μέντορά τους το 1905, όταν άρχισε η λυσσαλέα μάχη για την κατοχύρωση των πατεντών. Ο Οκτάβιος ήταν ο μόνος που δεν κατοχύρωνε ποτέ τις ιδέες του, καθώς τις ήθελε κτήμα της ανθρωπότητας. Αργότερα όμως τα ξαναβρήκαν και άφησαν βαθιά τη σφραγίδα τους στο νεόκοπο πεδίο…
Το δεξί χέρι του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ
Πολύ λίγοι ξέρουν ή θυμούνται σήμερα τον Ραλφ Αμπερνάθι, εν μέρει και λόγω του σκανδάλου που προκάλεσε το βιβλίο του, όπου ισχυρίστηκε ότι ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ διατηρούσε εξωσυζυγικές σχέσεις και ότι αυτό έκανε και τη βραδιά του θανάτου του. Το πόνημα μετέτρεψε το άλλοτε δεξί χέρι του Κινγκ σε παρία του κινήματος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μισητό ανάμεσα στους άλλοτε συντρόφους του. Αν και όσο ζούσε ο Κινγκ, κανείς δεν ήταν πιο κοντά του από τον Ραλφ.
Στο τελευταίο του μάλιστα κήρυγμα πριν από τη δολοφονία του, ο Κινγκ ονόμασε τον Αμπερνάθι ως το καλύτερο φίλο του, τον απόλυτα έμπιστό του που πάνω του στηριζόταν ένα καλό κομμάτι του αγώνα των Αφρο-Αμερικανών για πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα. Ο Κινγκ τον συμβουλευόταν πάντα πριν από τις μεγάλες αποφάσεις και οι δυο τους ήταν βασικά αχώριστοι, μοιραζόμενοι τα πάντα, από το φαγητό και το κελί της φυλακής μέχρι και τα πάντα. Και είναι πράγματι δύσκολο να βρεις φωτογραφία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ χωρίς τον Αμπερνάθι κάπου στο φόντο! Κι έτσι όλοι μιλούσαν για τα δίδυμα αδέλφια του κινήματος, ενώ άλλοι πάλι τον αποκαλούσαν απλώς το alter ego του αιδεσιμότατου.
Ο Αμπερνάθι παρέμενε σταθερά στο πλευρό του Μάρτιν και εκεί ακριβώς ήταν και στη δολοφονία του τελευταίου το 1968. Οι δυο τους στέκονταν στο μπαλκόνι του ξενοδοχείου όταν ο Ραλφ μπήκε μέσα για να βάλει λίγη κολόνια. Αυτό του έσωσε πιθανότατα τη ζωή, καθώς ο Κινγκ πυροβολήθηκε δευτερόλεπτα αργότερα από ελεύθερο σκοπευτή…
Ο Αμερικανός που πολεμούσε για τον Κάστρο
Από την κουβανική επανάσταση γνωρίζουμε τον Τσε Γκεβάρα και τα αδέλφια Κάστρο, τίποτα όμως για όλους τους άλλους επαναστάτες που τα έβαλαν με το βίαιο δικτατορικό καθεστώς του Φουλγκένσιο Μπατίστα. Κάτι που είναι πολύ κρίμα, γιατί έτσι χάνουμε μεγάλες προσωπικότητες, όπως ο Αμερικανός Γουίλιαμ Αλεξάντερ Μόργκαν, ο γιάνκις που πολεμούσε με τους κομμουνιστές!
Γεννημένος το 1928, ο Μόργκαν εγκατέλειψε το σπίτι του ως έφηβος και στα 18 του βρέθηκε στον αμερικανικό στρατό. Κατόπιν πέρασε 5 χρόνια σε στρατιωτικές φυλακές ως λιποτάκτης, μετά παντρεύτηκε και βρήκε νέα δουλειά ως πρωτοπαλίκαρο της Μαφίας. Στη δεκαετία του 1950 αναμείχθηκε στο παράνομο κύκλωμα εμπορίου όπλων, γεγονός που θα τον έφερνε σε επαφή με τους κουβανούς αντάρτες που επιζητούσαν την ανατροπή του δικτάτορα Μπατίστα.
Τότε ήταν που προσχώρησε στο αντάρτικο καθώς πίστεψε στον σκοπό και εντάχθηκε πλήρως στο κίνημα ανατροπής το 1957. Δεν θα του έπαιρνε φυσικά πολύ να ανέλθει στις τάξεις του αντάρτικου και πλέον ήταν κομαντάντε, ένας τιμητικός τίτλος δηλαδή που είχε άλλωστε απονεμηθεί μόλις σε έναν ακόμη ξένο, κάποιον Τσε Γκεβάρα! Μετά την ανατροπή της χούντας το 1959, ο Μόργκαν μπήκε με τους επαναστάτες στην Αβάνα και όλοι επευφημούσαν τον Αμερικάνο. Παρά το γεγονός ότι ήταν σφόδρα αντικομμουνιστής, παρέμενε πιστός στον Κάστρο και τα «κόκκινα» ιδεώδη του και τον έσωσε μάλιστα από το πραξικόπημα που οργανώθηκε εναντίον του: αφού τσέπωσε το ένα εκατομμύριο δολάρια για να στραφεί εναντίον του κουβανού ηγέτη, παρέσυρε τους εισβολείς από τον Δομίνικο σε ενέδρα και έσωσε το νεότευκτο καθεστώς.
Κάποια στιγμή διαφώνησε βέβαια με τις τακτικές του Κάστρο και την κομμουνιστική διακυβέρνησή του και τότε είναι που στράφηκε πραγματικά εναντίον του, οργανώνοντας τη μεταφορά νέας παρτίδας όπλων για να οπλίσει τα χέρια των αντικαθεστωτικών. Συνελήφθη και εκτελέστηκε το 1961…